Aνάγκη αξιοκρατίας

Επειδή σήμερα η έννοια των λέξεων ποικίλλει, θα ήθελα να ξεκαθαρίσω από την αρχή ότι στην έννοια του όρου «πολιτισμός» συμπεριλαμβάνεται και η «κουλτούρα» (culture), η Παιδεία και το σύνολο της πνευματικής και υλικής δραστηριότητας ενός λαού ή και συνόλων ανθρώπων και λαών. Ετσι, μολονότι απευθύνεστε σε αρχαιολόγο, άνθρωπο που εξετάζει κυρίως τα υλικά κατάλοιπα του ελληνικού πολιτισμού στο παρελθόν, θα μου επιτρέψετε να μην αναφερθώ εδώ μόνο στην πολιτιστική μας κληρονομιά αλλά ως πανεπιστημιακός δάσκαλος στον πολιτισμό εν γένει.

Απαντώ λοιπόν ότι σήμερα επιθυμώ τον πολιτισμό της αξιοκρατίας. Γιατί μέσα σε αυτήν ενυπάρχει το σύνολο των καταξιωμένων δραστηριοτήτων και πράξεων των επαϊόντων, δηλαδή των ανθρώπων που γνωρίζουν και των οποίων το λιθάρι –είτε μικρό είτε μεγάλο –αξίζει και συμβάλλει στο χτίσιμο του οικοδομήματος του ανθρώπινου πολιτισμού. Και αυτό ισχύει αρχίζοντας από εκεί που πρέπει να αρχίσω, από την πολιτική –ακόμη μία λέξη που σχετίζεται κατ’ εξοχήν με την πόλη και τον πολιτισμό και άμεσα με το σύνολο ενός ή περισσοτέρων λαών -, την Παιδεία, τις επιστήμες, τόσο αυτές του ανθρώπου όσο και τις τεχνολογικές, με τις τέχνες, δηλαδή με την καλλιτεχνική δημιουργία παντός είδους κ.τ.λ., κ.τ.λ. Ο πολιτισμός της αξιοκρατίας είναι αυτός που βοηθά τους ανθρώπους «να σηκωθούμε λίγο ψηλότερα»… εκεί απ’ όπου μπορεί να δει κανείς «τα μάρμαρα να λάμπουν στον ήλιο, τη θάλασσα να κυματίζει…».

Ο κ. Νίκος Σταμπολίδης είναι διευθυντής του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης.