Ψαλιδίζουν τα επιτόκια των προθεσμιακών καταθέσεων

Στην εξοικονόμηση τουλάχιστον 1 δισ. ευρώ από έξοδα τόκων για τις προθεσμιακές καταθέσεις που τηρούν οι πελάτες τους στοχεύουν οι διοικήσεις των τεσσάρων συστημικών ομίλων τη νέα χρονιά, διά της αποκλιμάκωσης των επιτοκίων.

Πρόκειται για μια κρίσιμη παράμετρο των επιχειρησιακών σχεδίων που έχουν καταθέσει οι διοικήσεις τους στην Τράπεζα της Ελλάδος με στόχο την όσο το δυνατόν γρηγορότερη επιστροφή στην οργανική κερδοφορία.

Το 2013 η βελτίωση των καθαρών επιτοκιακών εσόδων στηρίχθηκε κατά κύριο λόγο στην αλλαγή των όρων διάθεσης των «κλειστών» καταθέσεων, μετά την άνοδο του ετήσιου κόστους τους στα μέσα του 2012 στο ιστορικό υψηλό του 5%.

Ο σχηματισμός κυβέρνησης μετά τις διπλές βουλευτικές εκλογές εκείνης της χρονιάς συνέβαλε καθοριστικά στη βελτίωση του κλίματος στην αγορά, ανακόπτοντας το κύμα εκροών που σε μόλις ενάμιση μήνα είχε φτάσει τα 18 δισ. ευρώ περίπου.

Η αντιστροφή της πτωτικής τάσης των σχετικών μεγεθών, η αποκατάσταση των δεικτών κεφαλαιακής επάρκειας του συστήματος μέσω του πακέτου της ανακεφαλαιοποίησης και η συγκέντρωση του κλάδου σε λιγότερα και ισχυρότερα σχήματα επέτρεψαν την ομαλοποίηση των συνθηκών και τη μείωση των επιτοκίων σε βιώσιμα επίπεδα.

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, το μέσο επιτόκιο των νέων προθεσμιακών καταθέσεων με διάρκεια ως και ένα έτος από 5,01% τον Ιούνιο του 2012 υποχώρησε σε 4,70% στο τέλος της ίδιας χρονιάς για να διαμορφωθεί τον περασμένο Νοέμβριο σε 2,83%, συμπληρώνοντας 11 συνεχείς μήνες πτώσης.

Δηλαδή μέσα σε λιγότερο από ενάμιση χρόνο το κόστος των νέων καταθέσεων που συνάφθηκαν υποχώρησε κατά 44% περίπου, ποσοστό που μεταφράζεται σε εξοικονόμηση πόρων άνω των 2 δισ. ευρώ.

Και έπεται συνέχεια. Τραπεζικές πηγές αναφέρουν ότι μετά την ολοκλήρωση των ασκήσεων αντοχής και την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων τους από την Τράπεζα της Ελλάδος τις επόμενες εβδομάδες και εφόσον δεν προκύπτουν νέες κεφαλαιακές αδυναμίες για το σύστημα, τα επιτόκια θα κινηθούν σε ακόμη χαμηλότερα επίπεδα.

Στόχος των διοικήσεων των τραπεζών αποτελεί η διαμόρφωση του μέσου επιτοκίου κάτω από το 2% ως και το τέλος του 2014. Με τον τρόπο αυτόν θα μειωθούν τα έξοδα για τόκους προθεσμιακών καταθέσεων κατά επιπλέον 1 δισ. ευρώ.

Τραπεζικοί κύκλοι θεωρούν εφικτή τη διατήρηση των υπολοίπων που διατηρούν επιχειρήσεις και νοικοκυριά στους τραπεζικούς λογαριασμούς γύρω από τα επίπεδα των 160 δισ. ευρώ, τα οποία εκτιμούν πως αποτελούν καλή βάση για να κινηθεί η αγορά.

Αυτό που τρομάζει πάντως περισσότερο τους τραπεζίτες είναι η πολιτική αστάθεια. Εκτιμούν ότι αν υπάρξουν μέσα στη φετινή χρονιά ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις, το κλίμα αβεβαιότητας που θα δημιουργηθεί είναι πιθανό να προκαλέσει νέες εκροές καταθέσεων, γεγονός που θα ανακόψει την πτωτική πορεία των επιτοκίων.

Στο πολιτικό ρίσκο αναφέρεται σε νέα της έκθεση και η JP Morgan, οι αναλυτές της οποίας τονίζουν ότι οι πτωτικοί κίνδυνοι για τον κλάδο περιλαμβάνουν την πιθανότητα πρόωρων εκλογών, που θα μπορούσαν να εξανεμίσουν τα οφέλη από την αναδιάρθρωση του δημόσιου χρέους και να επιδράσουν αρνητικά στην κερδοφορία των τραπεζών.

Δημοσιεύτηκε στο HeliosPlus στις 9 Ιανουαρίου 2014