Οι φήμες ότι το προεδρικό ζεύγος της Ρωσίας βρισκόταν σε διάσταση και ότι ο 60χρονος Βλαντίμιρ Πούτιν διατηρούσε δεσμό με την 30χρονη βουλευτή Αλίνα Καμπάγεβα οργίαζαν εδώ και χρόνια στη Μόσχα, σίγουρα όμως αυτό που δεν περίμεναν οι Ρώσοι ήταν ότι μία από τις σπανιότατες κοινές δημόσιες εμφανίσεις του «νόμιμου» ζεύγους θα οδηγούσε στην ανακοίνωση ενός «πολιτισμένου διαζυγίου», έπειτα από σχεδόν 30 χρόνια έγγαμου βίου –το πρώτο διαζύγιο εν ενεργεία ρώσου ηγέτη έπειτα από εκείνο του Μεγάλου Πέτρου, το 1698. Αιτίες, όπως δήλωσε το ζευγάρι, ήταν το φορτωμένο πρόγραμμα του ρώσου προέδρου και η αντιπάθεια της συζύγου του Λιουντμίλα για τη δημοσιότητα και τα ταξίδια με αεροπλάνο. Αλλά αυτά για πολλούς αποτελούν μόνο τη μισή αλήθεια, που κρύβεται πίσω από φήμες και ερωτηματικά για τις πολιτικές επιπτώσεις της αναπάντεχης δημόσιας εξομολόγησης.
Οι πραγματικές συνθήκες των προσωπικών σχέσεων του Πούτιν καλύπτονται σχολαστικά από ένα πέπλο μυστικότητας. Ετσι, μοιάζει «στημένη» η ερώτηση δημοσιογράφου κρατικού ρωσικού τηλεοπτικού σταθμού στο διάλειμμα μιας παράστασης μπαλέτου για το αν εκείνος και η Λιουντμίλα «ζουν ακόμη μαζί».
Οπως κι αν έχει, ο Πούτιν απάντησε αυτό που όλοι ψιθύριζαν επί χρόνια, ότι δηλαδή εκείνος και η Λιουντμίλα ζουν διαφορετικές ζωές και πως το να χωρίσουν ήταν μια κοινή απόφαση, τονίζοντας την αφοσίωση της συντρόφου του που επί σειρά ετών προσπάθησε να συμβαδίσει με τον απαιτητικό τρόπο ζωής του. Η 55χρονη, με τη σειρά της, επισήμανε πόσο καλός πατέρας είναι, ότι οι κόρες τους μεγάλωσαν και έχουν πια τη δική τους ζωή και δήλωσε βέβαιη ότι οι δυο τους θα παραμείνουν για πάντα κοντά ο ένας στον άλλον.
Η Ρωσία παραμένει μια βαθιά συντηρητική χώρα, όπου οι πρώτες κυρίες οφείλουν να μην κάνουν πολύ αισθητή την παρουσία τους και να αποτελούν υποδείγματα μητέρας και νοικοκυράς. Σπάζοντας ήδη ένα ταμπού μιλώντας για την προσωπική του ζωή, ο ρώσος πρόεδρος φρόντισε να μην προκαλέσει τη μήνη της Εκκλησίας, αλλά και της συντηρητικής εκλογικής του βάσης και ενδεχομένως να προλάβει ένα σκάνδαλο –πράγμα που αυτές τις ημέρες φαίνεται να προσπαθεί να κάνει και ο βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον, μετά τις έντονες φημολογίες για παράνομο ερωτικό δεσμό και ενδεχομένως ένα παιδί εκτός γάμου «εντός της πρωθυπουργικής κατοικίας».
Κατά τη διάρκεια της πρώτης του θητείας, που ξεκίνησε το 2000, ο Πούτιν έκανε πολλά επίσημα ταξίδια με τη σύζυγό του, αργότερα όμως εκείνη άρχισε σταδιακά να «εξαφανίζεται» από τη δημόσια σκηνή. Τα πέντε τελευταία χρόνια το όνομα της πρώην ολυμπιονίκου στη ρυθμική γυμναστική και νυν βουλευτή του κυβερνητικού κόμματος Αλίνα Καμπάγεβα αναδύεται συνεχώς δίπλα σε εκείνο του Πούτιν. Φήμες τη θέλουν να είναι ερωμένη του και μάλιστα να σκοπεύει να την παντρευτεί. Ο ίδιος παλαιότερα όχι μόνο το διέψευσε οργισμένος, αλλά τόνισε ότι πάντοτε αντιπαθούσε «εκείνους που με τις μυξιασμένες μύτες τους και τις ερωτικές φαντασιοπληξίες τους χώνονται στις προσωπικές υποθέσεις των άλλων».
Οπως κι αν έχει, η Καμπάγεβα έλαβε στις 25 Μαΐου μια ασυνήθιστα μεγάλη δόση δημοσιότητας, όταν το μεγαλύτερο κρατικό ομοσπονδιακό κανάλι της Ρωσίας πρόβαλε ένα πρόγραμμα με την ως τώρα «λαμπρή πορεία της στον αθλητισμό και την πολιτική».

Συντηρητικοί ψηφοφόροι
«Η δεύτερη πράξη θα έχει ρίσκο»
Η αμερικανίδα δημοσιογράφος Αντζελα Ντέιβις, πολιτική αναλύτρια του διεθνούς εμβέλειας αγγλόφωνου ραδιοφωνικού σταθμού «Φωνή της Ρωσίας», μιλάει τηλεφωνικώς στο «Βήμα» από τη Μόσχα και εξηγεί γιατί η απόφαση του Πούτιν μπορεί να απογοητεύσει συντηρητικούς ψηφοφόρους του, ιδίως αν ξαναπαντρευτεί.
Θα έχει πολιτικές συνέπειες το διαζύγιο;
«Η ανακοίνωση έγινε μεταξύ πρώτης και δεύτερης πράξης μιας παράστασης μπαλέτου και η άποψη που επικρατεί είναι ότι αυτό που είδαμε ήταν μόνο η πρώτη πράξη. Η δεύτερη δεν έχει παιχτεί ακόμη: η εκλογική βάση του Πούτιν αποτελείται από γυναίκες μέσης ηλικίας και ο ίδιος ο Πούτιν έχει ενισχύσει τη δύναμη της Εκκλησίας, η οποία αποδοκιμάζει τα διαζύγια. Αν και στήριξε την εκλογή του σε περισσότερο παραδοσιακές αξίες, ο ίδιος δεν έπαιξε ποτέ ιδιαίτερα το «χαρτί» του οικογενειάρχη, ενώ παράλληλα οι εκλογές απέχουν αρκετά ώστε να «ξεφουσκώσει» το ζήτημα. Το θέμα όμως είναι τι μέλλει γενέσθαι. Οσο παραμένει απλά χωρισμένος, μπορεί ακόμη και να αυξήσει τη δημοτικότητά του. Αν όμως αποφασίσει να παντρευτεί, η στάση του κοινού αναμένεται να αλλάξει δραστικά: πολλοί συντηρητικοί ψηφοφόροι θα στραφούν εναντίον του».
Τι αίσθηση άφησε στους Ρώσους η ανακοίνωση;
«Η πλειονότητα δεν φάνηκε επικριτική, αντιθέτως η ανακοίνωση έφερε περισσότερο ανακούφιση παρά έκπληξη. Ηταν εμφανές εδώ και χρόνια ότι ο πρόεδρος Πούτιν και η σύζυγός του έκαναν κάποιες όχι και τόσο επιτυχημένες προσπάθειες για να διασκεδάσουν τις ολοένα αυξανόμενες φήμες. Η μυστικότητα με την οποία προφύλασσε κατά την προεδρία του την προσωπική του ζωή είναι παροιμιώδης. Συνηθίζει να λέει ότι «εκεί που οι άλλοι ηγέτες πάνε με τις συζύγους τους, εγώ συνοδεύομαι από τους υπουργούς του»».

Στο ημίφως

Μίλησε πρώτος, έφυγε τρέχοντας…

H εφημερίδα «Moskovsky Korrespondent», ιδιοκτησίας του ρώσου ολιγάρχη Γεβγκένι Λεμπέντεφ, τόλμησε να γράψει πρώτη για τη «φιλία» του Πούτιν και της Καμπάγεβα. Μόλις ο Πούτιν διέψευσε οργισμένος το δημοσίευμα, ο Λεμπέντεφ έβαλε άρον-άρον λουκέτο στην εφημερίδα, μπήκε στο αεροπλάνο, πήγε στο Λονδίνο, αγόρασε τον «Independent» και πήρε βρετανική υπηκοότητα.
Δύο μωρά και μία έπαυλη

Η αμφιλεγόμενη αμερικανική ταμπλόιντ «New York Post» ισχυρίζεται, χωρίς να το αποδείξει, ότι ο Πούτιν και η Καμπάγεβα έχουν ήδη μαζί δύο παιδιά: ένα αγοράκι τριών ετών και ένα κοριτσάκι μόλις έξι μηνών. Μάλιστα έγραψε ότι ο ρώσος πρόεδρος έχει εγκαταστήσει τη «δεύτερη» οικογένειά του σε υπερπολυτελή έπαυλη στο Σότσι της Μαύρης Θάλασσας.
«Λιουντμίλα χωρίς Πούτιν»

Το γνωστό σύνθημα «Ρωσία χωρίς Πούτιν» στους δρόμους της Μόσχας έγινε σύντομα «Λιουντμίλα χωρίς Πούτιν», ενώ αρκετοί σχολίασαν ότι αντί να φωτογραφίζεται ημίγυμνος ή να παλεύει με (ακίνητες με αναισθητικό) τίγρεις, ο «μάτσο» ηγέτης ίσως έπρεπε να αφιερώσει περισσότερο χρόνο στη γυναίκα του.
Το κλάμα της συζύγου

Ο Πούτιν γνωρίστηκε με τη Λιουντμίλα όταν εκείνος ήταν πράκτορας της KGB και εκείνη αεροσυνοδός στην Aeroflot. Σε παλαιότερη συνέντευξή της είχε δηλώσει ότι αντέδρασε με τρόμο όταν έμαθε πως ο σύζυγός της θα διαδεχόταν τον Μπορίς Γέλτσιν στη ρωσική προεδρία. «Εκλαιγα όλη την ημέρα. Κατάλαβα ότι η προσωπική μας ζωή είχε χαθεί» έχει πει.
Με την πλάτη στον φακό

Σε αντίθεση με άλλους ηγέτες που προβάλλουν την οικογενειακή τους ζωή, ο Πούτιν προστάτευε τη δική του με νύχια και με δόντια. Καμία φωτογραφία των παιδιών του, της 28χρονης Μάσα και της 27χρονης Κάτια, δεν έχει δημοσιευθεί ποτέ, κανένας δεν ξέρει πού μένουν ή με τι ασχολούνται. Η μόνη επίσημη οικογενειακή φωτογραφία έχει τραβηχτεί στην εξοχή, με τα παιδιά να έχουν την πλάτη γυρισμένη στον φακό.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ