«Αυτή η σχέση (σσ. η ευρωατλαντική σχέση) έχει αντέξει στον χρόνο. Για το μέλλον όμως, τα πράγματα πρέπει να αλλάξουν και να πρέπει να αλλάξουν ριζικά. Τα λόγια δεν επαρκούν. Μία αληθινή αλλαγή είναι αναγκαία». Με τη φράση αυτή, η Άνγκελα Μέρκελ έδωσε το στίγμα της στάσης που πρόκειται να ακολουθήσει το Βερολίνο, σε συνεργασία με το Παρίσι, στο θέμα της συνεργασίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες σε θέματα πληροφοριών, έπειτα από τον σάλο που έχει διεθνώς ξεσπάσει από τις αποκαλύψεις για το ευρύτατο δίκτυο παρακολουθήσεων που έχει στήσει η αμερικανική NSA.
Αυτός είναι και ο λόγος που η γερμανίδα καγκελάριος, μαζί με τον γάλλο πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ, θα αναλάβουν μία κοινή πρωτοβουλία με σκοπό την επαναδιαπραγμάτευση της σχέσης των μυστικών υπηρεσιών των χωρών τους με την Ουάσιγκτον. Η γαλλογερμανική πρωτοβουλία θα είναι ανοιχτή σε όποιο άλλο κράτος θέλει να ενταχθεί σε αυτή, αλλά στο αρχικό της στάδιο θα αφορά σε διμερείς προσπάθειες μεταξύ των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών με το Βερολίνο και το Παρίσι ξεχωριστά. Η επιθυμία είναι αυτές οι συμφωνίες να έχουν ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του 2013.
Δεν είναι ακόμη σαφές βέβαια σε ποιο πλαίσιο θα κινηθούν αυτές οι συμφωνίες και ποιες «κόκκινες γραμμές» θα θέσει ο γαλλογερμανικός άξονας. Σύμφωνα με τα όσα έλεγαν ανωνύμως κοινοτικοί αξιωματούχοι, δεν αποκλείεται το Παρίσι και το Βερολίνο να επιδιώξουν συμφωνίες όπως αυτή μεταξύ ΗΠΑ, Βρετανία, Καναδά, Αυστραλίας και Νέας Ζηλανδίας, γνωστή και ως «τα πέντε μάτια» (five eyes). Οι πέντε αγγλόφωνες αυτές χώρες συνεργάζονται με ενιαίο τρόπο για παρακολουθήσεις επικοινωνιών.
Παρά τη σκληρή γλώσσα της καγκελαρίου Μέρκελ πάντως, (η οποία εμφανώς δεν ήταν ικανοποιημένη από τις εξηγήσεις που είχε λάβει από τον αμερικανό πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα σχετικά με την παρακολούθηση του κινητού της τηλεφώνου) οι ευρωπαίοι ηγέτες δεν κατάφεραν κατά τη διάρκεια του δείπνου στη Σύνοδο Κορυφής να συμφωνήσουν για το πώς θα προχωρήσουν στην υιοθέτηση πανευρωπαϊκής συμφωνίας για την προστασίας των προσωπικών δεδομένων, με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Χέρμαν βαν Ρομπάι να παραδέχεται ότι κάτι τέτοιο δύσκολα θα συμβεί πριν από το 2015.
Υπενθυμίζεται ότι η σχετική νομοθετική πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κατετέθη τον Ιανουάριο του 2012. Αρκετά κράτη –μέλη πάντως εξέφρασαν επιφυλάξεις, επειδή θεωρούν ότι μία βιαστική απόφαση θα έπληττε επιχειρήσεις που εξαρτώνται από τη διατήρηση προσωπικών δεδομένων, ενώ σίγουρα ικανοποιημένοι πρέπει να είναι αμερικανικοί κολοσσοί όπως η Google και η Facebook που δεν θέλουν με τίποτα ενίσχυση των σημερινών κανόνων προστασίας προσωπικών δεδομένων.
Η Άνγκελα Μέρκελ πάντως ξεκαθάρισε ότι η αμερικανογερμανική αντιπαράθεση για τις παρακολουθήσεις δεν θα επηρεάσει τις διαπραγματεύσεις για την ευρωατλαντική συμφωνία ελευθέρου εμπορίου. Ανάλογα επιφυλακτική εμφανίστηκε αναφορικά με το τι θα πράξει επί ψηφίσματος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που ζητάει την παύση της κοινής διαχείρισης διεθνών χρηματοπιστωτικών δεδομένων μέσω του γνωστού συστήματος SWIFT.
