Τέσσερις κοπέλες με σπάνιο γενετικό νόσημα απέκτησαν κόλπους που δημιουργήθηκαν στο εργαστήριο από δικά τους κύτταρα -μια ακόμα επιτυχία για την αναγεννητική ιατρική έπειτα από τις καλλιεργημένες ουροδόχους κύστεις, τραχείες και ουρήθρες.

Οι κόλποι δεν διαφέρουν από τους κανονικούς


Οι πρωτοποριακές μεταμοσχεύσεις πραγματοποιήθηκαν μεταξύ του 2005 και του 2008, όταν οι ασθενείς ήταν 13 έως 18 ετών. Οι εξετάσεις που ακολούθησαν τα επόμενα χρόνια έδειξαν ότι οι νέοι κόλποι δεν διαφέρουν από τους κανονικούς, αναφέρουν οι ερευνητές στην επιθεώρηση «The Lancet».

Και οι τέσσερις γυναίκες έχουν πλέον φυσιολογική σεξουαλική ζωή, χωρίς ενοχλήσεις, και οι δύο έχουν και φυσιολογική περίοδο.

Οι ασθενείς έπασχαν από το σύνδρομο Μάγιερ-Ροκιτάνσκι-Κύστερ-Χάουζερ (MRKH), μια σπάνια γενετική πάθηση που εμποδίζει εντελώς ή εν μέρει την ανάπτυξη του κόλπου ή και της μήτρας.

Ο ιστός καλλιεργήθηκε από ερευνητές στις ΗΠΑ και στο Μεξικό με επικεφαλής τον καθηγητή Άντονι Ατάλα του Ιατρικού Κέντρου του Γουέικ Φόρεστ στη Βόρεια Καρολίνα, ο οποίος ήταν ο πρώτος που δημιούργησε καλλιεργημένα όργανα και έχει στο ενεργητικό του ουροδόχους κύστεις, ουρήθρες ή ακόμα και πέη εργαστηρίου (ο καθηγητής Ατάλα έχει παραχωρήσει συνεντεύξεις στο Βήμα στις 22/11/2009 σε άρθρο με τίτλο «Τα όργανα εργαστηρίου περνούν στην… παραγωγή» καθώς και στις 13/3/2011 σε άρθρο με τίτλο «Ξαναχτίζοντας το σώμα»).

Όπως ανέφερε ο δρ Ατάλα στο Reuters, οι ασθενείς με σύνδρομο MRKH «δεν έχουν έμμηνο ρύση, ειδικά αν το πρόβλημα είναι σοβαρό και δεν υπάρχει άνοιγμα», οπότε το αίμα συσσωρεύεται στην κοιλιακή χώρα. Μέχρι σήμερα η πάθηση αντιμετωπίζεται χειρουργικά με μεταμόσχευση ιστού από το έντερο ή το δέρμα.

Η νέα προσέγγιση


Η νέα προσέγγιση δίνει πολύ καλύτερα αποτελέσματα. Σε πρώτη φάση οι ερευνητές συνέλεξαν ένα μικρό δείγμα ιστού από την περιοχή του αιδοίου και καλλιέργησαν από αυτό δύο σειρές κυττάρων – μυϊκά κύτταρα και επιθηλιακά κύτταρα.

Στρώματα των δύο αυτών ιστών αποτέθηκαν πάνω σε μια κυλινδρική, βιοδιασπώμενη «σκαλωσιά» από κολλαγόνο, κομμένη και ραμμένη στην ανατομία της κάθε ασθενούς. Όταν τα κύτταρα είχαν πια αναπτυχθεί αρκετά, το νέο όργανο συνδέθηκε σε μια οπή που δημιούργησαν οι χειρουργοί, οπότε άρχισαν να αναπτύσσονται νέα νεύρα και αιμοφόρα αγγεία.

Έξι μήνες μετά την επέμβαση «δεν μπορούσες να διακρίνεις τη διαφορά του καλλιεργημένου οργάνου από ένα φυσιολογικό» σχολίασε ο δρ Ατάλα.

Απαντήσεις σε κρίσιμα «αναγεννητικά» ερωτήματα

Στο ίδιο τεύχος του Lancet δημοσιεύεται συνοδευτικό άρθρο σχολιασμού, στο οποίο ο καθηγητής Μάρτιν Μπίρτσαλ του University College του Λονδίνου επισημαίνει ότι τα αποτελέσματα της μελέτης δείχνουν να απαντούν σε κάποια κρίσιμα ερωτήματα της αναγεννητικής ιατρικής, όπως το κατά πόσο τα καλλιεργημένα όργανα αναπτύσσουν αγγεία και νεύρα στην τελική τους θέση.

Δύο από τις ασθενείς της μελέτης δεν αποκλείεται να μπορέσουν να συλλάβουν κανονικά καθώς οι ωοθήκες τους λειτουργούν και ο νέος κόλπος συνδέθηκε στη μήτρα.