Το πολύχρωμο «κράτος» του πάρκου Γκεζί

Σε ένα «ελεύθερο κράτος» γεμάτο ζωή, χρώματα και διαφορετικές –συχνά αντικρουόμενες –παραστάσεις μετατρέπεται η πλατεία Ταξίμ της Κωνσταντινούπολης, με χιλιάδες διαδηλωτές να δημιουργούν ένα σκηνικό πρωτόγνωρο για τα δεδομένα της τουρκικής μητρόπολης. Αυτοσχέδια οδοφράγματα έχουν στηθεί για να κρατήσουν την αστυνομία μακριά από το υπό κατάληψη πάρκο Γκεζί. Αρκετά από τα γύρω καταστήματα έχουν κλείσει, γκραφίτι καλύπτουν τις βιτρίνες τους. Ενα κατεστραμμένο βαν του τηλεοπτικού δικτύου NTV και ένα διαλυμένο περιπολικό φέρνουν στον νου εικόνες από μετα-αποκαλυπτική ταινία. Και όμως, ο «αέρας» που αποπνέει το αυτοδιαχειριζόμενο πλέον πάρκο Γκεζί δεν είναι αυτός της καταστροφής και της ερήμωσης. Κυριαρχούν οι συναυλίες, η διακίνηση βιβλίων, τα συνθήματα, ο χορός, οι συζητήσεις στις λαϊκές συνελεύσεις και τα κάθε είδους «χάπενινγκ».

Ανθρωποι και ιδεολογίες που μέχρι πρότινος είχαν αποκοπεί από το κυρίαρχο ρεύμα της κοινωνικής και πολιτικής ζωής κάνουν γνωστή την παρουσία τους με έναν ηχηρό, ευφάνταστο, θρασύ ίσως, τρόπο –όπως εξάλλου συμβαίνει στις περισσότερες διαδηλώσεις στις οποίες κυριαρχούν οι νέοι. Το διάσημο Πολιτιστικό Κέντρο Κεμάλ Ατατούρκ έχει σχεδόν καλυφθεί από σημαίες και αφίσες αριστερών οργανώσεων, συνοδευόμενες από συνθήματα κατά του Τούρκου πρωθυπουργού Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Διαδηλωτές, φορώντας χειρουργικά γάντια, απομακρύνουν από την πλατεία όσα θυμίζουν το σκηνικό μάχης που εκτυλίχθηκε εκεί με την αστυνομία τις προηγούμενες ημέρες. Μάσκες που προστάτευαν τους διαδηλωτές από τα χημικά, πλαστικά μπουκάλια νερού, ακόμη και γόπες από τσιγάρα συγκεντρώνονται σε έναν σωρό στην άκρη του πάρκου Γκεζί. Στη θέση τους εμφανίζονται ολοένα περισσότερες τέντες, σε άψογη σχεδόν στοίχιση, που φιλοξενούν τους διαδηλωτές οι οποίοι συνεχίζουν να συρρέουν στο πάρκο Γκεζί.

Η οργάνωση απαραίτητη: ένα αυτοσχέδιο ιατρείο έχει στηθεί για όσους έχουν ανάγκη, ενώ μπουφέδες προσφέρουν στους διαδηλωτές μεγάλη ποικιλία από φαγητά και γλυκά. Τα πρωινά όποιος θέλει μπορεί να παρακολουθήσει μαθήματα γιόγκα (η απήχηση είναι τόσο μεγάλη που η δασκάλα απευθύνεται πια στους συμμετέχοντες μέσω μικροφώνου), ενώ μία αυτοσχέδια δανειστική βιβλιοθήκη φροντίζει για την ψυχαγωγία των διαδηλωτών. Κούρδοι, κεμαλιστές, αριστεροί, ακόμη και μετριοπαθείς ισλαμιστές, συνυπάρχουν σε μία ουτοπική μικρογραφία της τουρκικής κοινωνίας. Στο κέντρο του πάρκου έχει στηθεί μία σκηνή, από όπου οι διαδηλωτές βγάζουν λόγους. Μία γεννήτρια χρησιμοποιείται για να δίνει ηλεκτρικό ρεύμα στα μικρόφωνα και στα ηχεία.

Σε όλο το πάρκο συναντά κανείς γονείς να κάνουν βόλτες με τα παιδιά τους, μαθητές και φοιτητές να μελετούν, ενώ εκατοντάδες άνθρωποι αποτυπώνουν τις πρωτόγνωρες αυτές σκηνές στις ταμπλέτες και στα κινητά τους τηλέφωνα. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κατακλύζονται από πρωτότυπα συνθήματα που βλέπει κανείς γραμμένα στους τοίχους της Κωνσταντινούπολης και της Αγκυρας: «Απαγόρευσες το αλκοόλ, ο κόσμος συνήλθε από την επήρεια!» ή «Καλώς ήλθατε στο φεστιβάλ δακρυγόνων». «Σήμερα βρισκόμαστε στην 11η ημέρα της αντίστασης στο πάρκο Γκεζί της πλατείας Ταξίμ. Παρά την κτηνωδία της αστυνομίας και τις απειλές της κυβέρνησης, περισσότερος κόσμος συνεχίζει να συγκεντρώνεται καθημερινά εδώ. Τραγουδούν, χορεύουν, τρώνε και κοιμούνται όλοι μαζί» σχολίασε η Μπίλγκε Μπουλούτ, που συμμετέχει στις διαδηλώσεις στο πάρκο Γκεζί.

«Το πρωί ξεκινούν την ημέρα τους κάνοντας γιόγκα. Συνεχίζουν όλη την ημέρα καθαρίζοντας το πάρκο, διαβάζοντας βιβλία από τη δανειστική βιβλιοθήκη που έστησαν συλλογικά οι ίδιοι οι διαδηλωτές και τρώνε από το φαγητό που μας φέρνουν οι εθελοντές. Ολα στο πάρκο είναι ελεύθερα και δωρεάν. Το μόνο πράγμα που έχει αξία είναι η αλληλεγγύη. Οι άνθρωποι συνεχίζουν την καθημερινή ζωή και τις δραστηριότητές τους» εξηγεί. Και καταλήγει: «Παρ’ ότι εδώ υπάρχουν διαδηλωτές από όλο το πολιτικό φάσμα, όλοι σέβονται τους άλλους. Για παράδειγμα, πριν από δύο ημέρες, στη διάρκεια μιας μουσουλμανικής εορτής, οι διαδηλωτές δεν κατανάλωσαν αλκοόλ σε ένδειξη σεβασμού προς τους πιστούς».