Ενα φαινόμενο που απασχολεί ιδιαίτερα τον τελευταίο καιρό λόγω της δράσης του ISIS είναι η συμμετοχή των γυναικών σε τρομοκρατικές ενέργειες.
Ειδικοί προσπαθούν να διερευνήσουν τα κίνητρα των γυναικών αυτών που τις ωθούν να δρουν με μαχητικότητα και διάθεση αυτοθυσίας και να προβαίνουν σε πράξεις που συγκρούονται με τα παραδοσιακά στερεότυπα για τη γυναικεία φύση.
Σύμφωνα με όσα υποστηρίζουν οι ίδιες οι γυναίκες που συμμετέχουν σε τρομοκρατικές ενέργειες, η απόλυτη προσήλωσή τους σε μια ιδέα πολιτικής φύσεως τις οδηγεί στη χρήση βίας. Ισχύει κάτι ανάλογο με τις περιπτώσεις αντρών συμπολεμιστών τους. Θεωρούν πως ο σκοπός που τις οδηγεί είναι πολύ σημαντικός και δικαιολογεί απόλυτα τις βιαιότητες που διαπράττουν. Υποστηρίζουν επίσης ότι σε έναν πόλεμο δεν υπάρχουν αθώοι και ένοχοι.
Η συμμετοχή γυναικών σε τρομοκρατικές ενέργειες δεν είναι κάτι καινούργιο. Γυναίκες είχαν ηγετικούς ρόλους στο επαναστατικό κίνημα του 19ου αιώνα στη Ρωσία, που θεωρείται απαρχή της σύγχρονης τρομοκρατίας. Γυναίκες είχαν διακεκριμένο ρόλο και στη δράση της Φράξιας Κόκκινος Στρατός στη Γερμανία, του IΡA στη Βόρεια Ιρλανδία και στους Τίγρεις των Ταμίλ στη Σρι Λάνκα.
Η πιο διάσημη αεροπειρατής
Η Λεϊλά Χαλέντ ήταν η πιο διάσημη γυναίκα αεροπειρατής στον κόσμο στη δεκαετία του 1960. Γεννήθηκε το 1944 στην πόλη Χάιφα του σημερινού Ισραήλ. Κατά τη διάρκεια του παλαιστινιακού διωγμού του 1948, όταν δημιουργήθηκε το κράτος του Ισραήλ, η οικογένειά της μετακινήθηκε στον Λίβανο. Στην ηλικία των 15 ετών έγινε μέλος του Αραβικού Εθνικιστικού Κινήματος. Είχε την εικόνα της όμορφης, επικίνδυνης γυναίκας που ήταν αφοσιωμένη στον σκοπό της: να πολεμήσει για το παλαιστινιακό ζήτημα. Ενα από τα πρότυπά της ήταν η Ζοχρά Ντριφ, μια γυναίκα βομβίστρια κατά τη διάρκεια του Πολέμου της Ανεξαρτησίας της Αλγερίας από τη Γαλλία στη δεκαετία του 1950.
Το 1969 η Λεϊλά Χαλέντ πήρε μέρος στην αεροπειρατία πτήσης της αμερικανικής TWA από τη Ρώμη στην Αθήνα υποχρεώνοντας τον πιλότο να προσγειωθεί στη Δαμασκό. Το 1970 η Χαλέντ μαζί με τον Νικαραγουανοαμερικανό Πάτρικ Αργουέγιο προσπάθησαν να πραγματοποιήσουν αεροπειρατία σε πτήση της ισραηλινής El Al από το Αμστερνταμ στη Νέα Υόρκη η οποία αποτράπηκε από ισραηλινούς πράκτορες. Το αεροπλάνο προσγειώθηκε στο αεροδρόμιο Χίθροου του Λονδίνου και η Χαλέντ φυλακίστηκε για έναν μήνα. Σύμφωνα με όσα λέει η ίδια, της είχαν δοθεί οδηγίες να μην τραυματιστεί κανένας και ταυτόχρονα να είναι προετοιμασμένη να φτάσει στα άκρα.
Μητρική εικόνα
Η Μόρεϊντ Φάρελ ήταν μία από τις ηγετικές γυναικείες μορφές του ΙΡΑ ως τον θάνατό της στο Γιβραλτάρ το 1988, στα χέρια των βρετανικών ειδικών δυνάμεων. Το 1987 σε συνέντευξή της αναφέρθηκε στη «βρώμικη διαμαρτυρία» της οποίας ηγήθηκε όταν ήταν κρατούμενη σε φυλακή της Βόρειας Ιρλανδίας, κατά την οποία οι κρατούμενες απαίτησαν ντουσιέρες στα κελιά τους. Είπε ότι αρχικός στόχος της συμμετοχής των γυναικών στη διαμαρτυρία ήταν να στηρίξουν τους άντρες κρατουμένους. Μέσω αυτής αφυπνίστηκαν όμως για την πολιτική τους θέση και το δικαίωμά τους να είναι ακτιβίστριες εκτός από σύζυγοι και μητέρες.
«Μαύρες Χήρες»
Η Μία Μπλουμ, συγγραφέας της μελέτης «Bombshell» για τις γυναίκες που εμπλέκονται στην τρομοκρατία, δήλωσε εντυπωσιασμένη από την αφοσίωση των γυναικών μαχητών της στρατιωτικής οργάνωσης Τίγρεις των Ταμίλ.
Στη Ρωσία η αύξηση των γυναικών βομβιστριών αυτοκτονίας συνδέθηκε με την καμπάνια εναντίον των τσετσένων τρομοκρατών που διεξήγαγε ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν. Οι τσετσένες τρομοκράτισσες είναι γνωστές ως «Μαύρες Χήρες» λόγω του χρώματος των ρούχων τους αλλά και του ότι φαίνεται ότι ενεργούν με αυτόν τον τρόπο για να εκδικηθούν τον χαμό των αντρών συγγενών τους.
Οσον αφορά την περίπτωση της Σρι Λάνκα, υπάρχουν ενδείξεις ότι κάποιες από τις γυναίκες έπαιρναν μέρος στις τρομοκρατικές επιθέσεις αυτοκτονίας ύστερα από βιασμούς προκειμένου να δώσουν τέλος στην ντροπή.
Τελευταία γίνεται πολύς λόγος για το συγκεκριμένο θέμα λόγω της συμμετοχής γυναικών στον στρατό του Ισλαμικού Κράτους. Η Εριν Σάλτμαν από το Ινστιτούτο Στρατηγικού Διαλόγου αποδίδει τα κίνητρα των γυναικών αυτών σε ποικίλους παράγοντες όπως η ανάγκη του να ανήκουν σε μια ομάδα, η πίστη σε μια ουτοπία και η συμμετοχή σε μια κοινότητα όπου έχουν δύναμη. Οπως και με τους άντρες πολεμιστές, τα κίνητρα των γυναικών είναι ποικίλα και περίπλοκα.
HeliosPlus