Ψάχνουν €1,8 δισ για να στηρίξουν τα ταμεία

Το χρηματοδοτικό κενό στο ασφαλιστικό σύστημα φέρνει περικοπές στις συντάξεις και ανατροπές – αυξήσεις στα όρια συνταξιοδότησης των ειδικών ταμείων εντός του 2014.

Η κυβέρνηση διά στόματος υπουργού Οικονομικών κ. Ι. Στουρνάρα αναθεώρησε τη μέχρι πρότινος δέσμευσή της και προχωρεί σε νέα επαχθή μέτρα στο Συνταξιοδοτικό, τα οποία αγγίζουν και τις κύριες συντάξεις.

Ο κ. Στουρνάρας «μετέτρεψε» τη δήλωση «δεν θα υπάρξουν νέα οριζόντια μέτρα», σημειώνοντας ότι «επίκεινται στοχευμένα μέτρα» που ουσιαστικά θα εξομοιώσουν τους «πατρικίους με τους πληβείους» του ασφαλιστικού συστήματος.

Στόχος είναι η μεγαλύτερη εξοικονόμηση πόρων του συστήματος, ώστε να περιοριστεί όσο το δυνατόν το χρηματοδοτικό κενό ύψους 1,8 δισ. ευρώ που προκύπτει το 2014 από την περιορισμένη κρατική επιχορήγηση των ασφαλιστικών ταμείων.

Ετσι η κυβέρνηση σχεδιάζει παρεμβάσεις στις κύριες συντάξεις για τις περιπτώσεις των ασφαλισμένων που σήμερα συνταξιοδοτούνται νωρίτερα από τα γενικά όρια, τα οποία έχουν προσδιοριστεί στο 62ο έτος της ηλικίας με 40 έτη ασφάλισης και στο 67ο έτος όταν τα έτη ασφάλισης είναι λιγότερα.

Πρόκειται κυρίως για τις περιπτώσεις ειδικών ταμείων –ΔΕΚΟ, τραπεζών. Για τις περιπτώσεις αυτές η κυβέρνηση εξετάζει δύο σενάρια μέτρων: είτε την αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης και την προσαρμογή τους στα γενικά όρια είτε τη μείωση των συντάξεων (επιβολή «πέναλτι») για όσους προχωρούν στην έξοδο προς τη συνταξιοδότηση κάνοντας χρήση των ευνοϊκών ορίων.

Πάντως το μέτρο αυτό έχει περιορισμένη οικονομική αποδοτικότητα για το 2014, ενώ η εξοικονόμηση πόρων για τα Ταμεία θα αυξηθεί σε βάθος χρόνου. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η κυβέρνηση αποκλείει οποιαδήποτε επιβάρυνση όσων ήδη έχουν κάνει χρήση των ευνοϊκών ορίων και είναι ήδη συνταξιούχοι.

Αντιθέτως μεγαλύτερης οικονομικής σημασίας είναι οι περικοπές σε επικουρικές συντάξεις και εφάπαξ βοηθήματα που ετοιμάζονται και θα ισχύσουν από το 2014. Πέραν των αυξήσεων των ορίων ηλικίας, οι συντάξεις των ασφαλισμένων στα λεγόμενα ειδικά ταμεία απειλούνται με μειώσεις, εξαιτίας των μειώσεων των εισφορών, που θα προκαλέσει αντίστοιχη μείωση συντάξεων. Συγκεκριμένα:

Από το 2014 θα εφαρμοστούν οι «αυτόματες μειώσεις» στις επικουρικές συντάξεις των Ταμείων που συνεχίζουν να παρουσιάζουν έλλειμμα. Πρόκειται για την εφαρμογή της λεγόμενης «ρήτρας μηδενικού ελλείμματος». Η τρόικα έχει καταστήσει σαφές ότι δεν πρόκειται να υπάρξει πρόσθετη χρηματοδότησηστα επικουρικά ασφαλιστικά ταμεία.

Καθιερώνονται ενιαίες εισφορές που θα αφορούν το σύνολο των ασφαλισμένων. Δηλαδή θα καταργηθούν οι ειδικές διατάξεις που διατηρούνταν μετά την ένταξη –παραδείγματος χάριν –των ειδικών ταμείων στο ΙΚΑ και οι οποίες προέβλεπαν διαφορετικές εισφορές και διαφορετικές παροχές. Οι ενιαίες εισφορές θα ισχύουν για όλους τους ασφαλισμένους ανά ταμείο κύριας ασφάλισης. Αυτό θα προκαλέσει αντίστοιχη μείωση συντάξεων κυρίως στα ειδικά ταμεία. Επίσης η σταδιακή μείωση του μη μισθολογικού κόστους – εισφορών του ΙΚΑ κατά 3,9 ποσοστιαίες μονάδες αναμένεται να προκαλέσει απώλειες εσόδων ύψους 1 δισ. ευρώ ετησίως και ως εκ τούτου θα αναζητηθούν τρόποι αναπλήρωσης των πόρων αυτών, κυρίως μέσω των μειώσεων των παροχών.

Από το 2014 τίθεται σε εφαρμογή ο νέος τρόπος υπολογισμού του εφάπαξ βοηθήματος. Το τελικό ποσό του εφάπαξ που θα διαμορφώνεται με τον νέο υπολογισμό θα εξαρτάται από μια σειρά παράγοντες, ενώ θα λαμβάνονται υπόψη τόσο τα οικονομικά του κάθε Ταμείου (π.χ. έσοδα από εισφορές) όσο και η αναμενόμενη αποχώρηση ασφαλισμένων προς τη σύνταξη (κύμα φυγής).