Τον Ιούνιο η οθόνη της ΕΡΤ μαύρισε. Σήμερα δεν ξέρει κανείς τι θα γίνει με την Δημόσια Τηλεόραση, γράφει η Süddeutsche Zeitung σε ένα μεγάλο ρεπορτάζ για τις εξελίξεις μετά το κλείσιμο της ΕΡΤ.
Η Δημόσια Τηλεόραση ΔΤ μοιράζεται τις εγκαταστάσεις της με την αστυνομία και με κέντρο φιλοξενίας προσφύγων. Τουλάχιστον η γειτνίαση με τους απάτριδες μοιάζει ταιριαστή, καθώς και ο νέος σταθμός δεν έχει μόνιμη στέγη. Το ραδιομέγαρο έχει καταληφθεί από τις 11 Ιουνίου από τους συντάκτες και τεχνικούς της ΕΡΤ. Τότε αποφάσισε εν μία νυκτί ο Πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς να σταματήσει απλώς το σήμα της ΕΡΤ. Τα 75 χρόνια της ελληνικής ραδιοφωνίας και τηλεόρασης τελείωσαν με μία μαύρη οθόνη.
Το τέλος των τριών τηλεοπτικών και επτά ραδιοφωνικών σταθμών ήρθε απροσδόκητα και προκάλεσε σοκ. Ο Σαμαράς έκανε λόγο για μέτρο εξοικονόμησης πόρων, και παρέπεμψε στην πίεση της ΕΕ και του ΔΝΤ. Πολλοί από τους 2656 εργαζομένους της ΕΡΤ υποστήριξαν ότι τιμωρούνταν γιατί αποτελούσαν «κόκκινο πανί» για την κυβέρνηση. Και τώρα;
Το καλοκαίρι πέρασε και το κτήριο της ΕΡΤ στην Αγ. Παρασκευή έχει στην πρόσοψή του πανό που ανακοινώνουν, ποιος εκπέμπει: www.ertopen.com. Η κρατική τηλεόραση έχει μετατραπεί σε μίας μορφής πειρατικό σταθμό στο Διαδίκτυο. Στους διαδρόμους του κτηρίου κυκλοφορούν λίγοι υπάλληλοι.
«Έχουμε απομείνει περίπου 500 άνθρωποι», δηλώνει η Μαριλένα Κατσίμη, επί πολλά χρόνια παρουσιάστρια μίας πρωινής εκπομπής. «Αν όλοι είχαν επιμείνει, τα πράγματα θα ήταν πιο εύκολα για εμάς» προσθέτει. Η Κατσίμη κάνει λόγο για «ψυχολογικό πόλεμο», για πίεση και απειλητικά τηλεφωνήματα, για συναδέλφους, οι οποίοι έπαψαν να αντιστέκονται, επειδή η οικογένειά τους ανησυχούσε. Δόθηκαν αποζημιώσεις της τάξης των 15.000 Ευρώ. Αλλά για πόσο καιρό αυτά θα αρκέσουν χωρίς εργασία; Η Κατσίμη τονίζει ότι το ποσόν για τις αποζημιώσεις ήταν τόσο μεγάλο, ώστε δεν μπορεί να γίνει λόγος για εξοικονόμηση, ειδικά από την στιγμή που δεν εισπράττεται και το τέλος για την κρατική ραδιοφωνία. Η ΕΡΤ ήταν κερδοφόρα, ενώ και η ΔΤ θα χρειαστεί χρήματα.
Επισήμως λέγεται ότι έχουν προσληφθεί 500 άτομα. Επειδή όμως η ΔΤ δεν έχει δικά της στούντιο, θα πρέπει να νοικιαστούν ιδιωτικά. Πρόκειται για ακριβό χόμπι. Ο Προκόπης Δούκας, επικεφαλής των ειδήσεων της ΔΤ, δεν έχει γραφείο να καθίσει. «Αυτό που κάνουμε εδώ, είναι ερασιτεχνικό» δηλώνει. Ο ίδιος δεν κρύβει ότι τον πονά η ανεπάρκεια του νέου σταθμού, ο οποίος προέκυψε από το μηδέν, όπως μετά από πολέμους ή επαναστάσεις.
Τουλάχιστον τώρα η ΔΤ εκπέμπει τρέχον πρόγραμμα, ενώ μέχρι πρότινος οι εκπομπές περιελάμβαναν μόνον μερικές παλιές ταινίες. «Τα αρχεία βρίσκονται στην ΕΡΤ», επισημαίνει ο Δούκας, ο οποίος προσθέτει πως 1.800 συνάδελφοι από την ΕΡΤ έκαναν αίτηση για την ΔΤ. Ο αριθμός αυτός δεν αμφισβητείται από τους καταληψίες. Ο Δούκας θεωρεί ότι η μονομερής απόφαση του Σαμαρά για το κλείσιμο της ΕΡΤ ήταν τελείως λάθος, αλλά προσθέτει: «Η ΕΡΤ ήταν ένας κολοσσός και χρειαζόταν μεταρρυθμίσεις».
Στο κτήριο που στεγάζεται τώρα η ΔΤ στεγαζόταν την δεκαετία του ’70, τα χρόνια της στρατιωτικής δικτατορίας, επίσης τηλεοπτικός σταθμός, για τον οποίο ο σκηνοθέτης Νίκος Περράκης είχε γυρίσει την ταινία «Λούφα και παραλλαγή». Και μόνον για αυτόν τον λόγο ο Δούκας και οι συνάδελφοί του γίνονται αντικείμενο γελοιοποίησης.
Ο Γιώργος Αυγερόπουλος έχει εργαστεί σε πολλές χώρες και έχει κερδίσει βραβεία για τα ντοκιμαντέρ του. Εδώ και τέσσερα χρόνια ετοιμάζει ένα μεγάλο ντοκιμαντέρ για την κρίση στην χώρα του για λογαριασμό του WDR, του Al Jazeera και της Σουηδικής Τηλεόρασης. Ο Αυγερόπουλος είχε συνεργαστεί επί μακρόν με την ΕΡΤ και τώρα ετοιμάζει μία ταινία για το τέλος του σταθμού.
«Η ΕΡΤ ήταν ένα όμορφο κορίτσι, το οποίο κανείς δεν ήθελε να παντρευτεί, αλλά και κανείς δεν ήθελε να σκοτώσει» λέει. Η ΕΡΤ είχε ποιοτικές εκπομπές, αλλά θεωρείτο λιγάκι βαρετή, σε σχέση με τα ανταγωνιστικά ιδιωτικά κανάλια. Η τηλεθέαση δεν ήταν μεγάλη και οι κυβερνήσεις, ακόμα και αυτή η τελευταία, την χρησιμοποίησαν για να ικανοποιήσουν κομματικούς φίλους. Ωστόσο, από τις δημοσκοπήσεις προκύπτει ότι οι περισσότεροι Έλληνες δεν ήθελαν ένα τέλος με μαύρη οθόνη.
Η ΕΡΤ έχει στο διαδίκτυο πολλούς νέους φίλους. Για τον Αυγερόπουλο το τέλος της ΕΡΤ ήταν μία από τις πιο μαύρες σελίδες της ελληνικής Δημοκρατίας: «Σαν ένα πραξικόπημα, απλά απίστευτο». Εκατοντάδες άνθρωποι που εργάζονταν για την ΕΡΤ έχουν ακόμα χρηματικές απαιτήσεις που δεν έχουν καλυφθεί. «Πρόκειται για μία καταστροφή» λέει. Για τον σκηνοθέτη το τέλος της ΕΡΤ συμβολίζει το χάος, στο οποίο η χώρα του βρίσκεται μετά από τέσσερα χρόνια κρίσης.
Και η ΔΤ όμως αναμένεται σύντομα να εξαφανιστεί, καθώς αποτελεί μία μεταβατική λύση: βάσει του Συντάγματος η Ελλάδα θα πρέπει να διαθέτει κρατική ραδιοφωνία και τηλεόραση. Στην θέση της θα προκύψει η ΝΕΡΙΤ. Πολλά περισσότερα από ένα όνομα και ένα Εποπτικό Συμβούλιο δεν υπάρχουν. Διότι, για να προκύψει η ΝΕΡΙΤ, θα πρέπει οι άνθρωποι της ΕΡΤ να σταματήσουν την διαμαρτυρία.
«Η κυβέρνηση είπε ήδη μερικές φορές ότι θα στείλει την αστυνομία, αλλά αυτό δεν γίνεται» δηλώνει η Κατσίμη. Ο Σαμαράς δεν έχει την πολυτέλεια των εικόνων μίας βίαιης εκκένωσης του Ραδιομεγάρου. Ήδη λόγω της απόφασης του περασμένου Ιουνίου, ο Σαμαράς έχασε έναν κυβερνητικό εταίρο. Και ποιο θα είναι το τέλος; «Δεν το ξέρω», δηλώνει η Κατσίμη, «θα συνεχίσουμε για λίγο ακόμα να εκνευρίζουμε την κυβέρνηση». Αλλά και ο Δούκας τονίζει ότι δεν γνωρίζει πώς θα λυθεί το πρόβλημα.
Ο Νίκος Μεγγρέλης ήταν επικεφαλής του διεθνούς προγράμματος της ΕΡΤ. Δεν ανήκει στους διαμαρτυρόμενους, ούτε υπέβαλε αίτηση για την ΔΤ και την ΝΕΡΙΤ. Ο Μεγγρέλης δηλώνει ότι το τέλος της ΕΡΤ ήταν «ένα χτύπημα στο πρόσωπο όλων των Ελλήνων του εξωτερικού, από την Γερμανία μέχρι τις ΗΠΑ». Οι ιδιωτικοί τηλεοπτικοί μπορούν να είναι ικανοποιημένοι, ενώ η φάρσα θα συνεχιστεί για λίγο ακόμα. «Η κυβέρνηση δεν συμπαθεί καθόλου την Δημόσια Τηλεόραση, και ικανοποιείται από το να υπάρχει μία που να μοιάζει με καρικατούρα».