Επιπλέον πλεόνασμα θέλει η τρόικα

Ισοσκελισμένο προϋπολογισμό με μηδενικό δημοσιονομικό κενό για το 2015 κατέθεσε την Παρασκευή στη Βουλή ο υπουργός Οικονομικών κ. Γκίκας Χαρδούβελης.

Προβλέπει υψηλό πρωτογενές πλεόνασμα 5,6 δισ. ευρώ ή 3% του ΑΕΠ, όσο ακριβώς ορίζει ο στόχος του Μνημονίου (από 1,8% του ΑΕΠ εφέτος) και ρυθμό ανάπτυξης 2,9% (από 0,6% το 2014). Το 2015 το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης ουσιαστικά θα εξαφανιστεί: 0,2% του ΑΕΠ από 1,3% εφέτος.

Παρά ταύτα, στις σκληρές διαπραγματεύσεις έως τα ξημερώματα του Σαββάτου με την τρόικα οι δανειστές και ειδικά το ΔΝΤ πίεζαν για τη λήψη «μόνιμων μέτρων» περικοπής δαπανών, με έμφαση στις συντάξεις και στις επιχορηγήσεις στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Σε εντελώς διαφορετική κατεύθυνση το υπουργείο Οικονομικών αναμένει ακόμη καλύτερα στοιχεία από όσα γράφτηκαν στο κείμενο του προϋπολογισμού και εκτιμά ότι η τρόικα θα πέσει έξω για τρίτη συνεχόμενη χρονιά. Για την ανάπτυξη, με βάση τα νέα δεδομένα της ΕΛΣΤΑΤ για ρυθμό 1,7% του ΑΕΠ το τρίτο τρίμηνο εφέτος, κυβερνητικοί παράγοντες εκτιμούν ότι η χρονιά θα «κλείσει» με ρυθμό 1% ως 1,2% του ΑΕΠ.

200 εκατ. από τις 100 δόσεις

Επιπλέον, σύμφωνα με τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών κ. Χρήστο Σταϊκούρα, το πρωτογενές πλεόνασμα του 2014, με βάση «τη μεθοδολογία του Ευρωπαϊκού Συστήματος Λογαριασμών, εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί ακόμη υψηλότερα, στα 5,6 δισ. ευρώ ή 2,9% του ΑΕΠ», κάτι που θα έχει θετικές επιπτώσεις (carry-over) στο 2015.

Ο προϋπολογισμός προβλέπει αύξηση των καθαρών εσόδων, χωρίς τη λήψη νέων μέτρων, κατά 720 εκατ. ευρώ (στα 50,9 δισ. ευρώ) χάρη στην αύξηση του ΑΕΠ. Οι άμεσοι φόροι θα διαμορφωθούν σε 21,8 δισ. ευρώ και οι έμμεσοι σε 25,1 δισ. ευρώ. Σε αντίθεση με την τρόικα, κορυφαίο στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών εκτιμά ότι από τη ρύθμιση για τις 100 δόσεις αναμένεται να εισρεύσουν επιπλέον 200 εκατ. ευρώ το 2015.

Οι πρωτογενείς δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν στα 42,4 δισ. ευρώ, μειωμένες κατά 1,8 δισ. ευρώ σε σύγκριση με το 2013 και κατά 196 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος. Νέο «ψαλίδι» 400 εκατ. ευρώ αναμένεται όμως για το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων καθώς το 2015 προβλέπεται να περιοριστεί στα 6,4 δισ. ευρώ από 6,8 δισ. ευρώ εφέτος. Το ποσό κατανέμεται σε 5,7 δισ. ευρώ για έργα που θα συγχρηματοδοτηθούν και από πόρους της Ευρωπαϊκής Ενωσης και σε 700 εκατ. ευρώ για έργα που θα χρηματοδοτηθούν αποκλειστικά από εθνικούς πόρους.

Κλεμμένα και αυθαίρετα

Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, το υπουργείο Οικονομικών κρατάει δύο «κρυφά χαρτιά» για το 2015. Το πρώτο είναι η εκτίμηση για έσοδα 350 εκατ. ευρώ από την εφαρμογή του νομοσχεδίου του υπουργείου Δικαιοσύνης που υπόσχεται αισθητή μείωση της ποινής σε όσους ζημίωσαν το Δημόσιο αλλά επιλέξουν να φέρουν «πίσω τα κλεμμένα».

Την ίδια στιγμή κύκλοι των υπουργείων Οικονομικών και Περιβάλλοντος προαναγγέλλουν παράταση της ρύθμισης για την τακτοποίηση αυθαιρέτων και πέραν του Φεβρουαρίου του 2015, μετά την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας που έκρινε τον τελευταίο νόμο (4178/2013) συνταγματικό. Ετσι, μαζί με τις δόσεις που απομένουν από όσους έχουν ήδη ενταχθεί στη ρύθμιση αλλά και την πληρωμή των παραβόλων για τις νέες συμμετοχές, αναμένεται να εισρεύσουν στα Ταμεία 400 εκατ. ευρώ.

Οι φοροελαφρύνσεις

Τα παραπάνω, σε συνδυασμό με τη διαπραγμάτευση για την εκλογίκευση των στόχων του πρωτογενούς πλεονάσματος, δημιουργούν, σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, έναν «αέρα» 2,5 δισ. ευρώ τη διετία 2015-2016. Πώς προκύπτει αυτό; Με βάση το σενάριο που επεξεργάζεται η κυβέρνηση και το έχει ήδη παρουσιάσει στους δανειστές, αν ο στόχος του πρωτογενούς πλεονάσματος για το 2015 μειωθεί στο 2,6% του ΑΕΠ (από 3% του ΑΕΠ) και ο εξωπραγματικός στόχος του 4,5% του ΑΕΠ για το 2016 προσγειωθεί στο 3,5%, τότε δημιουργείται «αέρας» πάνω από 2,5 δισ. ευρώ για να δρομολογηθούν οι φοροελαφρύνσεις που έχει εξαγγείλει ο Πρωθυπουργός.