Τσεχοφικό κινηματογραφικό διαμάντι

Η «Κυρία με το σκυλάκι», απ’ όπου και το παραπάνω απόσπασμα, παραμένει μια από τις πιο όμορφες και τρυφερές δημιουργίες του Αντον Τσέχοφ. Δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά το 1899, ένα διήγημα που θα έμενε στην Ιστορία χάρη στον άδολο ανθρωπισμό, την φίνα ειρωνεία, την τρυφερή μελαγχολία του. Και ένα μάλλον απλό μα και πόσο ουσιαστικό διήγημα για το ερωτικό πάθος και την μοιχεία, με ήρωες έναν φιλόλογο και μια αριστοκράτισσα από την επαρχία, οι οποίοι παρασυρμένοι από την ρομαντική ατμόσφαιρα του παραθαλάσσιου θέρετρου της Γιάλτας των τελών του 19ου αιώνα, καλλιεργούν τον έρωτα που θα τους αλλάξει ριζικά την ζωή.

Το διήγημα ενθουσίασε τους πάντες και ένας από αυτούς ήταν ο Μαξίμ Γκόρκι που έγραψε στον Τσέχοφ: «Μπροστά και στο πιο μικρό σας διήγημα, όλα τ’ άλλα φαίνονται χοντροκομμένα λες και δεν είναι γραμμένα με πένα αλλά με στυλιάρι. Οι ιστορίες σας είναι μια σειρά από κομψά μπουκαλάκια γεμάτα με όλα τα αρώματα της ζωής».

Εβδομήντα περίπου χρόνια μετά την πρώτη δημοσίευσή του, το διήγημα του Τσέφοφ βρήκε τον κατάλληλο διαχειριστή του στον κινηματογράφο, τον Ιωσήφ Κέϊφιτς, ο οποίος στην ταινία του 1960, κατάφερε να συλλάβει με μαεστρία τις λεπτές αποχρώσεις της ειρωνείας του Τσέχωφ και να τις αποδώσει σε μια από τις καλύτερες κινηματογραφικές διασκευές έργων του συγγραφέα η οποία από την ερχόμενη Πέμπτη (6 Ιουνίου) διανέμεται και πάλι στις αίθουσες από την εταιρία NEW STAR.

Με την βοήθεια του εκπληκτικού ηθοποιού Αλεξέι Μπατάλοφ αλλά και της Ιγια Σαβίνα που υποδύεται την ηρωίδα του τίτλου της ταινίας, ο Κέιφιτς, ένας από τους βασικούς πρωτεργάτες του «ιστορικού ρεαλισμού», σκιαγράφησε με μαεστρία το πορτραίτο του σύγχρονου -τόσο τότε, όσο και σήμερα- ανθρώπου ο οποίος δεν μπορεί _και ενδεχομένως να μη θέλει_ να ξεφύγει από το δόκανο της καθημερινότητάς στο οποίο βρίσκεται παγιδευμένος.

Μεγάλη εμπορική μα και καλλιτεχνική επιτυχία της εποχής της, η «Κυρία με το σκυλάκι» ξεφεύγει από τα στενά σοβιετικά όρια και τους λεγόμενους «δορυφόρους» του σοσιαλιστικού μπλοκ και καταλήγει σε μια από τις πιο σπουδαίες ταινίες του σοβιετικού κινηματογράφου, σε μια εποχή μάλιστα που το σινεμά στη χώρα «πάλευε» ανάμεσα στον αρτηριοσκληρωτικό σοσιαλιστικό ρεαλισμό και στο νέο κύμα των αρχών της δεκαετία του 1960.

Το ταλέντο και η καλλιτεχνική δύναμη του Κέιφιτς που γεννήθηκε στην Μόσχα το 1905 όπου και πέθανε το 1995, άρχισε να αναγνωρίζεται μετά το 1950. Οι ταινίες του «Μια μεγάλη οικογένεια» (η πρώτη που γύρισε μόνος του), «Υπόθεση Ρουμάντσεφ» και «Καλέ μου άνθρωπε» έγιναν μεγάλες επιτυχίες και τον έκαναν διάσημο. Αμέσως μετά τη γενική αναγνώριση, ο Κέϊφιτς στράφηκε προς τους Ρώσους κλασικούς, μεταφέροντας στη μεγάλη οθόνη έργα του Τσέχωφ, του Τουργκένιεφ και του Κουπρίν: «Καλός κακός άνθρωπος», «Asya», «Σούρα» και κυρίως, «Η κυρία με το σκυλάκι» την οποία οι ιστορικοί έχουν κατατάξει στις καλύτερες κινηματογραφικές διασκευές έργων της λογοτεχνίας.