Στροφή του αποταμιευτικού κοινού σε εναλλακτικές μορφές καταθέσεων αναμένουν τους επόμενους μήνες οι τράπεζες, καθώς οι αποδόσεις των προθεσμιακών λογαριασμών επανέρχονται σταδιακά σε φυσιολογικά για χώρα-μέλος της ευρωζώνης επίπεδα. Τις τελευταίες εβδομάδες οι περικοπές στα επιτόκια της πιο δημοφιλούς κατηγορίας προγραμμάτων είναι συνεχείς. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, το μέσο επιτόκιο των νέων καταθέσεων με προσυμφωνημένη διάρκεια ως και ένα έτος υποχώρησε για τέταρτο συνεχή μήνα τον Απρίλιο στο 4,22%, που αποτελεί χαμηλό 22 μηνών.


Επιτόκιο 3%
Το κόστος χρήματος με βάση τις εκτιμήσεις των διοικήσεων των τραπεζών θα συνεχίσει να μειώνεται το επόμενο διάστημα. Ως και το τέλος του 2013 η μέση απόδοση στους λογαριασμούς προθεσμίας αναμένεται να υποχωρήσει πέριξ του 3%. «Οι καταθέτες θα πρέπει να ξεχάσουν τα σίγουρα και υψηλά κέρδη των τελευταίων ετών» υπογραμμίζει σχετικά τραπεζικό στέλεχος. Οπως τονίζει ο ίδιος, στη νέα εποχή που έρχεται, για να μπορέσει κάποιος να εξασφαλίσει ένα υψηλό επιτόκιο, θα πρέπει είτε να γίνει συστηματικός αποταμιευτής ή να επιλέξει μια μορφή επένδυσης που θα συνεπάγεται και ανάληψη συγκεκριμένων κινδύνων ή υποχρεώσεων.
Η εμπειρία έχει δείξει ότι σε περιόδους αποκλιμάκωσης των επιτοκίων καταγράφεται «άνθηση» προϊόντων που προσφέρουν μόνο υπό προϋποθέσεις μια ικανοποιητική απόδοση. Στο πλαίσιο αυτό οι τράπεζες απευθύνονται στη μεγάλη «δεξαμενή» των συντηρητικών αποταμιευτών, που έχουν μεν αποστροφή σε κάθε μορφή κινδύνου αλλά ταυτόχρονα αναζητούν μια ικανοποιητική απόδοση που να κινείται τουλάχιστον στα όρια του πληθωρισμού.
Τα πιστωτικά ιδρύματα είναι ήδη έτοιμα μέσω του μεγάλου χαρτοφυλακίου προγραμμάτων τους να ανταποκριθούν στη ζήτηση που θα δημιουργηθεί. Οι καταθέτες μπορούν να βρουν αυτό που τους ταιριάζει περισσότερο μεταξύ μιας μεγάλης γκάμας προϊόντων εξασφαλίζοντας υψηλές αποδόσεις ακόμη και χωρίς κανένα ρίσκο για το αρχικό κεφάλαιο. Μπορεί πολλά από τα προγράμματα που θα αναδειχθούν το επόμενο διάστημα να προσφέρονται ήδη από τις τράπεζες, ωστόσο η υποχώρηση των αποδόσεων στις προθεσμιακές καταθέσεις εκτιμάται ότι θα οδηγήσει σε βελτίωση των όρων διάθεσής τους.
Τραπεζικά στελέχη σημειώνουν ότι προτού οι υποψήφιοι αποταμιευτές απευθυνθούν στους επενδυτικούς συμβούλους θα πρέπει να καταγράψουν τις ανάγκες τους ώστε το πρόγραμμα που θα επιλεγεί να τους ικανοποιεί στον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό. Παράγοντες όπως το ελάχιστο ύψος της αρχικής κατάθεσης, το ποσό της μηνιαίας αποταμίευσης, η δυνατότητα ανελλιπούς τροφοδότησης του λογαριασμού με χρήματα και η πιθανότητα ανάληψης των κεφαλαίων κάποια στιγμή στο μέλλον θα πρέπει να μελετηθούν επισταμένως.
Οπως επισημαίνουν χαρακτηριστικά τραπεζικά στελέχη, αυτή τη στιγμή στην αγορά υπάρχουν διαφόρων ειδών επιλογές, η καθεμιά με τους δικούς της ιδιαίτερους όρους, πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα.

5+1 επιλογές για επένδυση χρημάτων
Τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα των αποταμιευτικών προγραμμάτων

Πέραν των προθεσμιακών καταθέσεων, οι αποταμιευτές που δεν θέλουν να ρισκάρουν απώλειες στο αρχικό τους κεφάλαιο μπορούν να πετύχουν μία ικανοποιητική απόδοση με τα εξής προγράμματα:

1) Λογαριασμοί υπό προειδοποίηση: Ενας εναλλακτικός τρόπος για όσους θέλουν να αποταμιεύουν όποτε τους περισσεύουν χρήματα από το εισόδημά τους είναι οι λογαριασμοί υπό προειδοποίηση. Τα προγράμματα αυτά συνδυάζουν τα πλεονεκτήματα ενός κλασικού λογαριασμού με αυτά της προθεσμιακής κατάθεσης, δηλαδή τη ρευστότητα και τις αυξημένες αποδόσεις.
Από τη μία πλευρά, σε σχέση με το σκέλος της κατάθεσης, λειτουργούν ακριβώς όπως οι απλοί λογαριασμοί. Δηλαδή, ο πελάτης μπορεί να πραγματοποιεί καταθέσεις όποια στιγμή επιθυμεί χωρίς ανώτατο όριο στο ύψος τους, απολαμβάνοντας αμέσως προνομιακό επιτόκιο για τα χρήματά του.
Από την άλλη όμως, για να πραγματοποιήσει ανάληψη, θα πρέπει να προειδοποιήσει προηγουμένως εγγράφως την τράπεζα. Ανάλογα με το προϊόν ο χρόνος της προειδοποίησης μπορεί να κυμαίνεται από μία εβδομάδα και να φθάνει ως και τους τρεις μήνες. Σε γενικές γραμμές, όσο μεγαλύτερο είναι το διάστημα αυτό τόσο υψηλότερο είναι και το επιτόκιο.
2) Λογαριασμοί Ταμιευτηρίου: Διατίθενται αυτή τη στιγμή στην αγορά λογαριασμοί ταμιευτηρίου και τρεχούμενοι λογαριασμοί με προνομιακά επιτόκια. Συγκεκριμένα, υπάρχουν προσφορές με επιτόκια ως και το 3,30% χωρίς καμία δέσμευση από την πλευρά του καταθέτη, αρκεί το υπόλοιπο της κατάθεσης να διαμορφώνεται πάνω από ένα ελάχιστο όριο, που μπορεί ανάλογα με την τράπεζα να ξεκινά ακόμη και από τις 10.000 ευρώ.
Ετσι, ο καταθέτης μπορεί όποτε επιθυμεί να καταθέτει οποιοδήποτε ποσό, απολαμβάνοντας το ίδιο υψηλό επιτόκιο. Εξάλλου, έχει τη δυνατότητα ανά πάσα στιγμή να προχωρήσει σε ανάληψη των καταθέσεών του. Εάν το υπόλοιπο δεν πέσει κάτω από το όριο που θέτει η τράπεζα, το επιτόκιο παραμένει το ίδιο.
3) Λογαριασμοί μισθοδοσίας: Για τον σκοπό της αποταμίευσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν και οι λογαριασμοί μισθοδοσίας/ σύνταξης. Βέβαια, στην προκειμένη περίπτωση τα υψηλά επιτόκια ισχύουν για χαμηλά υπόλοιπα που δεν ξεπερνούν συνήθως τις 5.000 ευρώ. Ωστόσο, εφόσον τα χρήματα που τηρούνται στον λογαριασμό διατηρούνται κάτω από αυτά τα επίπεδα, οι αποδόσεις είναι ιδιαίτερα υψηλές, ξεπερνώντας ακόμη και το 5%. Ετσι, μπορεί ο καταθέτης να αποταμιεύσει όποτε θέλει ένα μικρό ποσό, αρκεί το υπόλοιπο να μην ξεπεράσει ένα συγκεκριμένο όριο.
4) Λογαριασμοί με υποχρεωτικές καταθέσεις: Οι ετήσιες αποδόσεις των προγραμμάτων αυτών φτάνουν ως και το 5%, υπό την προϋπόθεση ότι ο πελάτης αποταμιεύει κάθε μήνα ένα ποσό. Το ύψος του μπορεί να είναι είτε προκαθορισμένο ή να υπάρχουν όρια. Εάν δεν γίνει η κατάθεση σαν ποινή προβλέπεται η σημαντική μείωση του επιτοκίου. Για παράδειγμα υπάρχει προϊόν που θέτει ως προϋπόθεση το ελάχιστο ποσό της αποταμίευσης κάθε μήνα να είναι μόνον 1 ευρώ και άλλα που έχουν ως μίνιμουμ κατάθεση τα 200 ευρώ. Από την άλλη, ορισμένα προγράμματα μπορεί να βάζουν πλαφόν στο ανώτατο ύψος της μηνιαίας αποταμίευσης, ενώ άλλα δεν θέτουν κανένα όριο. Εξάλλου, κάποια προϊόντα δεν επιτρέπουν την πραγματοποίηση αναλήψεων πριν από το πέρας ενός εξαμήνου ή ενός 12μήνου, ενώ σε άλλα δεν υπάρχει κανένας σχετικός περιορισμός.

5) Λογαριασμοί με περιορισμούς στις αναλήψεις: Υψηλά επιτόκια ως το 3%, ακόμη και για ποσά που ξεκινούν από τις 5.000 ευρώ προσφέρουν οι λογαριασμοί με περιορισμούς στις αναλήψεις. Στην προκειμένη περίπτωση δεν υπάρχουν υποχρεωτικές καταθέσεις, αλλά ο δανειολήπτης οφείλει να μην πραγματοποιήσει περισσότερες αναλήψεις από ένα μέγιστο όριο που ορίζει η τράπεζα ή το υπόλοιπό του να μην πέσει κάτω από ένα προκαθορισμένο ποσό. Τα προϊόντα αυτά έχουν το πλεονέκτημα της δυνατότητας απεριόριστων καταθέσεων, εξασφαλίζοντας και για τα νέα χρήματα το ίδιο ελκυστικό επιτόκιο.

Εγγυημένο κεφάλαιο
  • Τα συγκεκριμένα προγράμματα αποτελούν ένα στοίχημα. Ο καταθέτης έχει εξασφαλισμένο τουλάχιστον το αρχικό του κεφάλαιο και σε κάποιες περιπτώσεις μια ελάχιστη εγγυημένη απόδοση, η οποία αυξάνεται ανάλογα με την πορεία των συνδεδεμένων με το προϊόν δεικτών.
  • Πολύ σημαντικό είναι το γεγονός ότι το ελάχιστο αρχικό κεφάλαιο κινείται συνήθως σε χαμηλά επίπεδα, ξεκινώντας ακόμη και από τις 3.000 ευρώ.
  • Η απόδοση είναι είτε προκαθορισμένη, εφόσον η πρόβλεψη επαληθευτεί, είτε ανάλογη της πορείας του δείκτη αναφοράς.
  • Εξάλλου, είναι δυνατή η γεωγραφική ή κλαδική διασπορά του επενδυόμενου κεφαλαίου, καθώς η τελική απόδοση της επένδυσης μπορεί να εξαρτάται από την πορεία όχι ενός αλλά πολλών δεικτών ή μετοχών από διαφορετικές χώρες.
  • Σε γενικές γραμμές όσο μεγαλύτερη είναι η διάρκεια ζωής του προϊόντος, τόσο υψηλότερη η απόδοση, ελάχιστη ή επιδιωκόμενη.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ