Με την κατάληψη του Χαλεπίου από τις κυβερνητικές δυνάμεις του Άσαντ και τους συμμάχους του, το καθεστώς πέτυχε μια στρατηγική νίκη κατά των ανταρτών. Ωστόσο, αυτή δεν συνεπάγεται τερματισμό του πολέμου.

Οι επιθετικές επιχειρήσεις του συριακού καθεστώτος και των συμμάχων του με στόχο την κατάληψη του κατεχόμενου από δυνάμεις ανταρτών ανατολικού Χαλεπίου φαίνεται ότι στέφθηκαν από επιτυχία από τη σκοπιά του σύρου προέδρου Άσαντ. Τα όπλα σίγησαν προς το παρόν και αναμένεται η εκκένωση της πόλης από δεκάδες χιλιάδες αμάχους που βρίσκονταν εγκλωβισμένοι στις ελεγχόμενες από τους αντάρτες συνοικίες.

Πριν από την είδηση της κατάληψης του Χαλεπίου χθες, είχαν κάνει τον γύρο του κόσμου πληροφορίες για ωμότητες κυβερνητικών δυνάμεων κατά αμάχων. Μεταξύ άλλων, το αμερικανικό δίκτυο CNN μετέδωσε ότι στρατιώτες εισέβαλαν σε σπίτια και διαμερίσματα εκτελώντας εν ψυχρώ άμαχο πληθυσμό –κυρίως νέους ανθρώπους. Ειδήσεις όπως αυτές συμβάλλουν στο να κατανοήσει κανείς γιατί, παρά την κατάληψη του Χαλεπίου, δεν αναμένεται τερματισμός των συγκρούσεων.

Οι αντάρτες είναι κατά κάποιον τρόπο αναγκασμένοι να συνεχίσουν να πολεμούν, εκτίμησε η Μπέντε Σέλερ, διευθύντρια του γερμανικού πολιτικού Ιδρύματος Χάινριχ Μπελ στη Βηρυτό. Όπως είπε, απλά δεν έχουν άλλη δυνατότητα. «Διότι αν η απόφαση για παράδοση ή φυγή συνεπάγεται ενδεχομένως θάνατο επειδή το καθεστώς δεν είναι πρόθυμο για χορήγηση αμνηστίας και δεν τηρεί τις υποσχέσεις του για ελεύθερη έξοδο (σ.σ. των μαχητών), τότε πολλοί δεν έχουν κανέναν λόγο να παραδοθούν».

Αναμόχλευση του Ισλαμικού Κράτους

Αυτή η στάση των συριακών ενόπλων δυνάμεων θα μπορούσε σύμφωνα με την Μπέντε Σέλερ να συμβάλει ώστε η τζιχαντιστική ιδεολογία να εισχωρήσει σε ευρύτερα τμήματα της κοινωνίας, με τη λογική ότι οι φανατικές ισλαμιστικές ομάδες που δρουν στη χώρα είναι ίσως οι μόνες που θα μπορούσαν να διασφαλίσουν την επιβίωσή τους.

Ο Ρόιβεν Έρλιχ, διευθυντής του Κέντρου Πληροφοριών για την Τρομοκρατία που υπάγεται στο Κέντρο Ειδικών Σπουδών στη Χερζίλια του Ισραήλ, σημειώνει ότι ναι μεν οι τζιχαντιστές στη Συρία και το Ιράκ έχουν αποδυναμωθεί αισθητά, ωστόσο δεν αναμένεται να διαμελισθούν. «Δεδομένης της νέας κατάστασης, το Ισλαμικό Κράτος θα επανέλθει ξανά στη μορφή εκείνης της σουνιτικής τρομοκρατικής οργάνωσης που ήταν στην αρχή της δράσης του. Τώρα όμως έχει αισθητά βελτιωμένες επιχειρησιακές ικανότητες», εκτιμά ο γερμανός αναλυτής.

Όπως εκτιμά η διεθνής αραβόφωνη εφημερίδα Al Sharq al-Awsat, αυτές οι δυνατότητες θα επιτρέψουν στο Ισλαμικό Κράτος να προσελκύσει κι άλλους μαχητές από το εξωτερικό. Αυτοί θα μπορούσαν να συνεχίσουν σε μικρότερη κλίμακα τον πόλεμο κατά του καθεστώτος Άσαντ. Έτσι, εκτιμά η εφημερίδα, δεν θα μπορέσει να επανέλθει η ηρεμία στη Συρία. Οι σύμμαχοι του προέδρου Άσαντ, η Ρωσία και το Ιράν, καλούνται να λάβουν μια κομβική απόφαση: είτε να εξακολουθήσουν να στηρίζουν το καθεστώς με υψηλό κόστος και πιθανές απώλειες είτε να αποδεχθούν έναν πολιτικό διάλογο με στόχο μια συμβιβαστική λύση, που θα περιλαμβάνει ενδεχομένως και την παραίτηση του σύρου προέδρου.

Μια συνεννόηση ΗΠΑ – Ρωσίας δεν εγγυάται λύση

Οι σύμμαχοι της Συρίας δεν έχουν επιδείξει μέχρι στιγμής καμία διάθεση να αποδεχθούν τη δεύτερη επιλογή. Ως εκ τούτου, εκτιμά η Al Sharq al-Awsat, βρίσκονται μπροστά σε ένα δίλημμα: «Αν τελικά νικήσουν και αποσυρθούν από τη Συρία, το καθεστώς στη Δαμασκό θα πέσει ούτως ή άλλως. Αν όμως διατηρήσουν τη στρατιωτική τους παρουσία εκεί, ο πόλεμος, με όλο το κόστος και τους κινδύνους του, θα συνεχιστεί». Σύμφωνα με την Μπεντ Σέλερ, αυτό δεν θα άλλαζε ούτε σε περίπτωση μιας αμερικανορωσικής συνεννόησης. Παρόλο που η Μόσχα προσπαθεί να ασκήσει επιρροή στο συριακό καθεστώς, αυτό δεν εμφανίζεται πρόθυμο να ευθυγραμμιστεί με τις επιθυμίες των προστάτιδων δυνάμεων. «Γι’ αυτό είναι αβέβαιο το τι θα απέφερε μια συνεννόηση μεταξύ Ρωσίας και ΗΠΑ», υπογράμμισε η Μπεντ Σέλερ.

Η δράση της συριακής κυβέρνησης και των συμμάχων της μπορεί να οδήγησε σε έναν στρατιωτικό θρίαμβο στο Χαλέπι. Ωστόσο, ορισμένοι τζιχαντιστές κατευθύνθηκαν ήδη σε άλλες περιοχές, κυρίως προς τα τουρκικά σύνορα. Από εκεί, κατά πάσα πιθανότητα, θα συνεχίσουν να μάχονται.

Κέρστεν Κνιπ