Μια νέα μη επεμβατική εξέταση για την διάγνωση του ορθοκολικού καρκίνου καθώς και των πολυπόδων προκαρκινικού σταδίου, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύθηκαν στην επίθεώρηση «New England Journal of Medicine».
Ο Φύλακας
Το Cologuard (δηλαδή ο «Φύλακας του εντέρου») βασίζεται στην ανάλυση των κοπράνων και είναι πολύ πιο αποτελεσματικό από τα υπάρχοντα τεστ, ανιχνεύοντας τη νόσο σε ποσοστό 92%, επιτυχία ανάλογη με αυτή της κολονοσκόπησης. Είναι η πρώτη φορά που ένα τεστ, το οποίο δεν είναι επεμβατικό όπως η κολονοσκόπηση, εμφανίζει τέτοια ποσοστά αποτελεσματικότητας.
Η νέα μέθοδος, που δεν έχει ακόμη εγκριθεί από τον Αμερικανικό Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA), μπορεί να βελτιώσει κατά πολύ τις δυνατότητες εντοπισμού του ορθοκολικού καρκίνου και μάλιστα με πιο φιλικό τρόπο, αφού οι ασθενείς συλλέγουν δείγμα κοπράνων κατ’ οίκον και το αποστέλλουν για ανάλυση.
Αντίθετα με τα υπάρχοντα τεστ που βασίζονται αποκλειστικά στην ανίχνευση αίματος στα κόπρανα, το Cologuard ανιχνεύει τόσο τυχόν αίμα, όσο και τυχόν ανωμαλίες στο DNA, που προέρχεται από τους πολύποδες και τους γαστρεντερικούς όγκους.
Ελπίδες
Το τεστ αναπτύχθηκε από την εταιρία Exact Sciences (που έχει τη σχετική εμπορική πατέντα) και την Κλινική Μάγιο. Η πρώτη επιτυχημένη κλινική δοκιμή του σε περίπου 10.000 ανθρώπους, 50-85 ετών (χωρίς συμπτώματα καρκίνου), σε 90 αμερικανικά και καναδικά νοσοκομεία, έγινε από ερευνητική ομάδα με επικεφαλής τον καθηγητή Τόμας Ιμπεριάλε της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Ιντιάνα.
Αν και η κολονοσκόπηση θεωρείται η πιο αποτελεσματική μέθοδος ελέγχου του εντέρου για τυχόν ύποπτους πολύποδες ή άλλους όγκους, σχεδόν οι μισοί άνθρωποι την αποφεύγουν. Από την άλλη, τα ανοσοχημικά τεστ κοπράνων, εκτός του ότι επίσης δεν είναι πολύ δημοφιλή, εμφανίζουν πολλά παραπλανητικά αποτελέσματα (διαγνώσεις τόσο θετικές, όσο και αρνητικές, που είναι λάθος), καθώς κάθε ίχνος αίματος που υπάρχει στα κόπρανα, δεν προέρχεται κατ’ ανάγκη από πολύποδα ή καρκίνο. Από την άλλη, δεν αιμορραγούν όλοι οι καρκίνοι του γαστρεντερικού συστήματος σε βαθμό που να είναι ανιχνεύσιμοι.
Το Cologuard έρχεται λοιπόν να καλύψει όλα τα παραπάνω κενά με μη επεμβατικό τρόπο. Στην κλινική δοκιμή εντόπισε το 92,3% των καρκίνων έναντι 73,8% του συμβατικού τεστ κοπράνων. Επίσης, ανίχνευσε σχεδόν το 70% των προχωρημένων προκαρκινικών αλλοιώσεων στο έντερο έναντι 45% του παραδοσιακού τεστ (πρόκειται συνήθως για προκαρκινικούς πολύποδες μήκους μεγαλύτερου των δύο εκατοστών και για όσους εμφανίζουν υψηλού βαθμού δυσπλασία).
Ενδιάμεσος έλεγχος
Το Cologuard μπορεί να αξιοποιηθεί και ως ενδιάμεσος διαγνωστικός έλεγχος μεταξύ δύο κολονοσκοπήσεων, ώστε να αποφασιστεί κατά πόσο η επόμενη κολονοσκόπηση πρέπει να επισπευστεί. Προς το παρόν, το τεστ είναι διαθέσιμο μόνο για ερευνητικούς σκοπούς.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο ορθοκολικός καρκίνος είναι η δεύτερη συχνότερη αιτία θανάτου από καρκίνο. Περίπου εννέα στους δέκα ανθρώπους, άνω των 50 ετών, αντιμετωπίζουν κίνδυνο εμφάνισης ορθοκολικού καρκίνου, γι’ αυτό οι γιατροί συστήνουν από αυτή την ηλικία να πραγματοποιηθεί μία πρώτη κολονοσκόπηση, καθώς -αν αυτή γίνει σωστά- μπορεί να αποκαλύψει τυχόν προκαρκινικούς πολύποδες ή αφανείς όγκους σε εξέλιξη.
Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι, τουλάχιστον το 60% των θανάτων από ορθοκολικό καρκίνο θα μπορούσαν να αποφευχθούν, αν όλοι οι άνθρωποι άνω των 50 ετών υποβάλλονταν σε κολονοσκόπηση. Τέλος, το 90% των ασθενών με ορθοκολικό καρκίνο ζουν τουλάχιστον πέντε επιπλέον χρόνια, αν η νόσος διαγνωστεί στο αρχικό στάδιο. Γι’ αυτό, έχει κρίσιμη σημασία να εντοπιστούν και να αφαιρεθούν έγκαιρα οι επικίνδυνοι προκαρκινικοί πολύποδες στη διάρκεια της κολονοσκόπησης.
