Τρικομματική σε κρίση: «Το γυαλί ράγισε»

Οι χειρισμοί του πρωθυπουργού κ. Αντ. Σαμαρά στο θέμα της ΕΡΤ δεν έφεραν απλώς πιο κοντά τους προέδρους του ΠαΣοΚ και της ΔΗΜΑΡ αλλά για πρώτη φορά έπειτα από μήνες, εξαιτίας της σφοδρής αντίδρασής τους σε μια αυταρχική απόφαση, βρέθηκαν στο ίδιο κύμα με την πλειονότητα της κοινής γνώμης αλλά και με το εσωκομματικό τους ακροατήριο. Το Μέγαρο Μαξίμου μελετά συμβιβαστικές προτάσεις για να εκτονωθεί η ένταση, ωστόσο η δυναμική των πραγμάτων έχει αλλάξει αναγκάζοντας τους κκ. Ευ. Βενιζέλο και Φ. Κουβέλη να κρατήσουν σθεναρή στάση, καθιστώντας τον συμβιβασμό μια άσκηση πολιτικής δεξιοτεχνίας. Ιδίως όταν το ΠαΣοΚ και η ΔΗΜΑΡ διεκδικούν ανυποχώρητα να γίνει η εξυγίανση με ανοιχτή την ΕΡΤ και να υπάρξει μια νέα συμφωνία για την κυβέρνηση.

«Το γυαλί ράγισε» έλεγαν στο ΠαΣοΚ. Τις προηγούμενες ημέρες η Ιπποκράτους κατακλύστηκε από τηλεφωνήματα και μηνύματα μελών του ΠαΣοΚ, που ζητούσαν από τον πρόεδρο του κόμματος «να μην κάνει πίσω», «να μη φοβηθεί τις εκλογές», «να ζητήσει αλλαγή πρωθυπουργού». Η κίνηση των 75 (Μιχ. Καρχιμάκης, Γρ. Νιώτης, Π. Οικονόμου) ζήτησε «άμεσα να παραιτηθεί ο κ. Σαμαράς και να συγκροτηθεί κυβέρνηση εθνικής ενότητας και ευθύνης με διευρυμένη συμμετοχή κομμάτων, υπό πρωθυπουργό ευρείας αποδοχής». Η Αριστερή Πρωτοβουλία (Γ. Παναγιωτακόπουλος) διεμήνυσε ότι δεν θα συμμετάσχει σε κομματικές διαδικασίες προτού ξεκαθαρίσει το ΠαΣοΚ τη στάση του για το κλείσιμο της ΕΡΤ. Και ο κ. Κ. Σκανδαλίδης ζήτησε από τον κ. Σαμαρά, αν δεν μπορεί να λειτουργήσει ως πρωθυπουργός της τρικομματικής κυβέρνησης, να παραδώσει την εντολή του στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Ο γραμματέας του ΠαΣοΚ κ. Ν. Ανδρουλάκης έγραψε άρθρο επιχειρηματολογώντας γιατί ο εκσυγχρονισμός και εξορθολογισμός της ΕΡΤ πρέπει να γίνει με ζωντανό το σήμα της.

Ο κ. Βενιζέλος την Τρίτη βρέθηκε απέναντι σε ένα κοινό μέτωπο όλων των στενών του συνεργατών, οι οποίοι τον συμβούλευαν να μην υποχωρήσει υπό την απειλή των εκλογών. Ο πρόεδρος του ΠαΣοΚ όμως είχε ακόμα πολλές σκέψεις στο μυαλό του. «Και η ευθύνη μας απέναντι στη χώρα;» έθεσε το ερώτημα στους συνομιλητές του. Στη ΔΗΜΑΡ δεν υπήρχαν δεύτερες σκέψεις. Ο κ. Κουβέλης ήταν οργισμένος με την τακτική που ακολούθησε ο κ. Σαμαράς και για την ΕΡΤ αλλά και έναντι των δύο εταίρων του και δεν το έκρυβε από τους συνομιλητές του. «Θα με βρεις αντίπαλο!» λέγεται ότι προειδοποίησε τον κ. Σαμαρά στη σύσκεψη των τριών αρχηγών την περασμένη Κυριακή.

«Είχε την πρωτοβουλία αυτών των απαράδεκτων ενεργειών! Ας αναλάβει τώρα πρωτοβουλίες για να αντιμετωπίσει τις συνέπειές τους και να μη διαλυθεί η ραγισμένη συνοχή της κυβέρνησης» έλεγε στους συνεργάτες του. Στην Αγ. Κωνσταντίνου εκτιμούν ότι ο Πρωθυπουργός δεν ζύγισε καλά τις αντιδράσεις, υποτίμησε τον συμβολισμό της ΕΡΤ και τις αντιδράσεις που θα προκαλούσε το κλείσιμό της στο εξωτερικό. «Ακουσε τις σειρήνες που του έλεγαν να εμφανιστεί κυρίαρχος και τροπαιοφόρος των μεταρρυθμίσεων και άσε τους άλλους δυο να φωνάζουν, τι θα κάνουν στο τέλος; Θα υποχωρήσουν» σχολίαζαν στελέχη των κεντρικών γραφείων του κόμματος.

Στην κοινή συνεδρίαση της Εκτελεστικής Επιτροπής και της ΚΟ, την Πέμπτη η ατμόσφαιρα ήταν εκρηκτική. Ο κ. Γρ. Ψαριανός ζήτησε αλλαγή πρωθυπουργού και επιλογή προσώπου κοινής αποδοχής. Αλλα στελέχη τοποθετήθηκαν ακόμη πιο σκληρά, λέγοντας ότι δεν μπορεί να στηρίζει η ΔΗΜΑΡ έναν πρωθυπουργό που περιβάλλεται από «την παρέα της Πολιτικής Ανοιξης». Και όλοι είπαν ότι αν δεν λειτουργήσει δημοκρατικά η κυβέρνηση και δεν συναποφασίζουν για όλα οι τρεις αρχηγοί, δεν έχει νόημα η ύπαρξη της τρικομματικής κυβέρνησης.

Ο κ. Σαμαράς με τη στάση του έφερε στα άκρα την ανοχή και τις αντοχές των εταίρων του και τουλάχιστον στα μάτια τους κατεδάφισε μόνος του το προφίλ του συναινετικού και μετριοπαθούς πρωθυπουργού, που οικοδομούσε τους προηγούμενους μήνες. Η διαρροή για τη συνάντηση των τριών αρχηγών την προηγούμενη Κυριακή, παρά τη συμφωνία να κρατηθεί μυστική, την οποία ΠαΣοΚ και ΔΗΜΑΡ χρεώνουν στο Μέγαρο Μαξίμου, δηλητηρίασε την εμπιστευτικότητα που υπήρχε μεταξύ τους –είναι χαρακτηριστική η λέξη «Μπάστα!» που χρησιμοποίησε ο κ. Βενιζέλος στη Βουλή για να καταδικάσει «πιέσεις, απειλές, εκβιασμούς, σενάρια και μυθεύματα περί του τι ήξεραν οι αρχηγοί, τι ειπώθηκε, πώς ειπώθηκε». Ενόχλησε επίσης το γεγονός ότι η πράξη νομοθετικού περιεχομένου δεν εμφανίστηκε καθόλου στους τέσσερις υπουργούς του ΠαΣοΚ και της ΔΗΜΑΡ, έστω για να τους δοθεί η ευκαιρία να αρνηθούν να την υπογράψουν.

Το e-mail μέσω του οποίου ο κ. Ι. Στουρνάρας απειλούσε με κυρώσεις όσους αναμετέδιδαν το σήμα της ΕΡΤ έριξε κι άλλο λάδι στη φωτιά.

«Δεν είναι μόνο η ΕΡΤ. Αθροίζονται πολλά άλλα πράγματα που τεντώνουν επικίνδυνα το σχοινί» σχολίαζαν στελέχη της ΔΗΜΑΡ και θεωρούν ότι είναι πολύ δύσκολο να ξεπεραστεί η κρίση. Αντίστοιχο κλίμα επικρατούσε και στην Ιπποκράτους. «Τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα» έλεγαν. «Πάντως η σύσκεψη της Δευτέρας δεν θα είναι μονοθεματική» συμπλήρωναν με νόημα. Τόσο ο κ. Βενιζέλος όσο και ο κ. Κουβέλης είναι αποφασισμένοι να ανοίξουν όλη τη βεντάλια των κυβερνητικών θεμάτων, από την οργάνωση και τη λειτουργία της κυβέρνησης, τον εκλογικό νόμο και το φορολογικό, μέχρι την αναθεώρηση του Συντάγματος και φυσικά την ΕΡΤ, για την οποία ζητούν να ανοίξει ξανά με το κανονικό πρόγραμμα και παράλληλα να προχωρήσει η αναδιάρθρωση και εξυγίανσή της. «Μεταρρυθμίσεις παντού αλλά όχι με κινήσεις καταδρομικού χαρακτήρα» επισήμανε ο πρόεδρος του ΠαΣοΚ. Ο κ. Βενιζέλος, την Πέμπτη, στην ομιλία του στη Βουλή ξεκαθάρισε προς όλους τι είδους κυβέρνηση επιθυμεί. «Ο Πρωθυπουργός» είπε «έχει την προτακτική ευθύνη να διασφαλίσει την υπόσταση, τη λειτουργία και την προοπτική της κυβέρνησης στην οποία του κάναμε τη μεγάλη τιμή να δεχτούμε να είναι πρωθυπουργός, αποδεχόμενοι μια ευρωπαϊκή πρακτική. Να είναι επικεφαλής μιας κυβέρνησης που δεν είναι μονοκομματική της ΝΔ η οποία «ανέχεται» τους άλλους δύο εταίρους, ούτε που γίνεται ανεκτή από τους άλλους δύο εταίρους. Μια κανονική ευρωπαϊκή κυβέρνηση συνεργασίας και εθνικής ευθύνης με αμοιβαίο σεβασμό και θεσμική ισοτιμία των κομμάτων που την απαρτίζουν».

Υπάρχει πολύ σοβαρό πρόβλημα θεσμικής λειτουργίας, πρόβλημα δημοκρατίας, επισήμανε ο πρόεδρος του ΠαΣοΚ και πρόσθεσε ότι ο ελληνικός λαός θέλει απόλυτο σεβασμό στη Δημοκρατία και στους θεσμούς και πολιτική σταθερότητα. «Το ΠαΣοΚ δεν έχει διαταράξει ποτέ την κυβερνητική σταθερότητα, ιστορικά. Ούτε στο πρόσφατο ούτε στο απώτερο παρελθόν. Κάποιοι άλλοι το έχουν κάνει» πέταξε το πάρθιο βέλος του προς τον κ. Σαμαρά.

Πολιτική σταθερότητα για τον κ. Βενιζέλο σημαίνει καθαρή και επικαιροποιημένη προγραμματική συμφωνία, με εξειδίκευση ανά υπουργείο, ανά τομέα, με καθαρές προτεραιότητες, χωρίς εκπλήξεις, με απλούς κανόνες λειτουργίας που γίνονται σεβαστοί και από την κυβέρνηση και από την κοινοβουλευτική πλειοψηφία.