«Εχουν απομείνει τα τελευταία μίλια ενός δύσκολου δρόμου. Ουδείς θα ήθελε να αλλάξει τώρα ρότα η Ελλάδα με την τελευταία μεγάλη διαπραγμάτευση να φαίνεται στον ορίζοντα». Με αυτόν τον τρόπο περιέγραψε κοινοτικός διπλωμάτης τις προσδοκίες του διεθνούς παράγοντα λίγα 24ωρα πριν από τις ευρωεκλογές και τον β’ γύρο των αυτοδιοικητικών εκλογών της 25ης Μαΐου.
Η αλήθεια είναι ότι τα αποτελέσματα της προηγούμενης Κυριακής λειτούργησαν μάλλον καθησυχαστικά. Ωστόσο, μια σειρά χαρακτηριστικών της ελληνικής πολιτικής ζωής εξακολουθούν να προβληματίζουν τις ξένες πρεσβείες, τις σημαντικές ξένες πρωτεύουσες και φυσικά τις Βρυξέλλες.
Το πιο σημαντικό είναι η εντυπωσιακή επίδοση των υποψηφίων της Χρυσής Αυγής στην Αθήνα και στην Αττική, κατά πολλούς προμήνυμα ότι η οργάνωση μπορεί να πάει ακόμη καλύτερα στις ευρωεκλογές. Δεν λείπουν προβλέψεις διπλωματών που φέρνουν τα ποσοστά της Χρυσής Αυγής σε διψήφιο νούμερο. Εκτιμούν ότι τη μετατρέπουν σε κόμμα διαμαρτυρίας που αφαιρεί από την αντίστοιχη δυναμική του ΣΥΡΙΖΑ, παρά τις ποινικές διώξεις εναντίον μέρους της ηγεσίας της.
Το μείζον ερώτημα είναι φυσικά αν θα μπορούσε να γίνουν πρόωρες εθνικές εκλογές –σε περίπτωση που μια μεγάλη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ μεταβάλλει τις πολιτικές ισορροπίες. Ολοι τις απεύχονται, αλλά και όλοι θέλουν να μάθουν αν υπάρχει ενδεχόμενο απρόσμενης έκπληξης. Οι περισσότεροι ξένοι διπλωμάτες των Αθηνών εκτιμούν ότι αυτό το ενδεχόμενο απομακρύνεται και αυτό τους ικανοποιεί –ιδιαίτερα τους Ευρωπαίους. Εφόσον κάτι τέτοιο επαληθευτεί, τότε θα ανοίξει ο δρόμος για την κρίσιμη διαπραγμάτευση του φθινοπώρου. Οι Αμερικανοί από την πλευρά τους είναι πιο ήρεμοι. Ο νέος πρέσβης Ντέιβιντ Πιρς ακολουθεί τακτική πολύ χαμηλών τόνων και περνά σχεδόν απαρατήρητος. Δεν είναι άλλωστε λίγοι πάντως όσοι σημειώνουν ότι η Ουάσιγκτον μοιάζει να θεωρεί πιο… εύπεπτη μια καλή επίδοση του ΣΥΡΙΖΑ.
Απαραίτητη η συνέχεια και η σταθερότητα
Η γενικότερη εντύπωση που επικρατεί στους κόλπους των ξένων διπλωματικών αποστολών είναι ότι η σταθερότητα δεν πρέπει να διασαλευτεί. Η ανησυχία δεν έγκειται τόσο στην αδυναμία συζήτησης με τον ΣΥΡΙΖΑ αν και όταν αναλάβει την εξουσία στη χώρα. Εντοπίζεται, σύμφωνα με την έκφραση κορυφαίου διπλωμάτη ευρωπαϊκής χώρας, «στο ότι δεν γνωρίζουμε αν ο Αλέξης Τσίπρας είναι σταθερός εντός του κόμματος». Ο ίδιος παραδέχεται ότι ακόμη και στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έχουν, κατά καιρούς, ακουστεί φωνές ότι μια επικράτηση του ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα ίσως να ήταν και υγιής, από την άποψη ότι θα εκτονωνόταν η κριτική για το δημοκρατικό έλλειμμα στην Ευρώπη. Παράλληλα, προβληματισμό γεννά η πιθανή αδυναμία του ΣΥΡΙΖΑ να αναζητήσει μετεκλογικούς συμμάχους.
Ωστόσο, η ΕΕ και η ευρωζώνη λειτουργούν με κανόνες και ο ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να τους σεβαστεί. Μπορεί να γίνει αυτό από τη στιγμή που ο Τσίπρας υποχρεώνεται σε αναδίπλωση όταν κάνει «ρεαλιστικές δηλώσεις» στο εξωτερικό με το που πατάει το πόδι του πίσω στην Ελλάδα; Επιπλέον, εντυπωσιάζει το γεγονός ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν αποπειράται να ρίξει ουσιαστικές γέφυρες στις ξένες πρεσβείες –με ελάχιστες εξαιρέσεις –με αποτέλεσμα να δημιουργούνται «διπλωματικά παράσιτα».
Αν και οι πληροφορίες διακινούνται με το σταγονόμετρο, τούτο λέγεται ότι διεφάνη και κατά την πρόσφατη συνάντησή του με τον γερμανό υφυπουργό Εργασίας Γεργκ Ασμουσεν, έναν άνθρωπο που επεδίωξε τυχαία να (ξανα)συναντήσει τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Η ασάφεια περί των προθέσεων Τσίπρα είχε αποτέλεσμα τα υψηλά κλιμάκια της ρωσικής ηγεσίας (όπως π.χ. ο υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ) να αποφύγουν μία συνάντηση μαζί του κατά την επίσκεψή του στη Μόσχα.
«Βιαστικός» Σαμαράς, «αγχωμένος» Βενιζέλος
Ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς θεωρείται αυτή τη στιγμή ότι ελέγχει το πολιτικό παιχνίδι και αν περάσει τον κάβο της διπλής κάλπης θα διατηρήσει την πρωτοβουλία των κινήσεων. Οπως όμως σημειώνει υψηλόβαθμο στέλεχος διπλωματικής αποστολής με μεγάλο εκτόπισμα στην Αθήνα, «ουδείς μπορεί να ξεχάσει τα όσα έλεγε πριν από τις εκλογές του 2012. Αυτό διατηρεί μία επιφυλακτικότητα απέναντί του».
Παράλληλα, οι πρόσφατες ανακοινώσεις επί ενός νέου αναπτυξιακού σχεδίου και οι «υπεραισιόδοξες», όπως χαρακτηρίζονται, προβλέψεις για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας αλλά και οι εξαγγελίες για υπέρογκα ενεργειακά κοιτάσματα μεγάλης αξίας περισσότερο προβληματισμό προκάλεσαν παρά ικανοποίηση. «Αν ο Σαμαράς βιαστεί, μπορεί να ερμηνεύσει λάθος τις διαθέσεις του κόσμου και να το πληρώσει» λέει ευρωπαϊκή διπλωματική πηγή.
Ο «άγνωστος Χ» ακούει στο όνομα ΠαΣοΚ. Ο μικρότερος κυβερνητικός εταίρος χαρακτηρίζεται ως αδύναμος κρίκος και οι πρόσφατες αμφίσημες δηλώσεις του προέδρου του Ευάγγελου Βενιζέλου περί παραμονής ή μη στην κυβέρνηση γέννησαν περαιτέρω ανησυχίες για τις προθέσεις του. Αν και ουδείς αμφιβάλλει για τις ικανότητες του αντιπροέδρου της κυβέρνησης και υπουργού Εξωτερικών, η εμπιστοσύνη προς το πρόσωπό του εξακολουθεί να παραμένει σε χαμηλά επίπεδα. Δεν είναι λίγοι οι ξένοι διπλωμάτες που εκτιμούν ότι η χαμηλή δημοτικότητα του κ. Βενιζέλου τού προκαλεί άγχος για την προσωπική του πολιτική επιβίωση.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
