Επιτυχημένα θεωρούνται τα πειράματα ενός νέου φαρμάκου κατά του ιού της ιλαράς, το οποίο μπορεί να προστατεύσει όσους έχουν ήδη μολυνθεί, ώστε να μην αρρωστήσουν, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύθηκαν στην επιθεώρηση Science Translational Medicine.

Πρόκειται για δοκιμή που έγινε σε πειραματόζωα από ερευνητές του του Πανεπιστημίου της Τζόρτζια, του Ινστιτούτου Ανακάλυψης Φαρμάκων «Έμορι» των ΗΠΑ και του Ινστιτούτου «Πάουλ Έρλιχ» στη Γερμανία, με επικεφαλής τον δρα Ρίτσαρντ Πλέμπερ.

Μπλοκάρισμα της αναπαραγωγής του ιού

Οι επιστήμονες αναπτύσσουν το σκεύασμα, με την προσωρινή ονομασία ERDRP-0519, το οποίο μπλοκάρει την αναπαραγωγή του ιού (συγκεκριμένα τo ένζυμο RNA πολυμεράση), και το χορήγησαν από το στόμα σε κουνάβια, τα οποία είχαν μολυνθεί με έναν ιό συγγενικό της ιλαράς.

Σε όλα τα ζώα τα επίπεδα του ιού μειώθηκαν σημαντικά ήδη από τα αρχικά στάδια της μόλυνσης και μετά από τρεις ημέρες ο ιός ουσιαστικά είχε κατασταλεί. Όλα τα κουνάβια απέκτησαν ανοσία κατά του ιού (όπως απέδειξε η σκόπιμη μόλυνσή τους για δεύτερη φορά), ενώ κανένα δεν πέθανε από τη νόσο. Αντίθετα, όλα τα μολυσμένα ζώα που δεν είχαν πάρει το φάρμακο, πέθαναν.

Το φάρμακο, που μπορεί να παραχθεί με χαμηλό κόστος και να αποθηκευτεί σε μεγάλες ποσότητες, αναμένεται να βοηθήσει σημαντικά στις προσπάθειες αναχαίτισης των κατά καιρούς τοπικών επιδημιών ιλαράς.

150.000 θάνατοι παγκοσμίως κάθε χρόνο

Παρά τη μεγάλη πρόοδο που έχει επιτευχθεί μέχρι σήμερα στην καταπολέμηση του ιού της ιλαράς, μετά το 2007 οι θάνατοι κάθε χρόνο από την εν λόγω νόσο έχουν σταθεροποιηθεί σε περίπου 150.000 παγκοσμίως. Πριν αρχίσουν οι εκτεταμένοι εμβολιασμοί στη δεκαετία του 1980, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), η ιλαρά προκαλούσε περίπου 2,6 εκατομμύρια θανάτους ετησίως.

Τελευταία, όμως, έχει παρατηρηθεί αύξηση των κρουσμάτων στις ευρωπαϊκές χώρες και στις ΗΠΑ, όπου η νόσος εθεωρείτο ότι έχει τεθεί πια υπό έλεγχο. Η αναζωπύρωση οφείλεται κυρίως στη μεγάλη μολυσματικότητα του ιού και στην ανεπαρκή εμβολιαστική κάλυψη των πληθυσμών, καθώς στις ανεπτυγμένες χώρες αρκετοί γονείς επιλέγουν να μην εμβολιάσουν τα παιδιά τους λόγω των φόβων τους για πρόκληση παρενεργειών ή για σχέση του εμβολίου με τον αυτισμό.

Απαραίτητος και ο εμβολιασμός

Οι ερευνητές εξηγούν ωστόσο ότι το νέο φάρμακο σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να αποτελέσει υποκατάστατο για τον αναγκαίο εμβολιασμό κατά της ιλαράς, αλλά θα συνιστά ένα πρόσθετο όπλο, ιδίως προληπτικά για όσους, κυρίως εφήβους, δεν έχουν κάνει το σχετικό εμβόλιο. Ωσότου όμως γίνουν οι πρώτες κλινικές δοκιμές και το φάρμακο είναι έτοιμο για χρήση σε ανθρώπους, θα χρειαστεί αρκετή ακόμη έρευνα, κατ’ αρχήν σε πειραματόζωα μεγαλύτερα από τα κουνάβια, όπως οι πίθηκοι. Η όλη διαδικασία θα πάρει αρκετά χρόνια, ώσπου να καταλήξει σε ένα χάπι κατά της ιλαράς.

Η ιλαρά, όπως η γρίπη, μεταδίδεται από τον αέρα κυρίως μέσω του βήχα και του φτερνίσματος. Ανάμεσα στη μόλυνση και στην εκδήλωση των πρώτων συμπτωμάτων (δερματικά εξανθήματα, καταρροή, πυρετός κ.α.), μεσολαβεί μία περίοδος περίπου δύο εβδομάδων, στην οποία μπορεί να δράσει και να φανεί χρήσιμο το νέο φάρμακο.

Κάτι που ανησυχεί ορισμένους επιστήμονες πάντως είναι ότι η χορήγηση του νέου αντι-ϊικού φαρμάκου μπορεί να διευκολύνει την ανάπτυξη μεταλλαγμένων ιών ιλαράς, που θα είναι πιο μολυσματικοί και δυνητικά θανατηφόροι. Γι’ αυτό, η μελλοντική χρήση του θα παρακολουθείται συνεχώς για τυχόν ανάπτυξη ανθεκτικών νέων στελεχών του ιού.