Βράζει η τηλεοπτική… κουζίνα

Μπορεί στην Ελλάδα να έγινε της μόδας τα τελευταία χρόνια, όμως στο εξωτερικό η από τηλεοράσεως μαγειρική είναι μια εξαιρετικά δημοφιλής ενότητα του ψυχαγωγικού – εκπαιδευτικού προγράμματος εδώ και πολλές δεκαετίες. Μια ενότητα που από το 1950 ως τις μέρες μας έχει αναδείξει ή έχει βοηθήσει να ενισχύσουν την ήδη μεγάλη φήμη τους πολλούς μαγείρους και μαγείρισσες: άντρες και γυναίκες που ασχολήθηκαν με το «σπορ» από χόμπι για να βρουν σε αυτό ένα άκρως επικερδές επάγγελμα αλλά και σπουδασμένους σεφ που με τη συνδρομή της μικρής οθόνης ταξίδεψαν τις συνταγές τους (ενίοτε και το υπερεγώ τους) σε όλον τον κόσμο.

Οι πρώτες διδάξασες

Για περίπου δύο δεκαετίες, από το 1955 ως τα μέσα του ’70, η Φάνι Κράντοκ (1909-1994), καλοντυμένη, ατσαλάκωτη και πάντα επιμελώς (και έντονα) βαμμένη, έμπαινε διά του BBC (και όχι μόνο) στα βρετανικά σπίτια για να μάθει στις κυρίες τα μυστικά του καλού φαγητού. Γυναίκα δύσκολη, ιδιότροπη αλλά και δαιμόνια επιχειρηματικά άφησε εποχή με τις εκπομπές της, με τα κριτικά άρθρα της και με τα βιβλία της. Η τηλεοπτική καριέρα της είχε άδοξο τέλος όταν το 1976 κατά την εμφάνισή της σε ένα ριάλιτι μαγειρικής συμπεριφέρθηκε άθλια και έδωσε ατυχείς, όπως αποδείχθηκε, συμβουλές σε μια διαγωνιζομένη. Παραμένει όμως μία από τις πιο ιδιαίτερες προσωπικότητες που έχουν περάσει από την τηλεόραση και η πρώτη celebrity τηλεμάγειρας. Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, και ενώ η Κράντοκ ήδη σταδιοδρομούσε επιτυχώς στην Ευρώπη, η Τζούλια Τσάιλντ (1912-2004) έκανε το 1963 την πρώτη τηλεοπτική εμφάνισή της, για να αποκτήσει γρήγορα τη δική της εκπομπή με τίτλο «The French chef» και να χαρακτηριστεί «η πρώτη σεφ που έμαθε τις Αμερικανίδες να μαγειρεύουν» αλλά και που έφερε στις ΗΠΑ τη γαλλική κουζίνα. Το παρθενικό βιβλίο της με τον τίτλο «Mastering the art of French Cooking» θεωρείται ένα από τα «ευαγγέλια» της καλής μαγειρικής, ενώ η κουζίνα στην οποία ετοίμαζε τις σπεσιαλιτέ της εκτίθεται στο Smithsonian Museum of American History. Την Τσάιλντ ερμήνευσε η Μέριλ Στριπ στην κομεντί «Τζούλι και Τζούλια», παραγωγής 2009.

Ο αυτοκαταστροφικός κύριος Ράμσεϊ

Ακολουθώντας τον δρόμο που άνοιξαν οι προαναφερθείσες κυρίες ο Γκόρντον Ράμσεϊ πήρε την υψηλή μαγειρική και την έκανε ριάλιτι με εκπομπές όπως το «Εφιάλτης στην κουζίνα» και το «Master Chef» όπου εμφανιζόταν ως κριτής μαζί με τους Γκράχαμ Ελιοτ και Τζόε Μπαστιανίχ.

Εκρηκτικός, αθυρόστομος, συχνά αγενής και άξεστος, ο Ράμσεϊ χάρη στο αδιαμφισβήτητο ταλέντο του αλλά και στη δύναμη της τηλεόρασης έχτισε τη δική του αυτοκρατορία, η οποία έφτασε κάποια στιγμή να αριθμεί περισσότερα από είκοσι εστιατόρια σε όλον τον κόσμο (δικά του ή επιχειρήσεις με τις οποίες συνεργαζόταν). Πάντως ο σκωτσέζος σεφ που κατάφερε να αμείβεται με 250.000 στερλίνες για κάθε εκπομπή και η προσωπική περιουσία του οποίου υπολογιζόταν σε 65 εκατ. ευρώ δεν κατάφερε να διαχειριστεί σωστά ούτε τα κέρδη ούτε τη φήμη του, με αποτέλεσμα τα τελευταία χρόνια να αντιμετωπίζει μεγάλα οικονομικά προβλήματα. Επιβεβαιώνοντας ότι η επιδεξιότητα στο μαγείρεμα δεν συνεπάγεται επιδεξιότητα και στα επιχειρηματικά – εμπορικά μαγειρέματα.

Ο χαριτωμένος Τζέιμι…

Ιδιαίτερα βοηθητικό για τη σταδιοδρομία του υπήρξε και για τον Μάρκο Πιερ Γουάιτ (τον νεότερο αυτή τη στιγμή σεφ που έχει κερδίσει τρία αστέρια Michelin) το πέρασμά του από την τηλεόραση, κυρίως με το «Hell’s kitchen». Αξιοζήλευτες καριέρες στη μικρή οθόνη έστησαν, μεταξύ άλλων, η Ντέλια Σμιθ, η Πόλα Ντιν, ο Αντονι Μπουρντέν, ο Μπόμπι Φλάι, ο Ρικ Στάιν, ο Τζέιμς Μάρτιν και ο Τζίνο Ντ’ Ακάμπο. Τα τελευταία χρόνια όμως εκείνοι που κυριαρχούν στα τηλεμαγειρέματα είναι η Ναϊτζέλα Λόουσον και ο Τζέιμι Ολιβερ. Ο δεύτερος με εκπομπές όπως οι «Naked chef», «Jamie’s Kitchen» και «Jamie’s 30 minute meals» αλλά και διοργανώνοντας προγράμματα εκπαίδευσης ανέργων και καμπάνιες για τη σωστή διατροφή των παιδιών σε Αγγλία και Αμερική, γράφοντας διεθνή μπεστ σέλερ, διευθύνοντας τα εστιατόριά του και διοχετεύοντας στην αγορά προϊόντα (σκεύη μαγειρικής, αρωματικά αλάτια, σάλτσες κ.τ.λ.) που φέρουν την υπογραφή του έγινε ο πιο πλούσιος celebrity chef του κόσμου με την περιουσία του να ξεπερνάει τα 140 εκατ. ευρώ! Μελανά σημεία στην αξιοζήλευτη σταδιοδρομία του κάτι έλεγχοι της Υγειονομικής Υπηρεσίας στα μαγαζιά του που έφεραν στο φως μούχλα, ληγμένα κρέατα και περιττώματα ποντικιών. Ο ίδιος δικαιολογήθηκε, προχώρησε στις «απαραίτητες βελτιώσεις» και συνεχίζει δυναμικά και επίμονα. Δείχνοντας –ο γιος ενός ιδιοκτήτη παμπ στη βρετανική επαρχία που έφτασε να μαγειρεύει για τον πρωθυπουργό της Βρετανίας –τον δρόμο σε όλους τους συμπατριώτες του που αν και κατάγονται από λαϊκά στρώματα φιλοδοξούν να φτάσουν ψηλά.

…και η σέξι Ναϊτζέλα

Οσο για τη Ναϊτζέλα Λόουσον, την παρουσιάστρια των σόου μαγειρικής «Nigella Bites» και «Nigella Express», αυτή ξεκίνησε κατευθείαν από ψηλά. Κόρη του Νάιτζελ Λόουσον, υπουργού Οικονομίας στην κυβέρνηση της Μάργκαρετ Θάτσερ, άρχισε να εργάζεται ως δημοσιογράφος σε θέματα lifestyle. Στα γραφεία των «Times» του Λονδίνου γνώρισε τον επίσης δημοσιογράφο Τζον Ντάιαμοντ ο οποίος έγινε ο Πυγμαλίωνάς της, ο άντρας που την έμαθε να ντύνεται, να βάφεται, να συμπεριφέρεται, να ταξιδεύει, να τρώει, να ευχαριστιέται τη ζωή… Το ζεύγος παντρεύτηκε στη Βενετία το 1992, η ευτυχία του όμως δεν ήταν γραφτό να κρατήσει πολύ, καθώς ο Τζον αρρώστησε βαριά και πέθανε σε ηλικία 47 ετών, το 2001. Η Ναϊτζέλα, η οποία έχει ήδη γίνει γνωστή από τα βιβλία και τις τηλεοπτικές εμφανίσεις της, προσπαθεί να ξεπεράσει το πένθος δουλεύοντας. Το 2003 ο πρωθυπουργός της Βρετανίας Τόνι Μπλερ την καλεί να μαγειρέψει στην Downing Street για τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζορτζ Μπους. Η επιτυχία του δείπνου την κάνει δημοφιλή και στην Αμερική. Ομορφη, γοητευτική, σέξι και επικοινωνιακή, αποκτά όλο και περισσότερους θαυμαστές διακηρύσσοντας ότι ο σύγχρονος άνθρωπος (και ειδικά η ταλαιπωρημένη από δίαιτες και διατροφές σύγχρονη γυναίκα) μπορεί να απολαμβάνει το φαγητό ανενδοίαστα ακόμη και αν αυτό σημαίνει ότι θα ζυγίζει δύο-τρία κιλά παραπάνω. Και όταν το 2003 κατηγορείται ως… εύθυμη χήρα για τον γάμο της με τον μεγιστάνα Τσαρλς Σαάτσι, πάλι μέσα από τις εκπομπές της στέλνει το μήνυμα της ζωής που προχωρεί και μας καλεί να τη ζήσουμε. Ετσι, μπροστά προχωρεί και μετά το πρόσφατο διαζύγιό της από τον Σαάτσι, το οποίο ήρθε μερικές ημέρες μετά τη δημοσίευση παπαρατσικών φωτογραφιών όπου ο σύζυγός της βιαιοπραγούσε επάνω της. Η απαστράπτουσα τηλεμαγείρισσα αυτή τη φορά συγκίνησε ως ατυχήσασα σύζυγος, επιβεβαιώνοντας όμως ακόμη και σε αυτή τη δραματική στιγμή της ζωής της πως είτε μέσα είτε έξω από την κουζίνα έχει πάντα τον τρόπο να τραβάει τα φλας επάνω της. Και λουσμένη στο φως τους να συνεχίζει.