Το παθητικό κάπνισμα μπορεί να προκαλέσει μη αναστρέψιμες βλάβες στις αρτηρίες των παιδιών, αυξάνοντας τον μετέπειτα κίνδυνο για εκδήλωση εμφράγματος και εγκεφαλικού επεισοδίου, σύμφωνα με διεθνή έρευνα που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο European Heart Journal.
Παρακολούθηση από την παιδική ηλικία ως την ενηλικίωση
Η μελέτη, η πρώτη που παρακολούθησε τις επιπτώσεις του παθητικού καπνίσματος από την παιδική ηλικία ως την ενηλικίωση, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι γονείς πρέπει να αποφεύγουν να καπνίζουν παρουσία των παιδιών τους, αφού όταν και οι δύο καπνίζουν συντελούν στην πρόωρη γήρανση των παιδικών αρτηριών κατά 3,3 χρόνια κατά μέσο όρο.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τη δρα Σίνα Γκολ του Πανεπιστημίου της Τασμανίας, μελέτησαν σχεδόν 3.800 παιδιά, 3 ως 18 ετών, μέχρι την ενηλικίωσή τους καταγράφοντας μέσω ερωτηματολογίων τις συνήθειες των γονέων σε σχέση με το κάπνισμα και επίσης μέσω υπερήχων το πάχος των αρτηριών των παιδιών κατά την ενηλικίωσή τους.
Μεγαλύτερο πάχος αρτηριών
Όπως διαπιστώθηκε, η βασική αρτηρία της καρωτίδας ήταν κατά μέσο όρο 0,015 χιλιοστά πιο παχιά σε όσους νέους είχαν κατά την παιδική και εφηβική ηλικία τους εκτεθεί στο παθητικό κάπνισμα και των δύο γονέων, σε σχέση με τις περιπτώσεις των νέων, των οποίων κανένας γονέας δεν κάπνιζε (τουλάχιστον στον ίδιο χώρο με το παιδί). Η αύξηση του πάχους των αρτηριών συνδέεται με μεγαλύτερο καρδιαγγειακό κίνδυνο.
«Η μελέτη μας δείχνει ότι η έκθεση στο παθητικό κάπνισμα κατά την παιδική ηλικία προκαλεί μια άμεση και μη αναστρέψιμη βλάβη στη δομή των αρτηριών. Οι γονείς και όσοι σκέφτονται να αποκτήσουν παιδί, θα πρέπει να σταματήσουν το κάπνισμα. Όχι μόνο θα κάνουν καλό στη δική τους υγεία, αλλά επίσης θα προστατέψουν την υγεία των παιδιών τους στο μέλλον», σημειώνει η δρ Γκολ.
Η μελέτη έδειξε επίσης ότι όσοι έχουν γονείς καπνιστές, είναι πιθανότερο να γίνουν και οι ίδιοι καπνιστές, αλλά και υπέρβαροι, σε σχέση με όσους δεν έχουν γονείς καπνιστές.
Δεν υπήρχε επίπτωση από τον έναν γονέα καπνιστή
Από την άλλη, αν μόνο ο ένας γονέας κάπνιζε, δεν φάνηκε να υπάρχει κάποια αισθητή επίπτωση στις αρτηρίες των παιδιών. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι όταν καπνίζει μόνο ο ένας γονέας, είναι πιο εύκολο να βγει έξω για να καπνίσει ή να απομονωθεί σε κάποιον άλλο χώρο, γεγονός που προστατεύει τα παιδιά σε σημαντικό βαθμό από το παθητικό κάπνισμα. Όταν όμως καπνίζουν και οι δύο γονείς, τότε είναι δύσκολο για τα παιδιά να προστατευθούν από μια τέτοια συνήθεια.
Οι ερευνητές επεσήμαναν πως αν και καταγράφεται μια τάση μείωσης του παθητικού καπνίσματος διεθνώς, αυτή αφορά κυρίως τις οικογένειες υψηλότερου εισοδήματος, γεγονός που διευρύνει τις κοινωνικο-οικονομικές ανισότητες σχετικά με το παθητικό κάπνισμα.
Απαγορεύσεις σε διαφορετικές χώρες
Οι επιστήμονες τονίζουν την ανάγκη να απαγορευθεί το κάπνισμα στους δημόσιους χώρους και στα αυτοκίνητα, διότι αποτελεί ζήτημα δημόσιας υγείας. Οι ΗΠΑ, ο Καναδάς και η Αυστραλία έχουν ήδη απαγορεύσει το κάπνισμα μέσα σε αυτοκίνητα με παιδιά, ενώ η Μ. Βρετανία ανακοίνωσε ότι σύντομα θα κάνει το ίδιο.
Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι ο καπνός μπορεί να μείνει μέσα σε έναν κλειστό χώρο ως 2,5 ώρες, ακόμα και με ανοιχτά παράθυρα. Το παθητικό κάπνισμα έχει ως συνέπεια ο παθητικός καπνιστής να εισπνέει περισσότερες από 4.000 χημικές ουσίες, από τις οποίες τουλάχιστον 250 είναι επιβλαβείς και πάνω από 50 είναι καρκινογόνες. Τα μικρά παιδιά που είναι παθητικοί καπνιστές, εκτός από τον αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο, κινδυνεύουν περισσότερο από άσθμα, κρυολογήματα, λοιμώξεις στα αφτιά κ.α.
Ο μεγαλύτερος κίνδυνος για τους χρόνιους καπνιστές είναι ο καρκίνος των πνευμόνων. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, το ενεργητικό κάπνισμα σκοτώνει περίπου 6 εκατομμύρια ανθρώπους τον χρόνο και το παθητικό κάπνισμα άλλους 600.000. Εκτιμάται ότι περίπου τέσσερα στα δέκα παιδιά διεθνώς εκτίθενται τακτικά στο παθητικό κάπνισμα κατ’ οίκον και σχεδόν το ένα τρίτο των συνολικών θανάτων λόγω παθητικού καπνίσματος αφορά παιδιά.
