Ελλειμμα €1,18 δισ. στα Ταμεία

Ελλειμματικό ισοζύγιο κατά 1,189 δισ. ευρώ θα παρουσιάσουν τα ασφαλιστικά ταμεία κατά το 2015, παρά την αυξημένη κρατική επιχορήγηση κατά 3,2% που προβλέπεται στον προϋπολογισμό του επομένου έτους. Ταυτοχρόνως προαναγγέλλονται για το 2015 παρεμβάσεις στις επικουρικές συντάξεις (εφαρμογή της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος) και στα εφάπαξ, αλλά και η επιτάχυνση της απονομής των συντάξεων μέσω του Εθνικού Μητρώου Ασφάλισης (σύστημα ΑΤΛΑΣ).

Το ταμειακό ισοζύγιο

Οι διαρθρωτικές παρεμβάσεις που προαναγγέλλονται για το 2015 έχουν ως στόχο την εξασφάλιση της βιωσιμότητας του ασφαλιστικού συστήματος και την αποφυγή δημιουργίας μελλοντικών ελλειμμάτων.

Η αύξηση του ελλείμματος των ασφαλιστικών ταμείων, που αποτελεί έναν από τους «αδύναμους κρίκους» του νέου προϋπολογισμού, οφείλεται εν πολλοίς στην αύξηση των νέων συνταξιούχων και στην καταβολή των αναδρομικών μετά την οριστική έκδοση των συντάξεών τους.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του προϋπολογισμού, το ταμειακό ισοζύγιο των ταμείων αναμένεται να διαμορφωθεί σε -1,189 δισ. ευρώ το 2015 έναντι -807 εκατ. ευρώ το 2014.

Η συνταξιοδοτική δαπάνη αναμένεται να ανέλθει στα 23,276 δισ. ευρώ το 2015 έναντι 23,209 δισ. ευρώ το 2014. Η κρατική επιχορήγηση προς τα ταμεία και τον ΟΑΕΔ προβλέπεται αυξημένη κατά 3,2%, από 10,450 δισ. ευρώ σε 10,787 δισ. ευρώ το 2015.

Αντιθέτως, τα προβλήματα της παροχής πρωτοβάθμιας περίθαλψης στους ασφαλισμένους αναμένεται να συνεχισθούν και το 2015, καθώς το κονδύλι για τον ΕΟΠΥΥ εμφανίζεται μειωμένο κατά 17% (από 633 εκατ. ευρώ σε 526 εκατ. ευρώ).

Οι παρεμβάσεις

Οι διαρθρωτικές παρεμβάσεις που τοποθετούνται εντός του 2015 εστιάζονται σε βασικούς πυλώνες:

Πρώτον, στη στήριξη της βιωσιμότητας του συστήματος με αλλαγές που έχουν ήδη νομοθετηθεί. Ως τέτοιες αναφέρονται: οι παρεμβάσεις στις επικουρικές συντάξεις με την εφαρμογή της ρήτρας βιωσιμότητας. Η αναπροσαρμογή ετησίως των μερισμάτων που χορηγούνται από τα επί μέρους μετοχικά ταμεία έτσι ώστε να αποφεύγονται τα ελλείμματα. Και η ένταξη στο Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ) σταδιακά όλων των επικουρικών ταμείων. Ταυτοχρόνως αναμένονται παρεμβάσεις (μειώσεις) στον τομέα των εφάπαξ παροχών «για την αποφυγή οποιασδήποτε μελλοντικής ανισορροπίας».

Δεύτερον, εντός του 2015 τίθεται σε πλήρη εφαρμογή το Εθνικό Μητρώο Ασφάλισης (σύστημα ΑΤΛΑΣ) μέσω του οποίου τα ταμεία θα μπορούν να προβαίνουν ηλεκτρονικά στην έκδοση βεβαιώσεων χρόνου ασφάλισης και να επιταχύνουν την απονομή συντάξεων. Μέσω του ίδιου συστήματος καταργείται η θεώρηση των βιβλιαρίων ασθενείας, με αποτέλεσμα την εξοικονόμηση πόρων.

Τρίτον, μέτρα-παρεμβάσεις για την καταπολέμηση της εισφοροδιαφυγής και την ενίσχυση της εισπραξιμότητας του ασφαλιστικού συστήματος. Αυτά είναι: καθολικοί διασταυρωτικοί έλεγχοι μεταξύ των δηλωθεισών και καταβληθεισών εισφορών στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ. Εξορθολογισμός μηχανισμών είσπραξης ασφαλιστικών εισφορών του ΕΤΕΑ, ΤΑΠΙΤ, ΤΑΥΤΕΚΩ. Συμψηφισμός επιστροφών ΦΠΑ και φόρου εισοδήματος με ασφαλιστικές οφειλές.

Ο ΑΚΑΓΕ

Mε κρατική επιχορήγηση αντικαθίστανται από το 2015 τα θεσμοθετημένα έσοδα του ειδικού λογαριασμού από τον ΦΠΑ. Ο ΑΚΑΓΕ συστάθηκε με τον νόμο 3655/2008 με βασικό σκοπό τη δημιουργία αποθεματικών για τη χρηματοδότηση των κλάδων σύνταξης των φορέων κοινωνικής ασφάλισης στο πλαίσιο της διασφάλισης των συντάξεων των νέων γενεών. Οι βασικές πηγές εσόδων του είναι το ποσοστό 4% επί των ετήσιων συνολικών εσόδων από το ΦΠΑ και τα έσοδα από την Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων και την Ειδική Εισφορά Συνταξιούχων Επικουρικής Ασφάλισης που τηρούνται σε λογαριασμούς με οικονομική και λογιστική αυτοτέλεια. Με νέα αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου το 4% του ΦΠΑ αντικαθίσταται πλέον με επιχορήγηση από τον τακτικό προϋπολογισμό. Για το 2015 ο προϋπολογισμός προβλέπει επιχορήγηση 454 εκατ. ευρώ από 443 εκατ. ευρώ το 2014.