Οεκατομμυριούχος φιλάνθρωποςΑντρέι Κίσκα, που πρωτοεμφανίστηκε στη σλοβακική πολιτική σκηνή, κέρδισε το Σάββατο, τις προεδρικές εκλογές της Σλοβακίας με αντίπαλο το σοσιαλδημοκράτη πρωθυπουργό Ρόμπερτ Φίκο, η ήττα του οποίου δημιουργεί ερωτήματα για τη σταθερότητα της κυβέρνησής του.

Κεντρώος και φιλοευρωπαίος, ο 51χρονος Κίσκα έλαβε το 59,38% των ψήφων, σύμφωνα με τα επίσημα αποτελέσματα που ανακοινώθηκαν το πρωί της Κυριακής από την Εκλογική Επιτροπή. Το ποσοστό της συμμετοχής ήταν 50,46%.

«Αυτές οι προεδρικές εκλογές ήταν δημοψήφισμα για τον Φίκο και την κυβέρνησή του. Έχασε ξεκάθαρα», ήταν η διαπίστωση του αναλυτή Γκριγκόρι Μεσέζνικοφ, σε ερώτηση του Γαλλικού Πρακτορείου.

Ο 46χρονος Φίκο, πρωθυπουργός το 2006-2010 και από το 2012, έλαβε μόνο το 40,61% των ψήφων. Το ποσοστό αυτό αποτελεί μεγάλη ήττα για τον αρχηγό του κόμματος Smer-SD, μεγάλο νικητή των βουλευτικών εκλογών μόλις πριν από δύο χρόνια.

Σύμφωνα με τον αναλυτή, οι ψηφοφόροι εξέφρασαν την «απογοήτευσή» τους από την κυβέρνηση, η οποία αποτελείται αποκλειστικά από μέλη του κόμματος Smer-SD και έχει την υποστήριξη 83 από τους 150 συνολικά βουλευτές του κοινοβουλίου.

Μια νίκη στις προεδρικές εκλογές θα έδινε στον Φίκο και το κόμμα του τον πλήρη έλεγχο της νομοθετικής και εκτελεστικής εξουσίας, ακριβώς στη μέση της θητείας της.

«Καλημέρα Σλοβακία, καληνύχτα Ρόμπερτ Φίκο», είναι ο τίτλος της ηλεκτρονικής έκδοσης της μεγάλης εφημερίδας Sme, παραδοσιακά επικριτικής έναντι του πρωθυπουργού, τον οποίο οι επικριτές του χαρακτηρίζουν μερικές φορές λαϊκιστή και δημαγωγό.

Η εκλογή του Κίσκα στο ύπατο κρατικό αξίωμα, το οποίο βέβαια έχει μάλλον διακοσμητικό χαρακτήρα, ακολουθεί στην κατεύθυνση και άλλων χωρών της Ευρώπης, όπου «η παραδοσιακή πολιτική των μεγάλων κομμάτων σκοντάφτει ολοένα και περισσότερο σε αντιπολιτικές προσωπικότητες και κινήματα», επισημαίνει η εφημερίδα.

Σύμφωνα με το σχολιαστή Νταγκ Ντάνις, ο νέος πρόεδρος είναι ένας «άνθρωπος χωρίς πολιτικές απόψεις και χωρίς ηγετική ικανότητα», αλλά είναι ένας «ιδεώδης μπαλαντέρ για όλους αυτούς που απεχθάνονται την παραδοσιακή πολιτική, συνεπώς και αυτή του Φίκο».

Το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας έρχεται σε κατάφωρη αντίφαση με τις προβλέψεις των αναλυτών στην Μπρατισλάβα, οι οποίοι περίμεναν μια μονομαχία στήθος με στήθος.

Μέχρι στιγμής ο Φίκο δεν έχει αποκαλύψει τίποτε για τις προθέσεις του. «Θα δώσω στον εαυτό μου μερικές ημέρες για να αναλύσω την κατάσταση», δήλωσε αφού συνεχάρη τον Κίσκα για την εκλογή του στην προεδρία.

«Ακόμη και σε περίπτωση ήττας, ο Ρόμπερτ Φίκο θα συνεχίσει στη θέση του πρωθυπουργού. Η κυβέρνηση και το κοινοβούλιο θα συνεχίσουν το έργο τους», είχε τονίσει το βράδυ τουΣαββάτου, ο πρόεδρος του κοινοβουλίου Πάβολ Πάσκα, μέλος του Smer-SD.

«Οι αυταρχικοί πολιτικοί όπως αυτός ουδέποτε παραιτούνται με τη θέλησή τους», παρατηρεί ο Μεσέζνικοφ.

Σύμφωνα με την Sme, «όλα μας κάνουν να πιστεύουμε ότι ο Φίκο θα παραμείνει στη θέση του. Εξασθενημένος, κλονισμένος, αλλά εξακολουθώντας να έχει μια σταθερή υποστήριξη».

Εντούτοις, σύμφωνα με τον αναλυτή Πάβολ Χάουλικ, «ο Ρόμπερτ Φίκο μπορεί να εξετάσει το ενδεχόμενο να αποσυρθεί, αν του ασκηθεί μεγάλη πίεση».

Ο Τύπος της Μπρατισλάβα διερωτάται για τις μελλοντικές ενέργειες του Κίσκα, ο οποίος γοήτευσε τους ψηφοφόρους με την εικόνα του ευεργέτη, σε βάρος του οποίου δεν έχει διατυπωθεί καμιά κατηγορία για διαφθορά.

Πρώτος πρόεδρος χωρίς κομμουνιστικό παρελθόν μετά την ανεξαρτησία της Σλοβακίας το 1993, ο Κίσκα είναι «υπέρ της δημοκρατίας, της οικονομίας της αγοράς και ενός φιλοδυτικού προσανατολισμού της εξωτερικής πολιτικής», σύμφωνα με τον Μεσέζνικοφ.

Εντούτοις «δεν είναι σαφές αν ο νέος πρόεδρος είναι συντηρητικός ή φιλελεύθερος, αν είναι μάλλον δεξιός ή αριστερός, αν εκτιμά περισσότερο την αλληλεγγύη ή την ατομική ευθύνη και την ατομική πρωτοβολία», προειδοποίησε η οικονομική εφημερίδα Χοσποντάρσκι Νόβινι.

«Ίσως και ο ίδιος να μην έχει σαφή άποψη», προσθέτει με μια δόση ειρωνίας η εφημερίδα.

Η ορκωμοσία του νέου αρχηγού του κράτους θα πραγματοποιηθεί στις 15 Ιουνίου, όταν εκπνεύσει η δεύτερη θητεία του αριστερού προέδρου Ιβάν Γκασπάροβιτς.