Μέσα από τα συχνά ταξίδια μας στο εξωτερικό, η Καμεράτα και εγώ ερχόμαστε πολύ συχνά αντιμέτωποι με το ερώτημα τι αποτελεί σήμερα ελληνικό πολιτισμό και πώς η περίφημη πια κρίση τον έχει επηρεάσει. Ως ζωντανοί φορείς του σύγχρονου πολιτισμού, αντιμετωπιζόμαστε συχνά ως οξύμωρο ελπίδας μέσα σε μια απελπιστική συγκυρία.
Ο πολιτισμός είναι ένα ανεξάντλητο πεδίο δράσης, το μόνο που εξακολουθεί να αποτελεί πηγή έμπνευσης και δημιουργίας σε μια κλυδωνιζόμενη χώρα. Οσον αφορά την ελληνική πραγματικότητα, ίσως να είναι το κυριότερο εξαγώγιμο «προϊόν» της χώρας, παρ’ όλο που στο περιβάλλον της οικονομικής κρίσης που ζούμε συχνά αντιμετωπίζεται ως πολυτέλεια πάρα ως αναγκαιότητα.
Η δεινή οικονομική κατάσταση των ημερών μας ευτυχώς δεν μας οδήγησε σε ένα πολιτιστικό τέλμα, όπως θα περίμενε κανείς. Αντιθέτως, αρχίσαμε να είμαστε πιο τολμηροί, πιο καινοτόμοι, πιο ελεύθεροι και πιο πεισματάρηδες στον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζουμε τον πολιτισμό.
Μάθαμε ότι είναι δυνατόν να παράγει κάνεις πολιτιστικό έργο υψηλής ποιότητας ακόμη και με λιγότερα μέσα από ό,τι είχαμε συνηθίσει. Διαπιστώσαμε ότι μπορούμε και το αποδείξαμε.
Η ύπαρξη μιας τέτοιας πολιτιστικής άνοιξης (βλ. Καμεράτα, Κρατικές Ορχήστρες, Λυρική Σκηνή, κινηματογράφος, θέατρο), «παιδιού» της ίδιας της κρίσης, αποτελεί περίτρανη απόδειξη ότι με μοναδικά εχέγγυα την εξωστρέφεια και τη μυθική ελληνική δημιουργικότητα, η πατρίδα μας εξακολουθεί να δηλώνει παρούσα, διεκδικώντας τη θέση που πραγματικά της αξίζει στον διεθνή πολιτιστικό χάρτη.
Το γεγονός ότι η Ελλάδα, ακόμη και σε αντίξοες συνθήκες, συνεχίζει να είναι πολιτιστικά γόνιμη, μας επιτρέπει να αντλούμε μόνο μηνύματα αισιοδοξίας και μας οπλίζει με θέληση ώστε να διεκδικήσουμε ακόμη περισσότερα. Δεν αρκούν οι «δάφνες» του ένδοξου παρελθόντος μας. Οφείλουμε να συμβάλλουμε στη δημιουργία ενός σύγχρονου πολιτισμού, απόλυτα εναρμονισμένου με τις ανάγκες της εποχής μας, που θα δικαιώνει τον (ήδη δεδομένο) θαυμασμό των άλλων προς την Ελλάδα.
Ο πολιτισμός είναι ένα πεδίο ανοιχτό προς όλους. Είναι ζωτικής σημασίας να εγκαταλείψουμε τις απαρχαιωμένες αντιλήψεις περί ελιτισμού της τέχνης και να δουλέψουμε σκληρά προς αυτή την κατεύθυνση ώστε να μπορούν όλοι να συμμετέχουν σε αυτόν. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι ο πολιτισμός είναι ένα ισχυρό αναπτυξιακό εργαλείο, η συστηματική αξιοποίηση του οποίου, απαλλαγμένη από οποιαδήποτε μορφή γραφειοκρατίας, μόνο θετικά αποτελέσματα θα έχει. Ετσι, με πείσμα, θυσίες και σκληρή δουλειά από όλους η Ελλάδα θα γίνει (ή θα συνεχίσει να είναι) φωτεινό παράδειγμα σε ολόκληρο τον κόσμο.
Κύριοι της οποιαδήποτε κυβέρνησης: ο ελληνικός πολιτισμός είναι εδώ, εμείς είμαστε εδώ, κάντε αυτό που πρέπει…
Ο κ. Γιώργος Πέτρου είναι αρχιμουσικός, καλλιτεχνικός διευθυντής της Καμεράτα-Ορχήστρας των Φίλων της Μουσικής.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
