Η στροφή

Αλλαγή πλεύσης της κυβέρνησης σε ένα εξαιρετικά σημαντικό ζήτημα (αν και η προσοχή της ελληνικής κοινής γνώμης είναι τώρα στραμμένη αλλού και δικαίως) σημειώθηκε την περασμένη εβδομάδα με την ανακοίνωση από τον υπουργό Εξωτερικών Ευάγγελο Βενιζέλο ότι βασική προτεραιότητα της ελληνικής προεδρίας της ΕΕ το ερχόμενο εξάμηνο θα είναι ο καθορισμός των θαλασσίων ζωνών και ότι θα ξεκινήσουν διμερείς διαπραγματεύσεις για τη σύναψη των σχετικών συμφωνιών με την Αίγυπτο, τη Λιβύη, την Αλβανία και την Κύπρο. Εγκαταλείπονται έτσι οι αρχικές ηρωικές εθνικοπατριωτικές προθέσεις για μονομερή ανακήρυξη της ΑΟΖ, διότι προφανώς έγιναν αντιληπτοί, έστω και με καθυστέρηση, οι κίνδυνοι που θα προέκυπταν από μια τέτοια απόφαση. Κάλλιο αργά παρά ποτέ λοιπόν, όταν μάλιστα διαπιστώνεται τώρα ότι ο πακτωλός των υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο, που είχε τόσο διαφημιστεί, αποδεικνύεται κατώτερος των προσδοκιών, δικαιώνοντας εκείνους που από την αρχή είχαν υποστηρίξει ότι με απλές υποθέσεις και χωρίς ολοκληρωμένες επιστημονικές έρευνες δεν μπορούν να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα.

Οπως ανακοινώθηκε από την εταιρεία που διενεργεί τις έρευνες οι πρώτες γεωτρήσεις έδειξαν ότι τα αποθέματα δεν είναι επαρκή για τη δημιουργία (όπως είχε αρχικά σχεδιασθεί σύμφωνα με τις κυπριακές εκτιμήσεις) ενός τερματικού υγροποίησης του αερίου, διότι τα κοιτάσματα δεν είναι βιώσιμα. Και το ερώτημα που προκύπτει είναι αν με τα δεδομένα αυτά θα καταρρεύσει μια ολόκληρη στρατηγική, η οποία είχε στηριχθεί στον μύθο των πλούσιων κοιτασμάτων. Η οριστική απάντηση προφανώς θα υπάρξει όταν ολοκληρωθούν οι έρευνες και στα άλλα τρία κοιτάσματα που υπάρχουν στην περιοχή. Τίθεται όμως ένα σοβαρό ζήτημα αξιοπιστίας των κυπριακών εκτιμήσεων, τη στιγμή μάλιστα που έχει υποστηριχθεί η θεωρία ότι τα κοιτάσματα υδρογονανθράκων θα αποτελέσουν τον νέο καταλύτη για την επίλυση του Κυπριακού. Και ως γνωστόν, οι σχετικές διαπραγματεύσεις αναμένεται να αρχίσουν ως το τέλος Οκτωβρίου με το ερώτημα να πλανάται τώρα αν η αβέβαιη κατάληξη των ερευνών για τους υδρογονάνθρακες θα επηρεάσει ή όχι την όλη διαδικασία.

Μένει τώρα να δούμε τι θα απογίνει και με τους δικούς μας υδρογονάνθρακες, για την ανεύρεση των οποίων έχουν ήδη ξεκινήσει οι σχετικές έρευνες και όπου ήδη έχει αναπτυχθεί η γνωστή φιλολογία για την ύπαρξη ενός ανεκτίμητου πλούτου. Υπό το πρίσμα αυτό αποτελεί θετική εξέλιξη η απόφαση της κυβέρνησης να ξεκινήσουν οι διμερείς διαπραγματεύσεις με τις γειτονικές χώρες ώστε να γνωρίζουμε τι ανήκει σε ποιον. Με την ελπίδα βέβαια ότι τη φορά αυτή οι ατεκμηρίωτες, προς το παρόν, εκτιμήσεις δεν θα διαψευσθούν, όπως συνέβη με την Κύπρο. Θετική εξέλιξη θα αποτελούσε επίσης αν επιδεικνυόταν επιτέλους η αναγκαία πολιτική βούληση ώστε να τερματισθούν, έπειτα από 55 (!) γύρους, οι διερευνητικές επαφές με την Τουρκία για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου, καθώς οι σχετικές διαπραγματεύσεις σε τεχνοκρατικό επίπεδο έχουν ολοκληρωθεί και μένει να ανάψει το πράσινο φως από τις δύο κυβερνήσεις. Τη στιγμή μάλιστα που λόγω των μικρών αποστάσεων δεν τίθεται θέμα πρακτικής εφαρμογής της ΑΟΖ στην περιοχή του Αιγαίου.