Τιτάνιο έργο έχει μπροστά του ο νέος πρωθυπουργός της Αλβανίας, ο Σοσιαλιστής Εντι Ράμα, που εξελέγη την περασμένη Κυριακή εκτοπίζοντας από την εξουσία τον Σαλί Μπερίσα. Ενα από τα δυσκολότερα ζητήματα είναι η αντιμετώπιση της διαφθοράς, την οποία ο Ράμα αποδίδει στο σύστημα της χώρας του. «Αν διορίσεις αλβανούς δημοσίους υπαλλήλους στη Γερμανία, δεν θα είναι διεφθαρμένοι διότι δεν υπάρχει χώρος για κάτι τέτοιο εκεί» δήλωσε προεκλογικά. «Αν όμως φέρεις Γερμανούς στην Αλβανία, σε λίγους μήνες θα έχουν διαφθαρεί. Δεν φταίνε οι άνθρωποι αλλά το σύστημα».Η ευρωπαϊκή πορεία της Αλβανίας είναι το έτερο μεγάλο ζήτημα. «Στόχος μας είναι να λάβουμε καθεστώς υποψήφιας χώρας και να ξεκινήσουν άμεσα οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις» δήλωνε προεκλογικά ο 48χρονος Ράμα. Το παράδοξο είναι ότι η Αλβανία έχει μείνει πολύ πίσω στην πορεία της προς την Ευρώπη, ενώ όλες ανεξαιρέτως οι πολιτικές δυνάμεις, ακόμη και οι πιο εθνικιστικές, υποστηρίζουν την ένταξη στην ΕΕ. Αυτό συμβαίνει διότι, ενώ όλοι την υποστηρίζουν, εξίσου όλοι τη σαμποτάρουν καθώς κανείς δεν εφαρμόζει τις μεταρρυθμίσεις που προστάζουν οι Βρυξέλλες. Η ομαλή διοργάνωση των τελευταίων εκλογών αφαίρεσε ένα εμπόδιο στον δρόμο προς την ΕΕ.
Οι σχέσεις Τιράνων – Ουάσιγκτον είναι και θα παραμείνουν καλές. Χαρακτηριστικό είναι ότι ο Ράμα χρησιμοποίησε προεκλογικά κατά κόρον μια φωτογραφία του με τον Μπαράκ Ομπάμα που δείχνει τους δύο πολιτικούς να συνομιλούν σε εκδήλωση του αμερικανού προέδρου στο Σαν Φρανσίσκο για τη συγκέντρωση δωρεών. «Τιμή για τους Αλβανούς που διαθέτουν έναν τόσο καλό φίλο στον Λευκό Οίκο» έγραψε ο Ράμα στο Twitter.
Στο μέτωπο της οικονομίας, ο Ράμα θα τα βρει μπαστούνια για να υλοποιήσει τις μαξιμαλιστικές προεκλογικές υποσχέσεις του. Ο νέος πρωθυπουργός δηλώνει ότι το παρόν οικονομικό μοντέλο της χώρας «που βασίζεται στην ανάπτυξη χωρίς δημιουργία θέσεων εργασίας –κατασκευές, εμβάσματα και παραοικονομία –έχει πεθάνει». Φιλοδοξεί να εκσυγχρονίσει την αλβανική οικονομία και να προσελκύσει τουρισμό διότι «το μεγαλύτερο πλεονέκτημά μας είναι η φυσική ομορφιά της Αλβανίας».
Τα εμβάσματα όμως του ενός εκατομμυρίου αλβανών μεταναστών είναι απαραίτητα. Επειδή σχεδόν όλοι εργάζονται στην Ελλάδα και στην Ιταλία που έχουν πληγεί σοβαρά από την κρίση, μειώθηκαν τα χρήματα που στέλνουν πίσω στην Αλβανία και αυτό αντικατοπτρίζεται στο όλο και μεγαλύτερο έλλειμμα του προϋπολογισμού και στη διεύρυνση του δημόσιου χρέους.
Ο πρώην –και κατά γενική ομολογία επιτυχημένος –δήμαρχος Τιράνων, ζωγράφος το επάγγελμα, υπόσχεται ότι θα φέρει σε ολόκληρη τη χώρα το λούστρο που έφερε στην πρωτεύουσά της (όπου έβαψε τις προσόψεις των κτιρίων με ζωηρά χρώματα, φύτεψε δέντρα, μάζεψε τα σκουπίδια και μπάλωσε τις λακκούβες των δρόμων).
Υπόσχεται επίσης ότι θα αναμορφώσει το φορολογικό σύστημα (το οποίο αλλάζει κάθε τρεις και λίγο) κάνοντάς το πιο δίκαιο για τα χαμηλότερα εισοδήματα, θα αναμορφώσει το (αναξιόπιστο) δικαστικό σύστημα και τη δημόσια διοίκηση, θα βελτιώσει την ασφάλεια, θα ρίξει χρήματα στην επαρχία (όπου πολλοί ζουν με τα μηνιαία κρατικά επιδόματα των 30-50 ευρώ), θα πατάξει την ανεργία… Αν καταφέρει έστω τα μισά από αυτά, η Αλβανία θα γίνει αγνώριστη.
«Λαγός» η ΕΕΠροσέλαβε τον Μπλερ
Ο Ράμα προσέλαβε για σύμβουλό του τον Τόνι Μπλερ. Ο πρώην πρωθυπουργός της Βρετανίας θα πληρωθεί αρκετά εκατομμύρια στερλίνες για να υποδείξει στον Ράμα τον δρόμο προς την ΕΕ.
Ζορίζονται οι μετανάστες
Αν και η αλβανική οικονομία δεν είναι σε ύφεση, πιέζεται από τη μείωση των εμβασμάτων από το ένα εκατομμύριο Αλβανούς που εργάζονται στην Ελλάδα και στην Ιταλία της μεγάλης κρίσης.
Χωρίς βία και νοθεία
Οι πρόσφατες εκλογές ήταν οι πρώτες από τις οκτώ που έχουν διοργανωθεί στη χώρα μετά την πτώση του κομμουνισμού που δεν αμαυρώθηκαν από νοθεία και εκτεταμένη βία. Μόνο ένας σκοτώθηκε σε ανταλλαγή πυροβολισμών…
Τέσσερα μεγάλα αγκάθια
Οικονομία, χρέος, ανεργία, διαφθορά
«Το πρώτο συμπέρασμα από τις αλβανικές εκλογές είναι ότι πάνω απ’ όλα έχασε ο Μπερίσα και μετά κέρδισε ο Ράμα. Αυτό γίνεται σαφές από το ότι το Δημοκρατικό Κόμμα είχε μεγάλες απώλειες, τις οποίες όμως δεν καρπώθηκαν οι Σοσιαλιστές αλλά τα μικρότερα κόμματα» λέει στο «Βήμα» ο Γιάννης Αρμακόλας, λέκτωρ στο τμήμα Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας και επικεφαλής του προγράμματος για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη στο ΕΛΙΑΜΕΠ. Πού οφείλεται η ήττα του Μπερίσα; «Στο ότι κούρασε ύστερα από οκτώ χρόνια στην εξουσία, η ανεργία είναι υψηλή, η διαφθορά τεράστια. Οι Αλβανοί αισθάνονται ότι η διακυβέρνηση Μπερίσα δημιούργησε προβλήματα στη λειτουργία της δημοκρατίας, πολλές συγκρούσεις με την αντιπολίτευση και ελάχιστη συναίνεση» συνεχίζει ο κ. Αρμακόλας. «Η αίτηση για να λάβει από την ΕΕ επίσημο καθεστώς υποψήφιας χώρας απερρίφθη τρεις φορές επί Μπερίσα».
Οι εκλογές φαίνεται ότι διεξήχθησαν ομαλά και ίσως αλλάξει τη στάση της για το θέμα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αλλά η Αλβανία έχει την τάση «να βάζει αυτογκόλ, ειδικά με τα προβλήματα στη λειτουργία της δημοκρατίας. Κανονικά θα έπρεπε να είχε προχωρήσει περισσότερο» στην προσέγγισή της με την Ευρώπη.
Θα μπορέσει ο Ράμα να υλοποιήσει τις προεκλογικές υποσχέσεις του; «Οι υποσχέσεις του ήταν υπερβολικές και μη ρεαλιστικές –για παράδειγμα, η «δημιουργία εκατοντάδων χιλιάδων νέων θέσεων εργασίας». Η αντιμετώπιση των προβλημάτων δεν θα είναι εύκολη. Μετά τη νίκη του όμως εμφανίστηκε συμφιλιωτικός γιατί χρειάζεται η μετεκλογική ηρεμία η οποία θα συμβάλει για να αλλάξει το κλίμα για την Αλβανία στις Βρυξέλλες». «Οι προτεραιότητες του Ράμα είναι η οικονομία και το δημόσιο χρέος, η ανεργία (το σημαντικότερο ζήτημα προεκλογικά), η διαφθορά (ειδικά σε όλα τα επίπεδα της δημόσιας διοίκησης) και η προώθηση των μεταρρυθμίσεων για την ένταξη στην ΕΕ».
Ρεαλιστικά, ποιους στόχους μπορεί να πετύχει ο νέος πρωθυπουργός;
«Η διαφθορά αποτελεί τεράστιο πρόβλημα σε όλα τα Βαλκάνια αλλά στην Αλβανία ακόμη περισσότερο» προσθέτει ο κ. Αρμακόλας
. «Αυτό που ρεαλιστικά μπορεί να πετύχει ο Ράμα είναι να αλλάξει την εικόνα της Αλβανίας. Η χώρα έχει μείνει πολύ πίσω σε σχέση με την Ευρώπη και δεν έχει περιθώριο να χάσει και άλλον χρόνο». Ο Ράμα δεν πρέπει να αναλωθεί σε ανούσιες διαμάχες όπως οι προκάτοχοί του
. «Αυτό που μπορεί να κάνει ο νέος πρωθυπουργός είναι μικρά και σταθερά βήματα βελτίωσης, καθώς και αλλαγή του κλίματος για την Αλβανία στο εξωτερικό».
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ