Από κάποιες απόψεις η χώρα μας μπορεί να θεωρηθεί σχετικά τυχερή. Μπροστά στη γενικότερη πτώση της βιοποικιλότητας που παρατηρείται στη Μεσόγειο τα ελληνικά νερά μπορούν να υπερηφανεύονται για μια πλουσιότερη θαλάσσια πανίδα αφού, σε σχέση με άλλα μέρη, εξακολουθούν να φιλοξενούν πολλά είδη δελφινιών και άλλων θαλάσσιων θηλαστικών και όχι μόνο.
«Σε σχέση» όμως: όπως και στα άλλα μέρη, έτσι και στην Ελλάδα οι πληθυσμοί των δελφινιών –και όχι μόνο –έχουν μειωθεί σημαντικά. Αυτοί δε που έχουν απομείνει έχουν να αντιμετωπίσουν όλο και περισσότερες δυσκολίες, από την υποβάθμιση του περιβάλλοντος στο οποίο ζουν ως την υπεραλίευση και τις άλλες ανθρώπινες δραστηριότητες και παρεμβάσεις που «παρενοχλούν» τον ζωτικό τους χώρο.
Τα δελφίνια του Ιονίου
Ενα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το Εσωτερικό Αρχιπέλαγος του Ιονίου, μια περιοχή η οποία περιλαμβάνει την Ανατολική Λευκάδα και τα νησιά που βρίσκονται ανάμεσα σε αυτήν και την Αιτωλοακαρνανία. Το μέρος αυτό ήταν κάποτε παράδεισος για το κοινό δελφίνι, άλλοτε το πιο διαδεδομένο είδος δελφινιού στις θάλασσές μας, το οποίο σήμερα κινδυνεύει και έχει κηρυχθεί απειλούμενο σε όλη τη Μεσόγειο.
Το 1996 στο Αρχιπέλαγος ζούσαν 150 κοινά δελφίνια –αριθμός όχι ιδιαίτερα εντυπωσιακός για τα δεδομένα της Βιολογίας. Το 2006-2007 είχαν απομείνει μόνο 15 και περίπου τόσα εξακολουθούν να ζουν σήμερα εκεί. Στην περιοχή ζουν παράλληλα σε μεγαλύτερους αριθμούς ρινοδέλφινα, αν και αυτά επίσης έχουν «αραιώσει» τα τελευταία χρόνια καθώς δυσκολεύονται να βρουν τροφή και έτσι είτε προς αναζήτησή της μετακινούνται σε άλλα, γειτονικά νερά είτε εξοντώνονται.
Ολα αυτά –και άλλα πολλά σχετικά με τα κητώδη της περιοχής –τα γνωρίζουμε χάρη στο Ινστιτούτο Ερευνών Tethys, το οποίο εδώ και περισσότερα από 20 χρόνια στο πλαίσιο του προγράμματος Ionian Dolphin Project έχει αναλάβει βάσει διεθνών συμφωνιών να παρακολουθεί τα δελφίνια του Εσωτερικού Αρχιπελάγους του Ιονίου, μιας από τις προστατευόμενες περιοχές Natura 2000. Από την άνοιξη ως το φθινόπωρο οι επιστήμονες του Ινστιτούτου πραγματοποιούν καθημερινά «περιπολίες» με το ερευνητικό τους σκάφος καταγράφοντας και ταυτοποιώντας τα δελφίνια που συναντούν, φωτογραφίζοντάς τα, μελετώντας τα και παρέχοντάς τους ιατρική ή όποια άλλη βοήθεια όταν χρειαστεί. Σε αυτές τις δύο και πλέον δεκαετίες έχουν συγκεντρώσει και εξακολουθούν να συγκεντρώνουν μια πολύτιμη βάση δεδομένων, ενώ παράλληλα με εκπαιδευτικά προγράμματα και δράσεις με τις τοπικές αρχές και τους ψαράδες έχουν εισαγάγει και το κοινό στην κοινή υπόθεση της προστασίας των δελφινιών.
Δώστε μια ευκαιρία
Η κρίση όμως χτύπησε και εδώ. Το Ινστιτούτο Ερευνών Tethys είναι ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός που χρηματοδοτείται με δωρεές και συνδρομές εθελοντών και, τελευταία, οι πόροι αυτοί φθίνουν και το πρόγραμμα για την προστασία των δελφινιών του Ιονίου αντιμετωπίζει προβλήματα. Ενα από αυτά είναι μάλλον ζωτικής σημασίας για τη συνέχιση της λειτουργίας του: οι επιστήμονες του Ionian Dolphin Project έχουν ανάγκη από έναν καινούργιο εξωλέμβιο κινητήρα για το ερευνητικό τους σκάφος. Για τον λόγο αυτόν αποφάσισαν να διοργανώσουν μια διεθνή εκστρατεία χρηματοδότησης μέσω του Διαδικτύου.
Με το σύνθημα «Give dolphins of Greece a chance» –δώστε στα δελφίνια της Ελλάδας μια ευκαιρία –ζητούν από τους πολίτες όλου του κόσμου να προσφέρουν από 5 ευρώ ή και μεγαλύτερα ποσά, ανάλογα με τη διάθεση και τις δυνατότητές τους, ώστε μέχρι τις 22 Νοεμβρίου να συγκεντρώσουν τις 12.500 ευρώ που απαιτούνται για την αγορά. Προς το παρόν, μέσα σε μία εβδομάδα έχουν συγκεντρωθεί 1.355 ευρώ, απομένουν όμως ακόμη 51 ημέρες.
Αν θέλετε να μάθετε περισσότερα για το Ionian Dolphin Project και την πρωτοβουλία του –και, αν επιθυμείτε, να συμμετάσχετε με κάποιον τρόπο –κάντε κλικ εδώ: (https://www.indiegogo.com/projects/give-dolphins-of-greece-a-chance/). Αν θέλετε να μάθετε περισσότερα για τις επιστημονικές μελέτες και τις δράσεις του προγράμματος του Ινστιτούτου Tethys ή να δείτε και άλλες φωτογραφίες και βίντεο, επισκεφθείτε το Ionian Dolphin Project. (https://ioniandolphinproject.org/)
Δημοσιεύτηκε στο HeliosPlus στις 3 Οκτωβρίου 2013
HeliosPlus
