Το 2014 ξεκινά με καλύτερες προοπτικές από το 2013: Πρώτον, η χώρα διαθέτει πρωτογενές πλεόνασμα, εκπληρώνοντας έτσι την υποχρέωση που είχε αναλάβει έναντι των εταίρων της, και ανοίγει τον δρόμο για την τελική ρύθμιση του χρέους. Δεύτερον, λήγει το Μνημόνιο, που σημαίνει ότι η τρόικα και ο έλεγχος, τουλάχιστον με τη σημερινή του μορφή, θα εκλείψουν. Τρίτον, η χώρα ετοιμάζεται να επιστρέψει στις αγορές, που σημαίνει ότι πλέον κριτής για την πορεία της δεν θα είναι ο στείρος διεθνής έλεγχος, αλλά η αγορά, η οποία μάς έστειλε στην αγκαλιά της τρόικας όταν σταμάτησε να μας δανείζει. Η άντληση από τις αγορές ακόμη και ενός ελάχιστου μέρους των δανειακών μας αναγκών θα έχει πολλαπλασιαστικά οφέλη για την οικονομία. Τέταρτον, έχει ολοκληρωθεί η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.
Οι παράγοντες αυτοί συν τη μικρή αλλά αισθητή βελτίωση των επιχειρηματικών προσδοκιών και του καταναλωτικού κλίματος δημιουργούν αναμφίβολα προϋποθέσεις εξόδου από την ύφεση.
Ομως δεν θα πρέπει να τρέφουμε αυταπάτες. Η επιστροφή σε διατηρήσιμους ρυθμούς ανάπτυξης δεν θα συμβεί από τη μία στιγμή στην άλλη. Δεν υπάρχουν μαγικές συνταγές. Θα προέλθει από μια συστηματική, πολυετή προσπάθεια αλλαγής του αναπτυξιακού μοντέλου της χώρας. Μέσα στο ενιαίο ευρωπαϊκό νόμισμα, όπου είναι η θέση της χώρας, ένας τρόπος υπάρχει για να επιτευχθεί βιώσιμη ανάπτυξη: η προσφορά ανταγωνιστικών προϊόντων και υπηρεσιών που θα μπορούν να σταθούν στις διεθνείς αγορές. Και για να γίνει αυτό θα πρέπει να υπάρχει μια συντονισμένη και μακροχρόνια προσπάθεια της Πολιτείας για τη διαμόρφωση του πλαισίου που θα ευνοεί τη δραστηριοποίηση καινοτόμων και ανταγωνιστικών επιχειρήσεων του πρωτογενούς, δευτερογενούς ή τριτογενούς τομέα.
Είναι αδιανόητο να πιστεύουμε ότι με σκληρότερη στάση απέναντι στους εταίρους μας και νέες διαπραγματεύσεις θα καταφέρουμε να επιστρέψουμε στο παρελθόν. Οτι οι Ευρωπαίοι θα φοβηθούν πιθανή διάλυση της ευρωζώνης και θα εγγυηθούν τα χρέη μας, επιτρέποντας τον άκρατο δανεισμό για τη διατήρηση ενός υπερμεγέθους και αναποτελεσματικού δημόσιου τομέα. Ή πως οι τράπεζες υπό κρατικό έλεγχο και κρατικά διορισμένες διοικήσεις θα χαρίσουν τα δάνεια και θα ανοίξουν τις στρόφιγγες του δανεισμού. Δεν υπάρχει «δωρεάν γεύμα», όπως λένε και οι Αγγλοσάξονες. Μόνο με ανταγωνιστικότερα προϊόντα και υπηρεσίες η χώρα θα μπορέσει να ξεφύγει από την υφεσιακή περιδίνηση και τη στασιμότητα και να επιστρέψει στην ανάπτυξη.
gpapai@tovima.gr

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ