Τα βασικά ζητούμενα μιας συνεκτικής πολιτικής για τον πολιτισμό παραμένουν πάντοτε δυνητικά τα ίδια. Κατ’ αρχήν, πράγμα όχι περιττό να λέγεται για μια χώρα με τη βαριά ιστορία της Ελλάδας, ισόρροπη μεταχείριση του σήμερα σε σχέση με το χθες και το προχθές (εκτός πια κι αν κανείς φαντασιώνεται μια χώρα-μουσείο, πεισματικά στραμμένη προς το παρελθόν της). Υστερα, ξεκάθαρες προτεραιότητες, ως αποτέλεσμα προσεκτικού και ενημερωμένου ζυγίσματος δυνατοτήτων και υποχρεώσεων (και για όσους απορήσουν σχετικά με την ιδέα της υποχρέωσης, ναι: η ενίσχυση κάθε λογής πολιτιστικών εκφάνσεων συνεχίζει να αποτελεί στοιχειώδη δημόσια υποχρέωση, εκτός πια και αν σκοπεύουμε ως χώρα να αποσυρθούμε συνολικά από το μεταπολεμικό ευρωπαϊκό κεκτημένο).

Επίσης, θεσμική εξασφάλιση ενός στοιχειώδους ορίζοντα διάρκειας και συνέχειας: πράγματι, οσοδήποτε η πολιτική ευθύνη ανήκει και εδώ στην εκάστοτε δημοκρατικά εκλεγμένη αρχή, το ζήτημα του πολιτισμού παραείναι θεμελιώδες για να αποτελεί έρμαιο μικροπολιτικής. Και ακόμη: να ξανασκεφτούμε σοβαρά μερικά βασικά διοικητικά εργαλεία, λ.χ. την έννοια της εποπτείας των πολιτιστικών φορέων όχι ως επέμβαση στο καθημερινό τους έργο αλλά περισσότερο ως μέσο εξορθολογισμού της συνολικής εικόνας –την παλιά τόσο και άδοξα εγκαταλειφθείσα ιδέα των μεσοπρόθεσμων προγραμματικών συμβάσεων που έδινε στους διάφορους φορείς τη στοιχειώδη δυνατότητα να προγραμματίσουν -, τη συστηματική ανάπτυξη κάποιων βασικών εποπτικών μέσων πριν από τη λήψη σημαντικών αποφάσεων, όπως λ.χ. η στοχευμένη στατιστική έρευνα (ξέρει άραγε κανείς να μας πληροφορήσει αρμοδίως πόσες θέσεις έχασε τα τελευταία χρόνια η μουσική στην Ελλάδα, πόσοι πολίτες εξαρτώνται από την οικονομία του θεάτρου, ποια είναι η συμμετοχή ξένων επισκεπτών στο τάδε φεστιβάλ…).

Τα βασικά ζητούμενα μιας συνεκτικής πολιτικής για τον πολιτισμό παραμένουν πάντοτε δυνητικά τα ίδια. Απλώς σήμερα, στη δίνη του κυκλώνα, η απουσία τους γίνεται ακόμα πιο οδυνηρά αισθητή. Ας ελπίσουμε τουλάχιστον ότι αυτό θα λειτουργήσει ως κίνητρο…
Ο Νίκος Τσούχλος είναι αρχιμουσικός, πρόεδρος του ΔΣ του Ωδείου Αθηνών.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ