Η ΕΕ παραμένει μια ευκαιρία αλλά και ένας αγώνας –στον οποίο οι Ευρωπαίοι οφείλουν να συμμετάσχουν ψηφίζοντας στις ευρωεκλογές. Ενας αγώνας για να ξεπεραστεί η οικονομική και κοινωνική κρίση που προκλήθηκε από τις τράπεζες, την κερδοσκοπία με τα ακίνητα και την κακοδιοίκηση από τις κυβερνήσεις.
Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων κατέληξαν σε επίπονους συμβιβασμούς με βάση μια απλή αρχή: τη δημιουργία ενός μηχανισμού βοήθειας προς τις δοκιμαζόμενες χώρες αλλά μόνο με αντάλλαγμα τον αυξημένο έλεγχο επί των εθνικών πολιτικών. Η τρόικα είναι η πιο ακραία ενσάρκωση αυτού του συμβιβασμού, βάζοντας την ΕΕ να συνεργαστεί με το ΔΝΤ σε βαθμό που η δημοτικότητα της πρώτης καταβαραθρώθηκε σχεδόν στα επίπεδα της δημοτικότητας του δεύτερου. Οι προσπάθειες επέτρεψαν στην Ιρλανδία να εξέλθει από την κρίση και σε άλλες χώρες να επιστρέψουν στις αγορές.
Αλλά σήμερα πρέπει να ενισχυθεί η ευρωπαϊκή προτεραιότητα για ανάπτυξη και εργασία, πολύ πέρα από το Σύμφωνο για την Ανάπτυξη που υιοθετήθηκε τον Ιούνιο 2012. Ο αγώνας κατά της μαζικής ανεργίας πρέπει να γίνει η πρώτη προτεραιότητα της ΕΕ. Ακόμη και αν επαφίεται κυρίως σε εθνικές αποφάσεις, απαιτείται υψηλού προφίλ συμβολή από την πλευρά της ΕΕ.
Ο ευρωπαϊκός αγώνας κατά της κρίσης είναι και ένας αγώνας κατά της απορρύθμισης των χρηματοπιστωτικών αγορών. Η δημιουργία της ΟΝΕ μας προσέφερε μεγαλύτερη σταθερότητα. Η τραπεζική ένωση, που πρόσφατα έκανε κρίσιμα βήματα προς τα εμπρός, θα μας προστατεύει καλύτερα από την κακοδιαχείριση των χρηματοπιστωτικών θεσμών διότι οι τράπεζες θα υπόκεινται σε μεγαλύτερη επίβλεψη υπό την αιγίδα της ΕΚΤ. Επίσης, οι τράπεζες και όχι οι φορολογούμενοι θα πληρώνουν για τη διάσωσή τους αν χρειαστεί εκ νέου στο μέλλον. Τέλος, αν και μια συνολική φορολογική ένωση δεν πρόκειται να βρεθεί σύντομα στο τραπέζι, η πρόσφατη συμφωνία για τη φορολόγηση των αποταμιεύσεων πρέπει να χαιρετιστεί και να αποτελέσει άνοιγμα σε μια νέα εποχή: ύστερα από έξι χρόνια έντονων διαπραγματεύσεων, θα επιτρέψει επιτέλους στις κυβερνήσεις να βελτιώσουν τη φορολόγηση όσων επιδίδονται σε διασυνοριακή φοροαποφυγή.
Η κρίση στην Ουκρανία αναδεικνύει την επιθυμία πολλών από τους γείτονές μας να αποκτήσουν τις ίδιες οικονομικές και πολιτικές συνθήκες με εμάς. Αλλά μας θυμίζει επίσης ότι ο κόσμος είναι ασταθής. Εθνικές και ευρωπαϊκές αρχές υιοθέτησαν ομόφωνα κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας. Πρέπει να διατηρηθεί η ενότητά τους απέναντι στον Βλαντίμιρ Πούτιν που μπορεί να τεθεί αποτελεσματικά υπό έλεγχο μόνο από ένα ενωμένο ευρωπαϊκό μέτωπο σε συνδυασμό με τις ΗΠΑ. Συνεπώς, η κρίση στην Ουκρανία πρέπει να αποτελέσει το έναυσμα για μια νέα ώθηση στην κοινή εξωτερική και πολιτική ασφαλείας της ΕΕ, για την ανάπτυξη μιας αυθεντικής πολιτικής γειτονίας διαφορετικής από την πολιτική διεύρυνσης και για να αναδείξει την ανάγκη για μια πλήρη «ευρωπαϊκή ενεργειακή κοινότητα» βασισμένη σε μηχανισμούς αλληλεγγύης ανάμεσα στα κράτη-μέλη και στη μείωση της εξάρτησής μας από τους προμηθευτές μας, ιδίως τους Ρώσους.
Η διάσωση χωρών που αντιμετωπίζουν δυσκολίες, ο αγώνας κατά των αχαλίνωτων χρηματοπιστωτικών αγορών και η σταθερότητα απέναντι στη Ρωσία: ιδού οι τρεις προκλήσεις για τις οποίες η ενότητα των κρατών-μελών της ΕΕ δεν είναι καθόλου δεδομένη αλλά που επιτεύχθηκε λόγω του κοινού συμφέροντος.
Ακριβώς επειδή η ΕΕ αποτελεί ευκαιρία αλλά και αγώνα, είναι σημαντικό να επιλέξουμε την πολιτική πλειοψηφία που θα σχηματιστεί στο Ευρωκοινοβούλιο για τα επόμενα πέντε χρόνια. Οι ευρωεκλογές μάς καλούν να καθορίσουμε την ισορροπία δυνάμεων μέσω της οποίας θα σφυρηλατώνται οι αποφάσεις του Ευρωκοινοβουλίου ως το 2019. Πέντε μεγάλα ευρωπαϊκά κόμματα όρισαν υποψηφίους για την προεδρία της Επιτροπής, επιτρέποντάς μας να προσωποποιήσουμε τις διαφορές ανάμεσα στις πολιτικές δυνάμεις στην Ευρώπη.
Οι επερχόμενες εκλογές θα ορίσουν τους ευρωβουλευτές που θα εκλέξουν τον πρόεδρο της Επιτροπής και θα λάβουν αποφάσεις για το περιβάλλον, την ενέργεια, τη γεωργία, τις μεταφορές ή τη δημόσια υγεία. Δεν αποτελούν ψήφο υπέρ ή κατά της Ευρώπης.
Πηγαίνοντας πέρα από τις ευρωεκλογές, επιθυμούμε να καταπολεμήσουμε εκείνα τα κακά των κοινωνιών μας που αποκαλούνται απάθεια προς την πολιτική και επιδείνωση του πνεύματος του πολίτη. Θα πάρουμε μέρος στη δημόσια συζήτηση, θα ψηφίσουμε για να συμβάλουμε στο συλλογικό μας πεπρωμένο. Θα συνεχίσουμε να το κάνουμε προκειμένου να βάλουμε το δικό μας λιθαράκι στην προσπάθεια να ενισχυθεί η συμμετοχή των πολιτών τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε εθνικό επίπεδο.
Ο κ. Ζακ Ντελόρ είναι πρώην πρόεδρος της Επιτροπής, ο κ. Αντόνιο Βιτορίνο είναι πρόεδρος του Notre Europe – Institut Jacques Delors. Το άρθρο συνυπογράφεται από το διοικητικό συμβούλιο του Ινστιτούτου Ζακ Ντελόρ.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ