Μπορεί μια κούπα καφέ με γάλα να είναι… αντιφλεγμονώδες «φάρμακο»; Ναι μπορεί, σύμφωνα με μια νέα μελέτη ερευνητών του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης. Με ποιον τρόπο; Χάρη στο «πάντρεμα» των πρωτεϊνών που περιέχονται στο γάλα με τις πολυφαινόλες του καφέ.

Οι αντιοξειδωτικές πολυφαινόλες

Οι πολυφαινόλες αποτελούν μια ομάδα φυσικά παραγόμενων αντιοξειδωτικών ουσιών ευεργετικών για τον ανθρώπινο οργανισμό καθώς βοηθούν στη μείωση του οξειδωτικού στρες το οποίο οδηγεί σε φλεγμονές. Οι φυσικές αυτές ουσίες περιέχονται σε πολλά φρούτα και λαχανικά, στον καφέ, στο τσάι, στο κόκκινο κρασί και στην μπίρα.

Οι γνωστές… άγνωστες

Ωστόσο ενώ είναι γνωστές ουσίες παραμένουν σε σημαντικό βαθμό… άγνωστες. Πολύ λίγες μελέτες έχουν εξετάσει τι συμβαίνει όταν οι πολυφαινόλες αντιδρούν με άλλα μόρια όπως οι πρωτεΐνες που περιέχονται σε τροφές τις οποίες καταναλώνουμε καθημερινά.

Το «πάντρεμα» με τα αμινοξέα

Τώρα μια νέα μελέτη που διεξήχθη από ερευνητές του Τμήματος Επιστήμης Τροφίμων και του Τμήματος Κτηνιατρικής του Πανεπιστημίου της

Κοπεγχάγης σε συνεργασία με ειδικούς από το Τεχνικό Πανεπιστήμιο της Δρέσδης στη Γερμανία και η οποία δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Journal of Agricultural and Food Chemistry» έβαλε στο «μικροσκόπιο» το πώς συμπεριφέρονται οι πολυφαινόλες όταν συνδυάζονται με αμινοξέα, τους δομικούς λίθους των πρωτεϊνών.

Ευεργετικό «κοκτέιλ»

Με βάση τα ευρήματα που αφορούσαν πειράματα σε ανοσοκύτταρα, όταν οι πολυφαινόλες «συναντούν» τα αμινοξέα ενισχύεται η αντιφλεγμονώδης δράση τους. «Εκτιμούμε ότι αυτό το ‘κοκτέιλ’ μπορεί να έχει ευεργετική επίδραση και στην καταστολή των φλεγμονών στους ανθρώπους. Προχωρούμε σε περαιτέρω διερεύνηση αυτής της σχέσης, αρχικώς σε ζώα. Ελπίζουμε στη συνέχεια να βρεθεί η χρηματοδότηση προκειμένου να εξετάσουμε και την επίδραση στους ανθρώπους» ανέφερε η καθηγήτρια Μαριάν Νίσεν Λουντ από το Τμήμα Επιστήμης Τροφίμων του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης που ήταν επικεφαλής της μελέτης.

Τα πειράματα στα κύτταρα

Προκειμένου να μελετήσουν την αντιφλεγμονώδη δράση του συνδυασμού των πολυφαινολών με τις πρωτεΐνες οι ερευνητές προκάλεσαν τεχνητή φλεγμονή σε ανοσοκύτταρα. Ορισμένα κύτταρα έλαβαν διαφορετικές δόσεις πολυφαινολών οι οποίες είχαν προηγουμένως αντιδράσει με ένα αμινοξύ ενώ άλλα κύτταρα έλαβαν σε ίδιες δόσεις μόνο πολυφαινόλες.

Οπως προέκυψε, τα κύτταρα στα οποία είχε εισαχθεί ο συνδυασμός πολυφαινολών και αμινοξέων ήταν δύο φορές αποτελεσματικότερα στο να καταπολεμούν τη φλεγμονή σε σύγκριση με τα κύτταρα στα οποία είχαν προστεθεί μόνο πολυφαινόλες. Το επόμενο βήμα για την ερευνητική ομάδα είναι τώρα να μελετήσει αν υπάρχει η ίδια επίδραση και σε μοντέλα ζώων.

Αντιφλεγμονώδης δράση στην… κούπα και στο πιάτο

Προηγούμενες μελέτες της ίδιας ομάδας είχαν δείξει ότι οι πολυφαινόλες προσδένονται στις πρωτεΐνες των κρεάτων, του γάλακτος και της μπίρας. Στη νέα μελέτη τους οι ερευνητές εξέτασαν αν οι αντιοξειδωτικές αυτές ουσίες προσδένονται επίσης στον καφέ που περιέχει γάλα – και αυτό ήταν λογικό

καθώς οι κόκκοι του καφέ περιέχουν πολλές πολυφαινόλες ενώ το γάλα είναι πλούσιο σε πρωτεΐνες. «Σύμφωνα με τα αποτελέσματά μας, η αντίδραση μεταξύ πολυφαινολών και πρωτεϊνών λάμβανε χώρα σε ορισμένα από τα ροφήματα καφέ με γάλα που εξετάσαμε. Για την ακρίβεια, η αντίδραση αυτή γίνεται τόσο γρήγορα ώστε δύσκολα θα μπορούσε να μην συμβαίνει σε όλες τις κατηγορίες τροφίμων που έχουμε μελετήσει μέχρι τώρα» σημείωσε η δρ Νίσεν Λουντ.

Κρέας με λαχανικά και smoothies τα… αντιφλεγμονώδη

Η ερευνήτρια λοιπόν εκτιμά ότι η αντίδραση μεταξύ πρωτεϊνών και πολυφαινολών και η ευεργετική αντιφλεγμονώδης δράση που συνεπάγεται θα λαμβάνει χώρα και όταν συνδυαστούν και άλλες πρωτεϊνούχες τροφές με τροφές πλούσιες σε πολυφαινόλες όπως τα φρούτα και τα λαχανικά. «Φαντάζομαι ότι κάτι παρόμοιο συμβαίνει σε ένα πιάτο που περιέχει κρέας με λαχανικά ή σε ένα smoothie το οποίο περιέχει γάλα ή γιαούρτι».

«Κλείνοντας» τις πολυφαινόλες σε πρωτεϊνικές δομές

Σημειώνεται ότι η επιστημονική κοινότητα και η βιομηχανία τροφίμων έχουν κατανοήσει τα σημαντικά πλεονεκτήματα των πολυφαινολών για την ανθρώπινη υγεία. Ετσι εργάζονται επάνω στην προσθήκη των σωστών ποσοτήτων πολυφαινολών σε τροφές ώστε να παρέχουν τα μέγιστα δυνατά οφέλη στον ανθρώπινο οργανισμό. «Με δεδομένο ότι οι άνθρωποι δεν απορροφούν μεγάλες ποσότητες πολυφαινολών, πολλοί ερευνητές εξετάζουν αυτή τη στιγμή πώς μπορούν να ‘κλείσουν’ τις πολυφαινόλες μέσα σε πρωτεϊνικές δομές προκειμένου να αυξάνεται η απορρόφησή τους από το ανθρώπινο σώμα. Αυτή η στρατηγική αναμένεται να έχει το επιπρόσθετο πλεονέκτημα της ενίσχυσης της αντιφλεγμονώδους δράσης των πολυφαινολών» κατέληξε η δρ Νίσεν Λουντ.