Ακούγεται πραγματικά απίστευτο, όμως η εμπορικότερη ταινία της εφετινής χρονιάς, σύμφωνα με τα νούμερα της εταιρείας διανομής της Odeon, είναι το αστυνομικό θρίλερ εποχής του Κένεθ Μπράνα «Εγκλημα στο Οριάν Εξπρές», που μέχρι στιγμής έχει κόψει 330.000 εισιτήρια σε όλη την Ελλάδα. Ακόμα πιο ενδιαφέρον, δε, είναι το ότι η ταινία άνοιξε μόλις πριν από έναν ενάμιση μήνα, στις 9 Νοεμβρίου.
Η πέμπτη ταινία της κινηματογραφικής σειράς «Πειρατές της Καραϊβικής» κατέχει τη δεύτερη θέση της κορυφής στις πιο εμπορικές ταινίες της χρονιάς που φεύγει. Και δεν είναι η μόνη συνέχεια που συνάντησε επιτυχία. Στις υψηλές θέσεις βρίσκεται ο τρίτος «Απαισιότατος», αλλά και το όγδοο «Fast and furious»! Είναι φανερό ότι η πλειοψηφία του κοινού χαίρεται την «ασφάλεια» των ήδη γνωστών θεμάτων που επανέρχονται ως επί το πλείστον με τον ίδιο, γνωστό τρόπο στη μεγάλη οθόνη.
Φυσικά υπάρχουν οι ευχάριστες εξαιρέσεις, αν και εκεί μιλάμε περισσότερο για ταινίες – γεγονότα, οι οποίες είτε αφορούν άμεσα το ελληνικό κοινό, όπως το «Τελευταίο σημείωμα» του Παντελή Βούλγαρη και ο «Καζαντζάκης» του Γιάννη Σμαραγδή, είτε όχι. Η «Δουνκέρκη», για παράδειγμα, του Κρίστοφερ Νόλαν ξεπέρασε τα 200.000 εισιτήρια έχοντας ανοίξει στις αίθουσες τέλος Αυγούστου.

Σεξουαλική κακοποίηση

Τα σεξουαλικά σκάνδαλα που ξέσπασαν σαν καταιγίδα από το περασμένο φθινόπωρο στο αμερικανικό κινηματογραφικό τοπίο αναπόφευκτα αφήνουν πίσω τους μια δυσάρεστη γεύση για τη χρονιά που φεύγει. Το πρώτο κρούσμα, τον περασμένο Σεπτέμβριο, ήταν ο παραγωγός Χάρβεϊ Γουάινστιν, ένα από τα μεγαλύτερα κεφάλια (και κεφάλαια) του αμερικανικού κινηματογράφου της τελευταίας 25ετίας και ο άνθρωπος που με την εταιρεία Miramax στήριξε, τη δεκαετία του 1990, περισσότερο από κάθε άλλον το ανεξάρτητο αμερικανικό σινεμά της Δυτικής Ακτής. Σκηνοθέτες όπως ο Κουέντιν Ταραντίνο, ο Κέβιν Σμιθ και ο Στίβεν Σόντερμπεργκ οφείλουν στον Γουάινστιν πολλά για την καριέρα τους και ταινίες όπως οι «Pulp Fiction», «Αγγλος ασθενής», «Ερωτευμένος Σαίξπηρ» και «Η ζωή είναι ωραία» δρομολογήθηκαν και απέκτησαν τη φήμη που όλοι γνωρίζουμε χάρη στον εγκέφαλο Χάρβεϊ Γουάινστιν. Το όνομα του Γουάινστιν ως παραγωγού ή διευθυντή παραγωγής (executive producer) αναγράφεται στους τίτλους παραπάνω από 300 ταινιών, αν και όλα αυτά ανήκουν πια στο μακρινό παρελθόν μετά τη βροχή κατηγοριών για σεξουαλική παρενόχληση και κακοποίηση με τις οποίες ο πρώην αυτοκράτορας έχει λουστεί. Μάλιστα, η Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογράφου, της οποίας τα μέλη τον έχουν τιμήσει ουκ ολίγες φορές –τουλάχιστον 20 ταινίες στην παραγωγή των οποίων ο Γουάινστιν έχει αναμειχθεί έχουν προταθεί για το Οσκαρ καλύτερης ταινίας και ο «Ερωτευμένος Σαίξπηρ» το έχει κερδίσει –τον διέγραψε από μέλος της. «Η Ακαδημία δεν είναι μέρος για ανθρώπους που εκμεταλλεύονται τη θέση τους, τη δύναμη ή την επιρροή τους με τρόπο που παραβιάζει τις αρχές της αξιοπρέπειας» ανάφερε η ανακοίνωσή της.
Ο ασκός του Αιόλου άνοιξε με την περίπτωση Γουάινστιν. Ακολούθησε ο ηθοποιός Κέβιν Σπέισι –δις βραβευμένος με Οσκαρ –ο οποίος κατηγορείται για σεξουαλική παρενόχληση και επίθεση από αρκετούς άντρες, μετά την πρώτη καταγγελία που έκανε ο ηθοποιός Αντονι Ραπ. Ο Σπέισι έχασε τη δουλειά του από τον νέο κύκλο επεισοδίων της δημοφιλούς σειράς «House of cards» και αυτή την εποχή «παίρνει τον αναγκαίο χρόνο για να κάνει θεραπεία», όπως αναφέρθηκε από εκπρόσωπό του. Επίσης, έπειτα από απόφαση του στούντιο της Sony, όλες οι σκηνές του Σπέισι στην κινηματογραφική ταινία «Ολα τα λεφτά του κόσμου» του Ρίντλεϊ Σκοτ (προβάλλεται από την περασμένη Πέμπτη και στη χώρα μας) χρειάστηκε να ξαναγυριστούν με τον Κρίστοφερ Πλάμερ στη θέση του. Ολα αυτά έναν μήνα πριν από την προβολή της ταινίας στους κινηματογράφους (!) και με κόστος 10 εκατομμυρίων.
Λιγότερη είναι η έκταση που έχει πάρει η υπόθεση Ντάστιν Χόφμαν, αλλά όλα δείχνουν ότι η καριέρα του 80χρονου ηθοποιού έχει επίσης στιγματιστεί.

Η γκάφα των Οσκαρ

Στη μεγαλύτερη γκάφα της 89χρονης ιστορίας των βραβείων της Αμερικανικής Ακαδημίας Κινηματογράφου, κοινώς των Οσκαρ, ο φάκελος που έκρυβε τον νικητή στην κατηγορία του Οσκαρ καλύτερης ταινίας δεν ήταν ο σωστός. Παίρνοντας τον φάκελο από τα χέρια του Γουόρεν Μπίτι, η Φέι Ντάναγουεϊ ανακοίνωσε ότι το «La La Land» του Ντέμιαν Σαζέλ είχε κερδίσει. Ομως ο νικητής ήταν τελικά το «Moonlight» του Μπάρι Τζένκινς.

Ο φάκελος που είχε δώσει ο Μπίτι στην Ντάναγουεϊ (ενώ τον είχε διαβάσει ο ίδιος) ήταν εκείνος που αφορούσε τη νικήτρια στην κατηγορία του α’ γυναικείου ρόλου, δηλαδή της Εμα Στόουν για το «La La Land». Η Ντάναγουεϊ διάβασε τον τίτλο της ταινίας που είδε και αυτό που είχε δει ήταν το… «La La Land».
Λάθη γίνονται και μπορεί να συμβεί και στους καλύτερους, όμως η λήξη αυτής της απονομής ήταν πραγματικά σοκαριστική και θα πρέπει να γέμισε θυμό τόσο τους παραγωγούς του «La La Land» όσο και τους παραγωγούς του «Moonlight», εφόσον οι πρώτοι είχαν ανεβεί ήδη στη σκηνή και εκφωνήσει ευχαριστήριους λόγους!

Το τελευταίο αντίο

Τζέρι Λούις
(20 Αυγούστου, 91 ετών)
Ο απόλυτος κλόουν του αμερικανικού κινηματογράφου, εξαιρετικά δημοφιλής στο πλατύ κοινό, αν και βρήκε την καταξίωση της κριτικής όταν τον «ανακάλυψαν» οι Γάλλοι. Ντουέτο με τον Ντιν Μάρτιν σε αρκετές ταινίες, όταν οι δρόμοι τους χώρισαν άρχισε να σκηνοθετεί ο ίδιος τις πιο γνωστές κωμωδίες του («Να γιατρός, να μάλαμα», «Παιδί για όλες τις δουλειές», «Από πού πάνε για το μέτωπο;» κ.ά.).

Ζαν Μορό
(31 Ιουλίου, 89 ετών)
Δεν ήταν απαστράπτουσας ομορφιάς και δεν είχε το στυλ της γαλλίδας ντίβας, όμως το συνήθως αγέλαστο πρόσωπό της δεν έφευγε ποτέ από τη μνήμη και ταινίες όπως το «Ασανσέρ για δολοφόνους» του Λουί Μαλ, η «Νύχτα» του Μικελάντζελο Αντονιόνι, ο «Ναύτης του Γιβραλτάρ» του Τόνι Ρίτσαρντσον και το «Μετέωρο βήμα του πελαργού» είναι περίτρανες αποδείξεις.
Σαμ Σέπαρντ
(27 Ιουλίου, 93 ετών)
Θεατρικός συγγραφέας παραπάνω από 40 έργων (το «Τρελός από έρωτα» έχει ανεβεί αρκετές φορές στην Ελλάδα), σεναριογράφος και ηθοποιός, μία από τις σημαντικότερες πένες της αμερικανικής λογοτεχνίας στις δεκαετίες του 1970 και του 1980. Απέσπασε το Πούλιτζερ το 1979 για το θεατρικό «Buried Child», κέρδισε μια υποψηφιότητα για το Οσκαρ β’ ρόλου για τους «Κατάλληλους ανθρώπους» και έγραψε το σενάριο της ταινίας «Παρίσι, Τέξας» του Βιμ Βέντερς.

Εμανουέλ Ριβά
(27 Ιανουαρίου, 89 ετών)
Μούσα του Αλέν Ρενέ στη «Χιροσίμα αγάπη μου», δεν έκανε σπουδαία καριέρα στον κινηματογράφο καθότι αφοσιώθηκε στο θέατρο, αλλά επανήλθε δυναμικά στα 85 της στην «Αγάπη» του Μίχαελ Χάνεκε και η ερμηνεία της διακρίθηκε με μια υποψηφιότητα για το Οσκαρ α’ γυναικείου ρόλου.

Οι 10 καλύτερες (κατά σειρά α’ προβολής)

«Paterson»
(5/1), ΗΠΑ, του Τζιμ Τζάρμους
Ποίηση μέσα στη ρουτίνα της καθημερινότητας με «μοχλό» έναν οδηγό λεωφορείου ονόματι Πάτερσον (Ανταμ Ντράιβερ) στην πόλη Πάτερσον του Νιου Τζέρσεϊ.


«Ο εμποράκος»
(12/1), Ιράν, του Ασγκάρ Φαραντί
Με τον «Θάνατο του εμποράκου» του Μίλερ στο φόντο, ο ιρανός σκηνοθέτης ανιχνεύει τη διαρκή σύγκρουση αλήθειας – ψέματος στον ψυχισμό των ηρώων του.
«Πάση θυσία»
(19/1), ΗΠΑ, του Ντέιβιντ ΜακΚένζι
Στο σημερινό Τέξας, δυο «χαμένα» αδέλφια (Κρις Πάιν, Μπεν Φόστερ) παλεύουν για το δίκιο τους αλλά με τον λάθος τρόπο. Το αποτέλεσμα σε αφήνει κόκαλο.

«Μια πόλη δίπλα στη θάλασσα»
(10/2), ΗΠΑ, του Κένεθ Λόνεργκαν
Σπαρακτικά συγκινητικό οικογενειακό δράμα, που χάρισε στον Κέισι Αφλεκ το Οσκαρ για μια ερμηνεία που μπορεί να τσακίσει ακόμα και την πιο ατσάλινη ψυχή.
«Το δίχτυ»
(4/5), Νότια Κορέα, του Κιμ Κι Ντουκ
Σχόλιο – λεπίδα για την παράνοια που προκαλεί ο διχασμός στην Κορέα μέσα από μια απλή παρεξήγηση που παίρνει τη μορφή εφιάλτη και δεν ξεχνιέται με τίποτα.
«Αόρατος επισκέπτης»
(20/7), Ισπανία, του Oριόλ Πάουλο
Θαυμάσιο νεο-νουάρ από την κινηματογραφικά αναβαθμισμένη Ισπανία, το οποίο αγαπήθηκε για την ατμόσφαιρα αλλά και μια υπέροχη σεναριακή του έκπληξη.
«Δουνκέρκη»
(24/8), Αγγλία, του Κρίστοφερ Νόλαν
Σφιχτοδεμένος, ακριβής φόρος τιμής για τους βρετανούς πεσόντες σε μια αιματηρή αλλά ξεχασμένη πολεμική επιχείρηση του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
«Χωρίς αγάπη»
(19/10), Ρωσία, του Αντρέι Ζβιάγκιντσεφ
Γονέας σημαίνει ευθύνη και η έλλειψή της μπορεί να σημάνει τραγωδία στο αριστουργηματικό οικογενειακό δράμα του σπουδαίου ρώσου σκηνοθέτη.
«Το τελευταίο σημείωμα»
(26/10), Ελλάδα, του Παντελή Βούλγαρη
Με την πολύτιμη πένα της Ιωάννας Καρυστιάνη, ο έμπειρος σκηνοθέτης τιμά τους 200 έλληνες εκτελεσθέντες από τους Γερμανούς τον Μάιο του ’44 στην Καισαριανή.
«Το τετράγωνο»
(7/12), Σουηδία, του Ρούμπεν Εστλουντ
Πικρή, άκρως επίκαιρη σάτιρα που καυτηριάζει την υποκρισία των πρωτοποριακών εικαστικών εκθέσεων που στην πράξη αναιρούν ό,τι υποτίθεται πως υπερασπίζονται.

Οι 10 χειρότερες


«Park»
(9/3), Eλλάδα, της Σοφίας Εξάρχου
Το «Kids» του Λάρι Κλαρκ α λα ελληνικά και ακόμα πιο αφόρητο.

«Αναζητώντας την αλήθεια»
(30/3), ΗΠΑ, του Στιούαρτ Χέιζελντιν
Οποιος πρόλαβε τον Κύριο είδε. Στην κυριολεξία!
«The mummy»
(15/6), ΗΠΑ, του Αλεξ Κούρτσμαν
Βλακώδης παραλλαγή του γνωστού μύθου (η μούμια στον πόλεμο του… Ιράκ) με τον Τομ Κρουζ στον ρόλο του τίτλου.
«El bar»
(13/7), Ισπανία, του Αλεξ ντε λα Ινγκέσια
Η αποθέωση της ασυναρτησίας, του γκροτέσκου και της σιχασιάς.
«Πλανητάριο»
(17/8), Γαλλία, της Ρεμπέκα Ζλοτόφσκι
Μέντιουμ και γαλλική κινηματογραφική βιομηχανία στο Παρίσι του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου: δύο ταινίες στη συσκευασία μιας μπούρδας.

«Γενέθλια θανάτου»
(26/10), ΗΠΑ, του Κρίστοφερ Λάντον
Η μέρα της μαρμότας σε συσκευασία θρίλερ. Μόνο στο Χόλιγουντ…
«Ανεμιστήρας»
(16/11), Ελλάδα, του Δημήτρη Μπίτου
«Μπαμπά, μαμά, φιληθείτε! Κρατώ χειροβομβίδα!».
«Ο θησαυρός»
(7/12), Ελλάδα, του Στράτου Μαρκίδη
Πώς δεν πρέπει να γυρίζεται μια ταινία, μέρος πρώτον.

«Star Wars: Οι τελευταίοι Τζεντάι»
(14/12), ΗΠΑ, του Ριάν Τζόνσον
Πιο μπαγιάτικο και από το «Star Wars» του 1977, που παραμένει η καλύτερη ταινία της αφόρητης πλέον κινηματογραφικής σειράς.

«The bachelor 2»
(21/12), Ελλάδα, του Γιάννη Παπαδάκου
Πώς δεν πρέπει να γυρίζεται μια ταινία, μέρος δεύτερον.

Τα βραβεία των μεγάλων φεστιβάλ


Κάννες, Χρυσός Φοίνικας
«Το τετράγωνο» του Ρούμπεν Εστλουν, Σουηδία

Βενετία, Χρυσός Λέων
«The shape of water» του Γκιγέρμο ντελ Τόρο, ΗΠΑ

Βερολίνο, Χρυσή Αρκτος
«Η ψυχή και το σώμα» της Ιλντιγκο Ενιέντι, Ουγγαρία

Οι εμπορικότερες ταινίες

Η δεκάδα των εμπορικότερων ταινιών του 2017 αφορά τις ταινίες που διανεμήθηκαν στις αίθουσες μέσα στο 2017, εκτός από το «La La Land» που άνοιξε την τελευταία εβδομάδα του 2016, επομένως μπορεί να συμπεριληφθεί.
Αξιοσημείωτη, δε, ήταν και η πορεία της ταινίας «Τέλειοι ξένοι» του Θοδωρή Αθερίδη που άρχισε να παίζεται στις 15/12/2016 φτάνοντας στα 197.699 εισιτήρια.

ταινία εισιτήρια α προβολή
«Εγκλημα στο Οριάν Εξπρές» 330.000 9/11/2017
«Πειρατές της Καραϊβικής – –
Η εκδίκηση του Σαλαζάρ» 310.000 25/5/2017
«Εγώ, ο απαισιότατος 3» 308.000 31/8/2017
«Μαχητές των δρόμων 8» 307.000 13/4/2017
«Πενήντα πιο σκοτεινές
αποχρώσεις του γκρι» 262.000 9/2/2017
«ΙΤ» 261.600 29/9/ 2017
«Καζαντζάκης» 230.000 23/11/ 2017
«La La Land» 207.024 22/12/2016
«Δουνκέρκη» 200.879 24/8/2017
«Το τελευταίο σημείωμα» 198.400 26/10/2017

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ