«Εισβολή» χορτοφάγων στη γιορτή των… κρεατοφάγων

Για σχεδόν 200 χρόνια η γερμανική γιορτή της μπίρας στη Βαυαρία, το περίφημο «Οκτόμπερφεστ», είναι συνυφασμένη με την άφθονη μπίρα και τις τεράστιες ποσότητες ψητών κρεατικών. Εφέτος οι διοργανωτές αποφάσισαν να κάνουν τη διαφορά: για πρώτη φορά προσφέρουν πιάτα και κρασί ειδικά για χορτοφάγους.

Τεράστιες ποσότητες ψητού βοδινού κρέατος, ψητά κοτόπουλα αρκετά για να χορτάσουν έναν στρατό και χοιρινά λουκάνικα που ξεπερνούν το μισό μέτρο μετατρέπουν το βαυαρικό «Οκτόμπερφεστ» σε παράδεισο του κάθε κρεατοφάγου. Κατά τη διάρκεια των περσινών εορτασμών σερβιρίστηκαν μισό εκατομμύριο κοτόπουλα, 116 ολόκληρα βόδια και 115.000 λουκάνικα μέσα σε διάστημα τριών εβδομάδων.

Ωστόσο, ακόμη και σε μια από τις πιο συντηρητικές περιοχές της Γερμανίας, όπως η Βαυαρία, οι καιροί φαίνεται να αλλάζουν. «Καθώς η γιορτή αποκτά διεθνή χαρακτήρα αυξάνονται οι επισκέπτες με ιδιαίτερες διατροφικές συνήθειες και διαφορετικά γευστικά γούστα» εξηγεί ο Βόλφγκανγκ Νίκελ, μέλος του δημοτικού συμβουλίου του Μονάχου που αναλαμβάνει τη διοργάνωση του «Οκτόμπερφεστ».

Δεν είναι όμως μόνο οι ξένοι επισκέπτες που συχνά δυσανασχετούν με το κρεατοφαγικό μενού της γιορτής. Ολο και περισσότεροι Γερμανοί στρέφονται στη μερική ή ολική χορτοφαγία. Ο αριθμός των χορτοφάγων στη Γερμανία ανέρχεται συνολικά σε επτά εκατομμύρια, ενώ 800.000 από αυτούς απέχουν εντελώς από τα ζωικά προϊόντα, σύμφωνα με την Ενωση Γερμανών Χορτοφάγων (VEBU).

Νέο πιάτο: σόγια φρικασέ

Η οικογένεια Μπάχμαϊερ πρωτοστάτησε σε αυτή την προσπάθεια, εμπνεόμενη από την εμπειρία του γιου της οικογενείας ως μαθητευόμενου σε χορτοφαγικό εστιατόριο του Μονάχου. Στα παραδοσιακά πιάτα που προσέφεραν στο σταντ τους προστέθηκε το μενταγιόν από κρέας σόγιας –αντί για χοιρινό –με μανιτάρια κανθαρέλες σοτέ και το παραδοσιακό πιάτο Käsespätzle (κεζεσπέτζλε, ένα είδος παραδοσιακών ζυμαρικών που φτιάχνεται με αβγά και ψήνεται στον φούρνο με διάφορα είδη τυριών), αλλά χωρίς αβγά ή τυρί.

«Με το χορτοφαγικό φαγητό δίνουμε την ευκαιρία σε όλους να συμμετάσχουν στη γιορτή, ανεξάρτητα από το αν απέχουν από τα ζωικά προϊόντα, είτε για θρησκευτικούς λόγους είτε λόγω προσωπικών πεποιθήσεων» είπε ο Μάρτιν Γιόνας που εργάζεται για την οικογένεια Μπάχμαϊερ τα τελευταία τέσσερα χρόνια. «Αν και είναι δύσκολο για τους Βαυαρούς να αλλάξουν τη νοοτροπία τους, δεν είναι παράλογο».

Αλλοι ιδιοκτήτες σταντ, όπως οι διάσημοι για το ψητό κοτόπουλό τους Αμερς, δεν δίστασαν να ανταποκριθούν σε αυτή τη γευστική προτίμηση των επισκεπτών. Η οικογένεια Αμερς σερβίρει πλέον και ένα πιάτο σαν κοτόπουλο φρικασέ όπου το κοτόπουλο έχει αντικατασταθεί με κομματάκια σόγιας.

Το γειτονικό σταντ Φις-Μπέντα, γνωστό για την ευρεία ποικιλία πιάτων με ψάρια και θαλασσινά που προσφέρει, προσέθεσε στον κατάλογό του κρασί για χορτοφάγους (δεν χρησιμοποιούνται ζωικές πρωτεΐνες κατά το τελικό φιλτράρισμα).

Παρά την αυξανόμενη γαστρονομική ποικιλία στο «Οκτόμπερφεστ», οι τροφοδότες έχουν παρατηρήσει ότι η πλειονότητα των επισκεπτών προτιμά τα παραδοσιακά πιάτα. «Από όσο ξέρω, η ζήτησή τους (των χορτοφαγικών) δεν είναι τόσο μεγάλη όσο των κλασικών εδεσμάτων με κρέας» λέει ο Γιόνας. «Ούτως ή άλλως, η γιορτή αυτή περιστρέφεται γύρω από την κατανάλωση μπίρας και κρέατος, κάτι που δεν πρόκειται να αλλάξει».

Μπίρα χωρίς γλουτένη;

Η ευρεία γκάμα από βαυαρικές μπίρες που διατίθεται στο «Οκτόμπερφεστ» είναι ο κύριος πόλος έλξης τόσο για τους ντόπιους όσο και για τους τουρίστες. Χάρη στους κανονισμούς που ρυθμίζουν την παραγωγή μπίρας στη Γερμανία, οι οποίοι ανάγονται σε έναν νόμο του 1516 που αφορούσε την καθαρότητα της μπίρας (Ράινχαϊτς γκεμπότ), μπορούν να την απολαμβάνουν άφοβα και οι χορτοφάγοι.

Σύμφωνα με την Ομοσπονδία Γερμανών Ζυθοποιών, η γερμανική μπίρα επιτρέπεται να περιέχει μόνο βύνη, λυκίσκο, μαγιά και νερό. «Ο νόμος εξασφαλίζει ότι οι περισσότεροι άνθρωποι με ιδιαίτερες διατροφικές συνήθειες μπορούν να συνεχίσουν να πίνουν μπίρα» λέει ο Βόλφγκανγκ Νίκελ από τον δήμο του Μονάχου. «Φυσικά, η γλουτένη που περιέχει η μπίρα παραμένει πρόβλημα για μερικούς, αλλά οι βαυαροί ζυθοποιοί είναι λάτρεις της παράδοσης, οπότε μην περιμένετε ριζικές αλλαγές σχετικά με αυτό στο κοντινό μέλλον».

Το αντίθετο: η Ενωση Βαυαρών Ζυθοποιών αρνήθηκε να απαντήσει σχετικά με το ενδεχόμενο να παράγουν οι τοπικές ζυθοποιίες μπίρα χωρίς γλουτένη. Παρ’ όλα αυτά ο συντονιστής εκδηλώσεων Γιόνας είναι αισιόδοξος σχετικά με μια μελλοντική αλλαγή. «Υπάρχει πάντα αυτή η πιθανότητα» λέει. «Πριν από σαράντα χρόνια οι παραδοσιακοί Γερμανοί έτρεμαν στο ενδεχόμενο της ομοφυλοφιλίας στο «Οκτόμπερφεστ», αλλά πλέον γιορτάζουμε την «Κυριακή των Γκέι» (Gay Sunday) κάθε χρόνο. Η μπίρα χωρίς γλουτένη θα μπορούσε να αποτελέσει το επόμενο βήμα».