Και ο πόλεμος συνεχίζεται· μέσα στα χιόνια, σε θερμοκρασίες κάτω από το μηδέν, μέσα σε λασπωμένα χωράφια, σε  αγριεμένες πόλεις που έχουν χάσει κάθε ανθρωπιά. Βομβαρδισμοί, αεροπλάνα, κανόνια, τανκς, καλάσνικοφ, όλα τα σύνεργα του θανάτου δουλεύουν ασταμάτητα.

Οι άνθρωποι αποκτηνώνονται· άλλοι σκοτώνοντας, άλλοι προσπαθώντας να ξεφύγουν από τον θάνατο – και έχεις τον σοφό Ηράκλειτο να απαγγέλλει από τα βάθη των αιώνων:

πόλεμος πάντων μεν πατήρ εστί, πάντων δε βασιλεύς· και τους μεν θεοὺς έδειξε, τους δε ανθρώπους· τους μεν δούλους εποίησε, τους δε ελευθέρους

Πρόκειται για λάθος μεγάλο, δεν είναι πατέρας και βασιλιάς ο πόλεμος: οι άνθρωποι που θέλουν να γίνουν πατερούληδες, βασιλιάδες ή και θεοί κάνουν πολέμους. Και τότε οι άνθρωποι έχουν δύο επιλογές: είτε να γίνουν δούλοι, είτε να μείνουν ελεύθεροι.

Δεν είναι «φυσική κατάσταση» ο πόλεμος, ημερολόγιό μου. Δεν τον προκαλεί η ανάγκη επιβίωσης, η ανάγκη για τροφή που παρακινεί το αρπακτικό να κατασπαράξει το θήραμά του. Και το θήραμα ήταν αρπακτικό σε σχέση με άλλα ζώα ή κατασπάραζε φυτά για να επιβιώσει. Αυτά τα τελευταία, με τη βοήθεια του ήλιου, καταβροχθίζουν ανόργανες ουσίες από τον αέρα και τη γη και τις κάνουν οργανικές – παίρνουν νεκρή ύλη και την κάνουν ζωή.

Η ανάγκη για τροφή, για επιβίωση και αναπαραγωγή είναι φαινόμενο της ζωής, η πάλη της ζωής να γίνει λουλούδι που μοσχοβολά, πουλί που κελαηδά, άνθρωπος που χορεύει, σκέπτεται, ερωτεύεται. Για να μη σπάσει η αλυσίδα της ζωής υπάρχουν αρπακτικά και θηρευτές, για να μην καταλήξουν τα πάντα νεκρή ύλη – η ύλη έχει άλλο νόμο, τον νόμο της σκοτεινής καταστροφής των πάντων, της εντροπίας και των μαύρων οπών, του θερμικού  θανάτου του σύμπαντος.

Τραγωδία και ελπίδες

Ο πόλεμος είναι ανθρώπινη επινόηση· γέννημα σκοτεινών δυνάμεων, της απληστίας, της θέλησης για δύναμη, για επιβολή στους άλλους – οι πόλεμοι είναι οι μαύρες τρύπες της ανθρωπότητας, η εντροπική βαρβαρότητα που καταστρέφει τα έργα των ανθρώπων. Σβήνει η ζωή στην Ουκρανία: οι άνθρωποι δεν ερωτεύονται, δεν χορεύουν, δεν γελάνε, πεθαίνουν· σπίτια, εργοστάσια, γέφυρες, καταστήματα, νοσοκομεία, μαιευτήρια, σχολεία, όλα ισοπεδώνονται. Και όσα είναι επίπεδα, όπως οι δρόμοι, καταβυθίζονται, γίνονται τρύπες. Τραγωδία.

Δυόμισι εκατομμύρια πρόσφυγες, δυόμισι εκατομμύρια άνθρωποι έχουν αφήσει τα σπίτια τους και τρέχουν σε χώρες κοντινές και μακρινές να σωθούν, να σωθούν παιδιά, γυναίκες, γέροντες και γερόντισσες. Ουρές στα σύνορα, συνωστισμός στα τρένα, πορείες μέσα από χωράφια, από δρόμους βομβαρδισμένους, πάνω από γέφυρες γκρεμισμένες. Τραγωδία.

l Φαίνεται όμως πως ο πόλεμος εκεί πέρα έχει εξασθενίσει την εθνική εγρήγορση εδώ πέρα: πουθενά δεν διάβασα «νέα πρόκληση του Ερντογάν: μεσολαβεί μεταξύ Ουκρανίας – Ρωσίας».

Επιπλέον, συναντιούνται αιφνιδίως Μητσοτάκης – Ερντογάν στην Πόλη – μήπως τον απαγάγει και τον κρατήσει; Γιατί συνεχώς διάβαζα εδώ και εκεί φόβους ότι ο Ταγίπ Ερντογάν θα εκμεταλλευθεί τη γενική αναστάτωση και θα επιτεθεί.

Εγώ ελπίζω να αιφνιδιαστώ, όχι μόνο να τελειώσει ο πόλεμος αλλά και να ακούσω ότι Μητσοτάκης – Ερντογάν συμφωνούν να παραπέμψουν τις ελληνοτουρκικές διαφορές στη Χάγη ή κάτι σχετικό – αυτό που αρνείται επιμόνως η καραμανλική Δεξιά, του Καραμανλή του άσοφου, του Μικρού έως Ελάχιστου.

Η Δεξιά που θα έβρισκε έρεισμα στη Ρωσία, όπως επίσης ονειρεύονταν Τσίπρας και Λαφαζάνης κατά το φρικιαστικό εκείνο 2015. Για τούτο, λέει, οι Αμερικανοί ήθελαν να δολοφονήσουν τον ήρωα Κώστα Καραμανλή – και του έδιναν ορεκτικά, να σκάσει από το φαΐ, οι φονιάδες των αδούλωτων πρωθυπουργών.

-Εν τω μεταξύ, ο πληθωρισμός σπάει το ένα ρεκόρ μετά το άλλο: με 7,2% έτρεχε τον Φεβρουάριο, ενώ ήταν -1,3% τον Φεβρουάριο του 2021 – που θα πει, από τον Φεβρουάριο του 2020, τελευταίο μήνα πριν αρχίσουν οι εγκλεισμοί, ως σήμερα είναι περίπου 6%, 3% τον χρόνο.

Υπό την έποψιν δεκαετιών, δεν είναι εξοντωτικός. Υπό την έποψιν του «μήνας μπαίνει, μήνας βγαίνει», είναι. Οι τιμές, κυρίως στα καύσιμα, έχουν εκτοξευθεί χωρίς να υπάρχει έλλειψη αλλά επειδή «θα υπάρξει».

Που θα πει, βρισκόμαστε στη φάση των αυτοεκπληρούμενων «πληθωριστικών προσδοκιών» – αισχρής κερδοσκοπίας δηλαδή που θα την αποδεχθεί η Ενωση μοιράζοντας χρήματα για να πληρώνουμε τους υπερτιμημένους λογαριασμούς ρεύματος και αερίου.

Δεν μου φαίνεται σοφό, τι να κάνουν όμως και οι πολιτικοί; Να μας αφήσουν να μελανιάσουμε από το κρύο;

Εξομολογημένη αμαρτία

Οι Ουκρανοί διαδηλώνουν σε δύο κατειλημμένες από τον ρωσικό στρατό πόλεις που βρίσκονται δυτικά της Μαριούπολης, στη Μελιτόπολη και στο Μπερντιάνσκ. Με σημαίες στα χέρια και συνθήματα «Η Μελιτόπολη είναι ουκρανική», «Ουκρανία πάνω από όλα». Στην Αζοφική Θάλασσα, στην περιφέρεια του Ντόνετσκ και οι δύο πόλεις, σε αυτή που ο Πούτιν απαιτεί να ανακηρυχθεί ανεξάρτητη λαϊκή δημοκρατία.

Που θα πει, οι άνθρωποι θέλουν να είναι Ουκρανοί, όχι να έχουν δική τους χώρα. Ακόμα και αν νικήσει ο Πούτιν και κατακτήσει όλη την Ουκρανία, τι θα κάνει με τους κατοίκους της; Πώς θα τους κυβερνήσει;

Εχει μπλέξει άσχημα ο τσάρος: νόμιζε, νομίζαμε όλοι μου φαίνεται, πως θα κάνει Blitzkrieg αλλά οι Ουκρανοί άντεξαν και τον έχουν καθηλώσει σε αργό πόλεμο φθοράς με βαρύ τίμημα για τους ίδιους, για τον κόσμο όλο: κάθε ημέρα που περνάει, οι καταστροφές αυξάνονται, οι νεκροί πληθαίνουν, οι αγορές κλονίζονται, οι άνθρωποι όλοι γινόμαστε φτωχότεροι σε χρήματα και σε αισθήματα – αλλά και οι πιθανότητες νίκης του τσάρου μειώνονται· άρα και οι πιθανότητες επιβίωσής του ως τσάρου.

l Κλείνοντας, πρέπει να ομολογήσω την αμαρτία μου: είδα σε φωτογραφία τον αλαζόνα Σέργιο Λαβρόφ σε συνέντευξη Τύπου στην Αττάλεια μετά τη συνάντησή του με τον Ουκρανό επί των Εξωτερικών Δημητρός Κούλεμπα. Ατσαλάκωτο το κουστούμι, άψογο το πουκάμισο, ευθυτενής η γραβάτα, υπομειδίαμα ειρωνικό, υπεροπτικό, περιφρονητικό ισχυρού ανδρός.

Θυμήθηκα τις εικόνες από τον πόλεμο και μου ήρθε η διάθεση να τον χαστουκίσω, ημερολόγιό μου· εκεί, πάνω στην οθόνη του υπολογιστή που τον έβλεπα. Αποκτηνώνει, εξαχρειώνει και αποβλακώνει ο πόλεμος, πρέπει να προσέχω.

ΓΡΑΜΜΑΤΟΚΙΒΩΤΙΟ

Κατά του πολέμου, φυσικά· όχι όμως απαραίτητα και κατά εκείνου που τον προκαλεί.
ΣΤΑΥΡΟΣ, ΠΕΡΑ ΒΡΕΧΕΙ

Ποιος Μαρτιάτικος ήλιος και κόκκινη κλωστή για να μη μας κάψει; Μαρτιάτικος χιονιάς και τζάκι για να μας ζεστάνει!
Γ. Κ., ΚΥΜΗ

Με τόσα επικίνδυνα που συμβαίνουν τελευταία, αντί να εορτάζεται η «Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας», ας κληθεί το ασθενές φύλο να αναλάβει την εξουσία. Κι επειδή το κάθε ασθενές γίνεται με την εξουσία επικίνδυνα ισχυρό, μετά θα τη δώσουμε ξανά στους άνδρες, και ούτω καθεξής…
ΑΒΑΔΑΙΟΣ, ΑΝΑΛΥΤΗΣ Ε. Α.

Αν δεν ακούς Κύρτσο, Βαληνάκη, Βελόπουλο, Αντώναρο και Βαξεβάνη, / πώς να καταλάβεις τον Πούτιν που σκοτώνει τους γειτόνους του σαν αιμοβόρο αλάνι; / Αν ξέρουν ανάγνωση αυτοί και κάποιοι άλλοι, σκοινί-κορδόνι, / ας διαβάσουν το: «Ου-κρανίου τόπος» του Γιώργου Σκαμπαρδώνη! («Τα Νέα», 4/3/22)
ΜΙΧ. ΜΑΡΤΙΑΛΗΣ, ΠΑΛΑΙΟΧΩΡΙ ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΣ

Επιτήδειοι δημαγωγοί ανά τους αιώνες κηρύσσουν περί κράτους δικαίου, αδελφοσύνης των λαών και άλλα συναφή ιδεολογήματα για να καλοπερνούν αυτοί και εμείς να πληρώνουμε μια μηνιαία σύνταξη σε θέρμανση και ηλεκτρικό ρεύμα…
ΜΑΚΕΔΩΝ ΕΚ ΓΟΡΤΥΝΙΑΣ

Οι «ευαίσθητοι καλλιτέχνες» μας, της σιωπής, δεν περίμενα να είναι τόσο φουκαράδες.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΗΤΑΚΟΣ, ΛΑΡΙΣΑ

Ενα τσιγάρο πόλεμο υποσχέθηκε ο Ρώσος, αλλά ήδη ανοίξαμε δεύτερο πακέτο.
ΔΕΣΠΩ ΦΡΑΓΚΑΚΗ, ΑΘΗΝΑ

Δηλώσεις ΥΠΑΝ: «πλαφόν κατά της αισχροκέρδειας σε καύσιμα, σιτηρά και άλλα προϊόντα». Σύντροφοι, με τους φόρους να αποτελούν το 60% της λιανικής τιμής των καυσίμων, δεν κοκκινίζετε όταν μιλάτε για αισχροκέρδεια;
ΠΑΝΟΣ ΑΡΓΥΡΗΣ, ΕΝΤΑΥΘΑ

Συγχαίρω τον Ταγίπ Ερντογάν που μεσολαβεί για την ειρήνευση Ρωσίας – Ουκρανίας, ελπίζοντας ότι θα εθιστεί στην αντίληψη ειρηνικής διευθέτησης των διακρατικών διαφορών!
ΔΑΣΚΑΛΟΣ, ΑΘΗΝΑ

Το τελευταίο κείμενόν σου σοφόν και σαφές, αλλά όπου ήτο σοφόν, δεν ήτο σαφές και όπου ήτο σαφές, δεν ήτο σοφόν!
Γ. IDI T – ΗΣ, ΑΙΓΙΝΑ

Ο Πατριάρχης Μόσχας και πάσης Ρωσίας χαρακτήρισε τον πόλεμο «αγώνα μεταφυσικής σημασίας, προκειμένου η Ανθρωπότητα ν’ ακολουθήσει τους νόμους του Θεού» – βαδίζοντας πάνω στα πτώματα του ως χθες ποιμνίου του.
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΣΕΧΙΑΣ