Εξηγήσεις και διαβουλεύσεις με τις ΗΠΑ για το ζήτημα των παρακολουθήσεων της NSA στην Ευρώπη θα επιδιώξουν σε κοινό μέτωπο η Άνγκελα Μέρκελ και ο Φρανσουά Ολάντ, όπως υπογραμμίζεται στο ανακοινωθέν μετά την πρώτη ημέρα της Συνόδου της ΕΕ, την οποία επισκίασαν οι πρόσφατες σχετικές αποκαλύψεις.
Συνεχίστηκε η συζήτηση για την τραπεζική ένωση, στην οποία οι ηγέτες θα επανέλθουν το Δεκέμβριο, γύρω από τη μετανάστευση θα περιστραφεί η δεύτερη ημέρα της Συνόδου.
Στο ανακοινωθέν, οι «28» υπογραμμίζουν την «στενή σχέση μεταξύ Ευρώπης και ΗΠΑ και την αξία αυτής της συνεργασίας», σημειώνοντας ότι η σχέση αυτή πρέπει να βασίζεται σε «σεβασμό και εμπιστοσύνη».
Οι ηγέτες «καταγράφουν», όπως αναφέρεται στο ανακοινωθέν, την πρόθεση του Βερολίνου και του Παρισιού να επιδιώξουν διμερείς συμφωνίες με την Ουάσινγκτον με στόχο την αμοιβαία κατανόηση στο ζήτημα, σημειώνοντας πως και άλλες χώρες είναι «ευπρόσδεκτες».
Σε δηλώσεις της μετά την πρώτη ημέρα της Συνόδου, η Άνγκελα Μέρκελ ανέφερε ότι επιδίωξη είναι μία συμφωνία πλαίσιο για συνεργασία των υπηρεσιών πληροφοριών.
Ήδη τον περασμένο Ιούνιο, η καγκελάριος είχε εγείρει σε συνομιλία της με τον Ομπάμα το ενδεχόμενο μία συμφωνίας «μη παρακολούθησης» -όπως οι ΗΠΑ έχουν με Βρετανία, Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία και Καναδά, τον λεγόμενο κύκλο των «Πέντε Ματιών». Δεν υπήρξε όμως συνέχεια.
Οι αντιδράσεις στις τελευταίες αποκαλύψεις για τις δραστηριότητες της NSA στην Ευρώπη κλιμακώθηκαν τις παραμονές της Συνόδου, μετά τις ανησυχίες πως η αμερικανική υπηρεσία «άκουγε» το κινητό της γερμανίδας καγκελαρίου -κάτι που ο Ομπάμα αρνήθηκε σε επικοινωνία του με την Μέρκελ, αλλά φαίνεται ότι η διαβεβαίωση δεν κρίθηκε απολύτως επαρκής.
Οι γερμανοί Σοσιαλδημοκράτες έφτασαν μάλιστα στο σημείο να αφήσουν να εννοηθεί πως το ζήτημα των παρακολουθήσεων μπορεί να μπλοκάρει την συμφωνία ελεύθερου εμπορίου ΕΕ και ΗΠΑ. Σε δηλώσεις του μετά την πρώτη ημέρα της Συνόδου πάντως, ο ιταλός πρωθυπουργός Ενρίκο Λέτα απομάκρυνε κάτι τέτοιο.
Το ζήτημα του κινητού της Μέρκελ κάθε άλλο παρά έχει κλείσει, τουλάχιστον για τη Γερμανία: Την παρασκευή, η Sueddeutsche Zeitung ανέφερε ότι η επιχείρηση παρακολούθησης του κινητού της καγκελαρίου μπορεί να ξεκινούσε μέσα από το κτίριο της αμερικανικής πρεσβείας στο Βερολίνο.
Η εφημερίδα αναφέρει πως από τα έγγραφα που διέρρευσαν μέσω του Σνόουντεν προκύπτει η υποψία ότι η παρακολούθηση γινόταν από σημείο «Ειδικής Υπηρεσίας Συλλογής» (SCS) μέσα στη γερμανική πρεσβεία.