Ο Νιούμαν ήταν προληπτικός

Ο χαλαρός αλλά ευφυής ιδιωτικός ντετέκτιβ Λιου Αρτσερ που ως επί το πλείστον δρα στη Νότια Καλιφόρνια, κεντρικός ήρωας στα περισσότερα μυθιστορήματα του Ρος Μακντόναλντ, εμφανίστηκε για πρώτη φορά στον κινηματογράφο το 1966 με το πρόσωπο του Πολ Νιούμαν. Ο Τζακ Σμάιτ υπέγραψε την κινηματογραφική διασκευή του «Κινούμενου στόχου» και η ταινία σημείωσε τεράστια εμπορική επιτυχία. Περιέργως στην ταινία το επώνυμο Αρτσερ έχει μετατραπεί σε… Χάρπερ. Και σαν να μην έφτανε αυτό, «Harper» είναι και ο τίτλος της (στην Ελλάδα προβλήθηκε με τον γελοίο τίτλο «Εφ Μπι Αϊ Φάκελος 17, Ακρως Εμπιστευτικόν)!

Πώς είναι όμως δυνατόν να αλλάξει το όνομα του κεντρικού ήρωα μιας ολόκληρης σειράς μυθιστορημάτων; Είναι σαν να λέμε ότι αλλάζει το επώνυμο του Φίλιπ Μάρλοου, ντετέκτιβ των μυθιστορημάτων του Ρέιμοντ Τσάντλερ, του Σαμ Σπέιντ των βιβλίων του Ντάσιελ Χάμετ, του Μεγκρέ των βιβλίων του Σιμενόν, του Ηρακλή Πουαρό της Αγκαθα Κρίστι, του Κουρτ Βαλάαντερ των μυθιστορημάτων του Χένινγκ Μάνκελ και πάει λέγοντας.

Οι απόψεις για αυτή την πρωτοφανή αλλαγή διίστανται και η επικρατέστερη έχει να κάνει με τον προληπτικό χαρακτήρα του Πολ Νιούμαν. Το 1965, όταν γυρίστηκε το «Harper», ο Νιούμαν είχε ήδη πρωταγωνιστήσει στις ταινίες «The hustler» («Ο κόσμος είναι δικός μου») και «Hud» («Αγριος σαν θύελλα»). Οι ταινίες τον είχαν οδηγήσει στις υποψηφιότητες των Οσκαρ και παρ’ ότι εντελώς διαφορετικές μεταξύ τους, κοινό τους σημείο ήταν το γράμμα… Η. Πιστεύοντας ότι το γράμμα τού έφερνε γούρι, ο Νιούμαν επέμενε στην αλλαγή του επωνύμου του Αρτσερ και αυτό ακριβώς έγινε.

Η άλλη άποψη ωστόσο ακούγεται περισσότερο πρακτική και την επιβεβαιώνει ο Γουίλιαμ Γκόλντμαν που διασκεύασε το μυθιστόρημα «Κινούμενος στόχος» σε σενάριο. Καθότι οι παραγωγοί της ταινίας δεν είχαν αγοράσει τα δικαιώματα όλων των μυθιστορημάτων του Μακντόναλντ παρά μόνον του «Κινούμενου στόχου», δεν ήταν εφικτό να χρησιμοποιηθεί το όνομα Αρτσερ, οπότε άλλαξε σε Χάρπερ.

Το πού βρίσκεται η αλήθεια δεν μπορείς να το πεις με ακρίβεια. Το βέβαιο πάντως είναι ότι το γράμμα Η δεν σταμάτησε να ακολουθεί τον Νιούμαν. Εναν χρόνο αργότερα έπαιξε στο γουέστερν «Hombre» («Ομπρε») από το μυθιστόρημα του Ελμορ Λέναρντ και το 1968 ξαναπροτάθηκε για Οσκαρ (χωρίς να το κερδίσει) για το «Cool Hand Luke» («Λουκ Τζακσον, ο μεγάλος δραπέτης»), μια από τις πιο διάσημες ταινίες της φιλμογραφίας του. Οσο για τον Λιου Αρτσερ, επανήλθε στην καριέρα του μια δεκαετία αργότερα, όταν τον υποδύθηκε και πάλι ως Χάρπερ στο «The drowning pool» που στην Ελλάδα παίχτηκε ως «Ο επιθεωρητής Χάρπερ».