Τα πρώτα θύματα του Ντόναλντ Τραμπ

Οταν ο Ντόναλντ Τραμπ εξελέγη πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, δεν ήμουν ανάμεσα σε εκείνους που βγήκαν στους δρόμους για να διαδηλώσουν εναντίον του. Σκέφτηκα πως είναι σημαντικό να σέβεσαι τη δημοκρατική διαδικασία και να περιμένεις μέχρι η κυβέρνηση Τραμπ να μας δώσει κάτι για το οποίο αξίζει να διαμαρτυρηθούμε.

Δεν χρειάστηκε πολύς καιρός. Οκτώ ημέρες αφότου ανέλαβε την εξουσία ο Τραμπ, τα πρώτα αναγνωρίσιμα θύματα της προεδρίας του βρίσκονταν στα μεγαλύτερα μέσα ενημέρωσης. Το διάταγμα του Τραμπ, που προβλέπει την αναβολή της μετεγκατάστασης προσφύγων από τη Συρία, αποκλείοντας όλους τους μετανάστες από το Ιράν, το Ιράκ, τη Λιβύη, τη Σομαλία, το Σουδάν, τη Συρία και την Υεμένη, προκάλεσε αμέσως πρόβλημα στους ανθρώπους που βρίσκονταν ήδη στον δρόμο για τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Δικαιολογώντας την πολιτική του, ο Τραμπ είπε ότι δεν θα «ξεχάσει ποτέ τα μαθήματα της 11ης Σεπτεμβρίου». Αλλά οι αεροπειρατές της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 προέρχονταν από την Αίγυπτο, τον Λίβανο, τη Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, όλες χώρες που έμειναν ανεπηρέαστες από τους νέους κανόνες. Επιπλέον, η μελέτη του Αλεξ Νάουραστ, αναλυτή της μεταναστευτικής πολιτικής, καταλήγει ότι τα τελευταία 40 χρόνια μέχρι το τέλος του 2015, κανένας δεν έχει σκοτωθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες σε τρομοκρατικές επιθέσεις από ξένους που προέρχονται από τις συγκεκριμένες επτά χώρες.

Οι Ιρανοί, πολλοί από τους οποίους είναι νόμιμοι κάτοικοι των Ηνωμένων Πολιτειών, είναι ιδιαίτερα ταραγμένοι. Σύμφωνα με τον Τρίτα Πάρσι, πρόεδρο του Εθνικού Ιρανικού Αμερικανικού Συμβουλίου, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν παραγάγει οι ίδιες περισσότερους ισλαμιστές μαχητές του Ισλαμικού Κράτους (ISIS) από ό,τι το Ιράν.

Η συγκεκριμένη απαγόρευση δεν έχει σχέση με την περικοπή των συνολικών εισδοχών προσφύγων το 2017 από 110.000 σε 50.000, και την αναστολή του συνόλου του προγράμματος επανεγκατάστασης προσφύγων για τέσσερις μήνες. Σε μία παγκόσμια προσφυγική κρίση, ο πρώην πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα υποστήριξε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να αναλάβουν το μερίδιο που τους αναλογεί, παρέχοντας ένα νέο σπίτι για τις «συσσωρευμένες μάζες που λαχταρούν να αναπνεύσουν ελεύθερα».

Το διάταγμα αυτό θα είναι μία πρώτη δοκιμή για την έκταση στην οποία τα δικαστήρια των Ηνωμένων Πολιτειών μπορούν να συγκρατήσουν την προεδρία του Τραμπ. Οι δικαστές έχουν προσωρινά μπλοκάρει μερικά τμήματα του προεδρικού διατάγματος. Αλλά οι νέες απαγορεύσεις θα αυξηθούν προτού λύσουν όλα τα ερωτήματα τα δικαστήρια.

Ανάμεσα στις προβληματικές διατάξεις είναι εμφανής η προκατάληψη και οι διακρίσεις επί τη βάσει της θρησκείας. Το διάταγμα λέει ότι όταν το προσφυγικό πρόγραμμα συνεχιστεί, η κυβέρνηση «στον βαθμό που επιτρέπεται από τον νόμο» θα δώσει προτεραιότητα στις διεκδικήσεις προσφύγων με κριτήριο το αν ανήκουν σε μια διωκόμενη θρησκευτική μειονότητα. Μολονότι το διάταγμα δεν αναφέρει από μόνο του καμία συγκεκριμένη θρησκεία, ο Τραμπ είπε σε μία τηλεοπτική συνέντευξη ότι θέλει να δώσει προτεραιότητα στους χριστιανούς. Δεδομένου ότι το Σύνταγμα των Ηνωμένων Πολιτειών απαγορεύει στην κυβέρνηση να επιβάλει οποιαδήποτε διάκριση με βάση τη θρησκεία, απομένει να φανεί εάν αυτή η διάταξη θα αντέξει στον δικαστικό έλεγχο.

Ισου ενδιαφέροντος είναι η απειλή που τίθεται για την ελευθερία της έκφρασης από μία διάταξη που ορίζει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες «δεν μπορούν και δεν πρέπει να δεχθούν εκείνους που δεν υποστηρίζουν το Σύνταγμα». Μιλώντας για το διάταγμα, ο Τραμπ είπε ότι «θέλουμε μόνο να δεχθούμε στη χώρα μας εκείνους που θα υποστηρίζουν τη χώρα και θα αγαπάνε βαθιά τους ανθρώπους μας». Προσωπικά είμαι κάτοχος πράσινης κάρτας –είμαι ένας νόμιμος μόνιμος κάτοικος των Ηνωμένων Πολιτειών, χωρίς να έχω την υπηκοότητα. Οσο και αν θαυμάζω πολλούς Αμερικανούς, δεν θα μπορούσα να πω ότι «αγαπώ βαθιά» όλους τους Αμερικανούς, σαν σύνολο. Αυτό σημαίνει ότι θα μπορούσα να διωχθώ από τις Ηνωμένες Πολιτείες; Θα ήταν αυτό σύμφωνο με την πίστη στην ελευθερία της σκέψης;

Σύμφωνα με τον Νάουραστ, το διάταγμα του Τραμπ δεν θα έχει ουσιαστικά καμία επίδραση στη βελτίωση της ασφάλειας στων ΗΠΑ. Δεδομένων των ταλαιπωριών που προκαλεί το διάταγμα, ο Τραμπ θα μπορούσε απλά να είναι τόσο ανήθικος ή, κάτι που στη συγκεκριμένη περίπτωση ζυγίζει το ίδιο, τόσο ανόητος;

Ο κ. Πίτερ Σίνγκερ είναι καθηγητής Βιοηθικής στο Πανεπιστήμιο Πρίνστον