«[…] Λίγες βδομάδες ακόμα, κι ο Αύγουστος θα τελειώσει / λίγες προσπάθειες ακόμα, κι η ‘Αβυσσος θ’ ανοίξει»

Ετσι κλείνει ένα ποίημά του ο Ουκρανός ποιητής και πεζογράφος Γιούρι Αντρουκόβιτς ( γενν.1960 ) από τους ψυχωμένους ανανεωτές της ουκρανικής λογοτεχνίας που πέταξαν στα σκουπίδια τον φαιδρό «σοσιαλιστικό ρεαλισμό» της Σοβιετίας.
Ο Αντρουκόβιτς συμβολίζει όλα όσα δεν είναι, δυστυχώς, ο σύγχρονος μέσος Ουκρανός: γράφει πρώτα στα ουκρανικά και αγαπάει την Ευρώπη, δηλαδή τον πολιτισμό και την πολιτική κληρονομιά της απ’ τον βρετανικό κοινοβουλευτισμό και την Γαλλική Επανάσταση μέχρι το ζοφερό παρόν. Ομως ταυτόχρονα εξοργίζεται όταν τον αποκαλούν εθνικιστή και φροντίζει να μεταφράζει υποδειγματικά ο ίδιος τα έργα του στα ρωσικά. «Σέβομαι και τις δύο γλώσσες» λέει –κι ακούγεται σαν μιγάς, περήφανος για όλα όσα τον συνιστούν.

Το τρέχον λουτρό αίματος στο Κίεβο επιβεβαιώνει πόσο βαθιά και πόσο καιρό σαπίζει η ουκρανική κοινωνία απ’ το σκουλίκι του εθνικισμού, το βλακωδώς αδιάλλακτο «εμείς» και οι «άλλοι»: τουλάχιστον απ’ την «σχιζοφρενική» συμμετοχή 3,5 εκατομμυρίων Ουκρανών στο πλευρό της Ρωσίας και άλλων 250.000 στο πλευρό της Αυστρο-ουγγαρίας στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Όμως, κακά τα ψέματα: στην παρούσα φάση τον τελευταίο λόγο στην Ουκρανία θα τον έχει ο Βλαντίμιρ Πούτιν. Γιατί ; Διότι η Ευρωπαΐκή Ενωση είναι γονατισμένη απ’ την κρίση και απ’ την γερμανική υπεροψία κι έχει ανάγκη το ρωσικό φυσικό αέριο για να μην ξεπαγιάζει το χειμώνα. Διότι η Αμερική κοιτάζει να τα βρει με το Ιράν και να ξανοιχτεί γεωστρατηγικά στο τόξο της Ασίας και του Ειρηνικού. Διότι ο ήρωας ( χωρίς εισαγωγικά ) Εντουαρντ Σνόουντεν που αποκάλυψε το υπερ-σκάνδαλο NSA και Σία ( λέγε με άλλες μυστικές υπηρεσίες της Δύσης… ) παραμένει όμηρος της Μόσχας. Διότι το Πεκίνο «καπαρώνει» τεράστιες εκτάσεις στην Ουκρανία και καλλιεργεί «μπιρ παρά» σιτάρι για τους Κινέζους, αφήνοντας τους Ουκρανούς στην πείνα τους. Διότι ο ρωσικός πολεμικός στόλος της Μαύρης Θάλασσας έριξε άγκυρα στην Κριμαία απ’ την εποχή του πρίγκιπα Ποτέμκιν, το μακρινό 1783.

Λένε και γράφουν πολλοί για «εμφύλιο πόλεμο» στην Ουκρανία. Κάνουν λάθος. Λείπει το βασικό χαρακτηριστικό ενός εμφυλίου: ο οργανωμένος και εξοπλισμένος εσωτερικός αντίπαλος, όπως είναι η ( χιλιοκατακερματισμένη, σύμφωνοι ) αντιπολίτευση της Συρίας, ή οι ισλαμιστές σουνίτες του Ιράκ που πυροδοτούν στα τυφλά βόμβες εναντίον σιιτών.

Κατά τα άλλα, ασφαλώς και δεν υπάρχει σήμερα πιο διχασμένη χώρα στη γηραιά ήπειρο, απ’ αυτή την τεράστια έκταση ανάμεσα στη Ρουμανία και τη Ρωσία: κομμένη στα δύο γλωσσικά, θρησκευτικά, πολιτισμικά, πολιτικά, οικονομικά, γεωγραφικά.

Ομως γι αυτό ακριβώς η «’Αβυσσος» που βλέπει ο ποιητής θα ανοίξει μόνο με μια εκρηκτική διαδικασία υψηλότατου ρίσκου: χρηματοδοτούμενο από τη Δύση αντάρτικο, ρωσική στρατιωτική εισβολή για την κατάπνιξή του, τρομερός εμφύλιος για άγνωστο χρονικό διάστημα, τελική διάσπαση του κράτους σε ανατολικό (φιλο-γερμανικό) και δυτικό (φιλο-ρωσικό, με προοπτική ενσωμάτωσης στη Ρωσική Ομοσπονδία μέσω δημοψηφίσματος), αλλαγή των ευρωπαϊκών συνόρων για πρώτη φορά απ’ το τέλος του βοσνιακού εμφυλίου το 1995.

Δηλαδή απέραντη αιματοχυσία, δυσανάλογο οικονομικό όφελος ( ένας νέος Ψυχρός Πόλεμος ως «επένδυση» ) και ανατιναγμένες σχέσεις Δύσης –Ρωσίας. Ποιος τρελός θέλει κάτι τέτοιο ; Κανείς, ούτε στη Μόσχα, ούτε στο Βερολίνο, ούτε στην Ουάσιγκτον, ούτε στο Πεκίνο. Δεν είμαστε στο 1950 και η Ουκρανία δεν είναι Κορέα.

Ο αυταρχικός ( εσχάτως και θεοσεβούμενος…) Πούτιν έχει την πολιτική και οικονομική δυνατότητα –τουλάχιστον αυτή τη στιγμή -, να αποτρέψει νέα «κατάληψη» από την ΕΕ κρατών που ανήκαν στην άλλοτε σφαίρα επιρροής της ΕΣΣΔ. Η Πολωνία και η ανατολική Ευρώπη, τα Βαλκάνια και οι χώρες της Βαλτικής είναι ήδη τεράστιες απώλειες. Η κόκκινη γραμμή του Ρώσου προέδρου περνάει από το «ευρω-μαιντάν», την «ευρω-πλατεία» του Κιέβου. Εκεί που δημοκράτες και φασίστες κάθε απόχρωσης ταμπουρώνονται πίσω απ’ το φαντασιακό οδόφραγμα «μιας ανεξάρτητης Ουκρανίας σε μία ευημερούσα Ευρώπη». Και πεθαίνουν γι αυτό ! . Δεν ρωτάνε κι εμάς, μετά από τέσσερα χρόνια μνημονιακής «σωτηρίας» ;

Ας μην μακρηγορούμε. Ο Πούτιν το πολύ πολύ να συμβάλει στην ανατροπή του διεφθαρμένου Ουκρανού προέδρου Βίκτορ Γιαννουκόβιτς, πετυχαίνοντας μ’ ένα σμπάρο δυό τρυγόνια: θα αποκεφαλίσει τον «κακό» που έβαψε τα χέρια του με αίμα ( χειροκροτήματα : η δημοκρατία νίκησε! ), και θα τον εκδικηθεί γιατί αποδείχθηκε πρόθυμος, αλλά εντελώς ανίκανος ως υποτακτικός του Κρεμλίνου. Μετά θα βρεθεί ένας πιο συνεργάσιμος διάδοχος, ο οποίος θα εισπράξει το τσεκ με τα δισεκατομμύρια (λίγα και σε δόσεις σταγονόμετρου –σας θυμίζει κάτι;) της ρωσικής οικονομικής βοήθειας ( κι άλλα χειροκροτήματα: ο λαός δεν θα λιμοκτονήσει! ).

Κάπως έτσι, το μεγαλύτερο σε έκταση κράτος της ευρωπαϊκής ηπείρου – αν δεν το έχετε ήδη κάνει, ρίξτε μια ματιά στο χάρτη, 603.628 τετραγωνικά χιλιόμετρα είναι αυτά… -, θα πάρει δεμένο χειροπόδαρα την άγουσα για την υπό κατασκευήν «Ευρασιατική Οικονομική ‘Ενωση», την θολή αντι-ΕΕ που οραματίζεται, μεταξύ άλλων, ο «τσάρος» κάθε πρωί που μισο-χαμογελάει μπροστά στον αυτοκρατορικό του καθρέφτη.

Καθρέφτη καθρεφτάκι μου, ποιός είναι ο ισχυρότερος ; Η Χιονάτη-ΕΕ ; Οχι βέβαια.