Το γραφείο της Τσεϊντά Σουνγκούρ, στο Πολυτεχνείο της Κωνσταντινούπολης, απέχει μόλις δύο λεπτά με τα πόδια από το πάρκο Γκεζί που τις τελευταίες ημέρες έχει γίνει σκηνικό μαζικών διαδηλώσεων και επεισοδίων με σκοπό να μη χτιστεί εμπορικό κέντρο στη θέση του. Την Τρίτη η Σουνγκούρ βρισκόταν σε μια ομάδα ατόμων που πήγαν προς το πάρκο για να το υπερασπιστούν από τους εκσκαφείς που είχαν πάει στο σημείο για να το ισοπεδώσουν.
Αυτό που ακολούθησε μετέτρεψε την καθηγήτρια Πανεπιστημίου σε παγκόσμιο σύμβολο αντικυβερνητικής αντίστασης. Ντυμένη κομψά και λιτά, με ένα καλοκαιρινό κόκκινο φόρεμα και ένα απλό κολιέ, όταν έφθασε στο πάρκο βρέθηκε αντιμέτωπη με μια συστοιχία πάνοπλων αστυνομικών, ένας από τους οποίους την ψέκασε με χημικά στο πρόσωπο από πολύ κοντινή απόσταση. Η απρόκλητη επίθεση έκανε τα σγουρά μαλλιά της να ανεμίσουν και την άφησε, όπως και τους φοιτητές της μαζί με τους οποίους είχε μεταβεί στο πάρκο Γκεζί, να κοπιάζει να αναπνεύσει. Λίγο αργότερα κατέρρευσε σε ένα κοντινό παγκάκι.
Η εικόνα της επίθεσης απαθανατίστηκε από έναν φωτογράφο του πρακτορείου Reuters και κυκλοφόρησε ευρέως όχι μόνο εντός της Τουρκίας αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο. Χιλιάδες άτομα τη δημοσίευσαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, μετετράπη σε σκίτσο και καρτούν και έγινε γκραφίτι και αυτοκόλλητα, ενώ στη Σμύρνη, την τρίτη μεγαλύτερη πόλη της Τουρκίας όπου έχουν σημειωθεί μερικές από τις πιο βίαιες διαδηλώσεις ενάντια στην κυβέρνηση του πρωθυπουργού Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, έγινε γιγαντοαφίσα.
Παρά την ξαφνική φήμη της, η Σουνγκούρ δεν νιώθει άνετα με όλη αυτή τη δημοσιότητα και έχει προβεί σε ελάχιστες δηλώσεις. Η συνεσταλμένη «γυναίκα με τα κόκκινα», όπως την έχει χαρακτηρίσει ο τουρκικός και ο ξένος Τύπος, αρνήθηκε να σχολιάσει το δράμα που εκτυλίσσεται τις τελευταίες ημέρες στη χώρα και αρκέστηκε να δηλώσει λακωνικά ότι αποτελεί ένα πολύ μικρό κομμάτι ενός γιγαντιαίου κινήματος. «Πολλοί άνθρωποι που δεν διαφέρουν από εμένα βρίσκονταν εκεί έξω για να προστατέψουν το πάρκο, να υπερασπιστούν τα δικαιώματά τους και τη δημοκρατία και δέχθηκαν κι εκείνοι χημικά» είπε.
Παρ’ όλα αυτά, οι φωτογραφίες της από το συμβάν διηγούνται μια πολύ συμβολική ιστορία που την καθιστά ξεχωριστή, όχι μόνο για τη συγκυρία που απαθανατίστηκε, αλλά και για το γεγονός ότι η Σουνγκούρ είναι καθηγήτρια Αστικού Σχεδιασμού. Η φωτογραφία της συνοψίζει τις διαμαρτυρίες που έχουν κατακλύσει την Τουρκία με επικεφαλής Τούρκους της μεσαίας τάξης, υπέρμαχους του κοσμικού κράτους που έρχονται σε σύγκρουση με τη νεοϊσλαμιστική κοινωνική ατζέντα και το «βαρύ χέρι» της διοίκησης Ερντογάν. Ταυτόχρονα όμως καταφέρνει να ξεπεράσει τα σύνορα της χώρας της: πρόκειται για μια ειρηνική διαδηλώτρια, ντυμένη σαν να πηγαίνει σε γιορτή, που υψώνει το ανάστημά της υπερασπιζόμενη τις στοιχειώδεις ανθρώπινες και οικολογικές αξίες της ενάντια σε ένα ισχυρό και υπεροπτικό κράτος.
Παρά την περιπέτειά της και τα όσα πέρασε, μετά την επίθεση που της έγινε με χημικά, κατά την οποία αδυνατούσε να αναπνεύσει και «τυφλώθηκε» προσωρινά, ανίκανη να αφαιρέσει τους φακούς επαφής της για λίγη ώρα, η Σουνγκούρ διακριτικά αλλά αποφασιστικά επέστρεψε στην πλατεία Ταξίμ την επομένη ημέρα και κάθε ημέρα, μεταφέροντας τη βαριά ατμόσφαιρα των χημικών στο γραφείο της, όπως ανέφεραν συνάδελφοί της.
Το τμήμα της Σουνγκούρ εδώ και καιρό πασχίζει να βρει έναν τρόπο να συμβιβαστεί η οικονομική και κατασκευαστική ανάπτυξη της Τουρκίας με τις θεμελιώδεις ανάγκες των πολιτών της. Μια ανοιχτή επιστολή την οποία υπέγραψε τόσο εκείνη όσο και άλλα μέλη της Σχολής Αρχιτεκτονικής στην οποία διδάσκει αναφέρει ότι οι γοργές αλλαγές που πραγματοποιούνται στην Κωνσταντινούπολη «απειλούν όχι μόνο το επαγγελματικό μας πεδίο αλλά και τον χώρο όπου ζούμε». Και προσθέτει ότι στις περισσότερες περιπτώσεις οι αποφάσεις για την ανοικοδόμηση μεγάλων κτιρίων ή η απαλλοτρίωση δημόσιων χώρων λαμβάνονται από τα υψηλά ιστάμενα κλιμάκια, χωρίς να έχει προηγηθεί σχεδιασμός και μελέτη των αλλαγών που επιφέρουν. «Ολες αυτές οι ανάποδες αποφάσεις που αγνοούν τον αστικό σχεδιασμό και τις αρχές διαχείρισης του περιβάλλοντος δεν έχουν την έγκριση των Κωνσταντινουπολιτών. Δεν τις αποδεχόμαστε» γράφει.
HeliosPlus
