Ο ολλανδός υπουργός οικονομικών Γιερόεν Ντάισελμπλουμ έκανε μια νέα πρόταση, προκειμένου να επιταχυνθούν οι οικονομικές μεταρρυθμίσεις στην Ευρωζώνη. Τον μοχλό, σύμφωνα με τη γερμανική εφημερίδα «FAZ», αναμένεται να αποτελέσει μια αλλαγή του Συμφώνου Σταθερότητας. «Αν οι χώρες που βρίσκονται σε διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος – όπως π.χ. πρόσφατα η Γαλλία – λαμβάνουν περισσότερο χρόνο για τη διόρθωση του δημοσίου ελλείμματός τους, αυτό θα πρέπει να τελεί υπό την προϋπόθεση ότι οι χώρες θα δεσμευτούν για συγκεκριμένες μεταρρυθμίσεις κατά το σχετικό χρονικό διάστημα» δήλωσε ο Ντάισελμπλουμ τη Δευτέρα στη Μαδρίτη σε 4 ευρωπαϊκές εφημερίδες, μεταξύ των οποίων και η «FAZ». Αν οι χώρες δεν εφαρμόσουν στην πράξη μέσα σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, που θα συμφωνείται, τις υπεσχημένες μεταρρυθμίσεις, θα απορρίπτεται το αίτημά τους για περισσότερο χρόνο, επεσήμανε ο Ολλανδός.
Η βασική ιδέα του Ντάισελμπλουμ υπενθυμίζει την αρχή των μεταρρυθμιστικών προγραμμάτων, στα οποία υπόκεινται οι «χώρες με προγράμματα» Ελλάδα, Ιρλανδία, Πορτογαλία και Κύπρος. Στο μέχρι τώρα ισχύον Σύμφωνο Σταθερότητας δεν προβλέπεται η σύνδεση παραχωρήσεων με μεταρρυθμίσεις. Μέχρι τώρα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μπορεί να προτείνει σε διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος παράταση του χρόνου αποκατάστασης του ελλείμματος μιας χώρας κάτω από το όριο του 3%, που ορίζει η συνθήκη του Μάαστριχτ. Κατά κανόνα η Κομισιόν το αιτιολογεί αυτό με κακή εξέλιξη της πραγματικής οικονομίας και συνδέει την απόφαση με συστάσεις οικονομικοπολιτικού χαρακτήρα, όχι όμως με όρους που αφορούν μεταρρυθμίσεις.
Ο Ντάισελμπλουμ δήλωσε ότι ανησυχεί για την επιβράδυνση των μεταρρυθμίσεων στην Ευρωζώνη με το τέλος του δραματικού μέρους της ευρωκρίσης. Είναι γνωστή πολιτική εμπειρία το να αντιμετωπίζουν λιγότερο ενεργά οι χώρες τις δυσκολίες τους όσον αφορά την οικονομική πολιτική, μόλις υποχωρήσει η πίεση των χρηματαγορών. «Και όλες οι χώρες έχουν τα προβλήματά τους, όχι μόνο τα κράτη του Νότου. Για παράδειγμα, η δημογραφική εξέλιξη της Γερμανίας είναι πολύ απειλητικότερη από αυτήν άλλων χωρών». Η πρόταση Ντάισελμπλουμ αναζωπυρώνει την τρέχουσα συζήτηση για το νόημα του ισχύοντος οπλοστασίου για τον συντονισμό των εθνικών οικονομικών πολιτικών της Ευρωζώνης. Το μέλος του Διευθυντηρίου της ΕΚΤ Γιοργκ Άσμουσεν εξέφρασε το Σαββατοκύριακο τις αμφιβολίες του για την αποτελεσματικότητά των υπαρχόντων εργαλείων, που συνίστανται κυρίως σε συστάσεις της Κομισιόν. Ο Άσμουσεν επεσήμανε ότι τα κράτη-μέλη υλοποίησαν μόνο το 10% των συστάσεων φέτος.
Η αναγκαιότητα περαιτέρω δομικών μεταρρυθμίσεων στα εθνικά κράτη δεν αμφισβητείται επισήμως από κανέναν στην ΕΕ. Η συζήτηση όμως για το αν και πώς αυτές πρέπει να επιβάλλονται από θεσμικά όργανα της ΕΕ, πραγματοποιεί εδώ και λίγο καιρό κυκλική διαδρομή. Κυρίως η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ ποντάρει σε έναν μηχανισμό, στον οποίο τα κράτη θα δεσμεύονται έναντι της Κομισιόν να προβούν σε μεταρρυθμίσεις μέσω αποκαλούμενων μεταρρυθμιστικών συμβάσεων και σε αντάλλαγμα θα λαμβάνουν χρήματα από μια (μη αποφασισθείσα ακόμη) δημοσιονομική δεξαμενή, δηλαδή από ένα είδος προϋπολογισμού της Ευρωζώνης. Μέχρι τώρα όμως αυτά τα σχέδια είναι μόνο γενικές δηλώσεις προθέσεων των αρχηγών κρατών της ΕΕ και δεν έχουν συγκεκριμενοποιηθεί.
Η πρόταση Ντάισελμπλουμ αποσκοπεί μεν προς την ίδια κατεύθυνση με τη Μέρκελ, αλλά υποτίθεται ότι είναι ευκολότερα εφαρμόσιμη. «Περισσότερος χρόνος για τη δημοσιονομική εξυγίανση έναντι μεταρρυθμίσεων – κι αυτό είναι ένα είδος σύμβασης», δήλωσε ο ολλανδός Υπ. Οικονομικών…Οι μεταρρυθμίσεις αυξάνουν τις δυνατότητες ανάπτυξης. «Και μεγαλύτερη ανάπτυξη σημαίνει πιο στέρεα δημοσιονομικά», δήλωσε.