Νυστέρι €225 εκατ. τον χρόνο στα κόστη με τα χειρουργεία μιας ημέρας

«Τη δεκαετία του ’70 λειτουργούσαν στο νοσοκομείο «Μεταξά», υπό τη διεύθυνση του αείμνηστου Βύρωνα Λυσαίου, μονάδες ημερήσιας νοσηλείας. Αργότερα ήρθε το «κύμα» του ΕΣΥ, με τη λογική ότι όλα πρέπει να αντιμετωπίζονται στο πλαίσιο του νοσοκομείου και ανάλογες σημαντικές προσπάθειες έμειναν πίσω…».

Την παραπάνω επισήμανση έκανε ο καθηγητής της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας κ. Γιάννης Κυριόπουλος παρουσιάζοντας τη μελέτη της σχολής για τα πολλαπλά οφέλη από τη λειτουργία των χειρουργείων μιας ημέρας. Από τη μελέτη προκύπτει ότι ο ΕΟΠΥΥ θα εξοικονομήσει ως και 225 εκατ. ευρώ ετησίως με την ενσωμάτωση του χειρουργείου μιας ημέρας στη στρατηγική αντιμετώπισης αρκετών περιστατικών.

«Με 200 εκατομμύρια ευρώ στήνουμε την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας» πρόσθεσε ο κ. Κυριόπουλος και κάλεσε την ηγεσία του υπουργείου Υγείας να πάρει αποφάσεις. «Το να έχεις 200 εκατομμύρια ευρώ περισσότερα σήμερα είναι μείζον πολιτικό θέμα» τόνισε.

Τα αποτελέσματα της μελέτης, η οποία ολοκληρώθηκε τον Απρίλιο του 2013, παρουσίασαν ο κ. Κυριόπουλος, ο υπεύθυνος Συντονισμού Έργου κ. Αναστάσιος Σκρουμπέλος, η ερευνήτρια της ΕΣΔΥ κυρία Κατερίνα Μυλωνά και ο πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών (ΙΣΑ) κ. Γιώργος Πατούλης. Χαιρετισμό απηύθυναν ο πρόεδρος του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου κ. Μιχάλης Βλασταράκος, ο πρόεδρος του Ελληνικού Κολλεγίου Οφθαλμολογίας κ. Αναστάσιος Κανελλόπουλος και ο πρόεδρος της Ενωσης Ελευθεροεπαγγελματιών Ιατρών Αττικής κ. Γιάννης Δατσέρης.

Η μελέτη αποδεικνύει ότι το χειρουργείο ημέρας ενέχει σημαντικά μικρότερο κόστος από τις αντίστοιχες επεμβάσεις με νοσηλεία. Συνοπτικά έχει υπολογιστεί ότι το νοσοκομειακό κόστος είναι από 17% ως 70% μικρότερο για τα χειρουργεία ημέρας συγκριτικά με τις αντίστοιχες επεμβάσεις που διεξάγονται με νοσηλεία.

Τα οφέλη είναι πολλαπλά τόσο για το Σύστημα όσο και για τους ασθενείς. Στη μελέτη αναφέρεται ότι με την εισαγωγή στο Σύστημα του θεσμού του χειρουργείου μιας ημέρας:

♦Η εξοικονόμηση δαπανών για του ΕΟΠΥΥ υπερβαίνει τα 93 εκατ. ευρώ ετησίως (στη μέση διάρκεια νοσηλείας των έξι ωρών) και τα 71 εκατ. ευρώ (στη μέση διάρκεια παραμονής του ασθενούς στη δομή, που είναι 12 ώρες).

♦Για τον κρατικό προϋπολογισμό η εξοικονόμηση που προκύπτει, συμπεριλαμβάνοντας το κόστος ευκαιρίας των ανθρωπίνων πόρων, οδηγεί σε υπερδιπλάσια ετήσια εξοικονόμηση η οποία εκτιμήθηκε στα 225 εκατ. ευρώ όταν η μέση διάρκεια νοσηλείας είναι 6 ώρες) και στα 171 εκατ. όταν η νοσηλεία διαρκεί κατά μέσο όρο 12 ώρες.

♦Μειώνεται στο ελάχιστο η εμφάνιση ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων λόγω της μη παραμονής των ασθενών στο χώρο του νοσοκομείου για μεγάλο χρονικό διάστημα.

♦Μειώνεται η ανάγκη των νοσοκομείων για κλίνες, οι οποίες επίσης αποτελούν σημαντικό παράγοντα στην εκτίμηση του κόστους μιας επέμβασης.

♦Οι ασθενείς επιστρέφουν άμεσα στην οικία τους και στις καθημερινές τους δραστηριότητες. Από παλαιότερη μελέτη που διεξήχθη στη Βρετανία για την ικανοποίηση των ασθενών ύστερα από ημερήσια επέμβαση καταρράκτη, προέκυψε ότι το 87% των ερωτηθέντων θα επέλεγε ξανά το χειρουργείο ημέρας για την ίδια επέμβαση. Άλλη μελέτη που έγινε σε γονείς έδειξε ότι το 97% των ερωτηθέντων θα επέλεγε ξανά -αν χρειαζόταν και ήταν εφικτό- το χειρουργείο ημέρας για το παιδί του.

Οι συντάκτες της μελέτης συμπεραίνουν επίσης ότι η μετατόπιση ασθενών υψηλότερου κινδύνου σε αυτόνομες δομές ημερήσιας νοσηλείας δεν συνεπάγεται την αύξηση των δυσμενών συνεπειών για την υγεία τους, ούτε αυξάνει την πιθανότητα εισαγωγής τους για νοσηλεία.

Η μεγαλύτερη πηγή εξοικονόμησης προκύπτει από τη μεταφορά των οφθαλμολογικών επεμβάσεων σε χειρουργείο ημέρας, η οποία υπολογίσθηκε περί το 21,2% της συνολικής εξοικονόμησης. Ακολουθούν οι επεμβάσεις του πεπτικού συστήματος (11,8%), των νεοπλασμάτων (9,8%), του γυναικείου αναπαραγωγικού συστήματος (9,6%), η διαχείριση περιστατικών εγκυμοσύνης και λοχείας (9,3%), οι επεμβάσεις του ηπατοχολικού και του παγκρέατος (8,2%) και του ΩΡΛ συστήματος (6,7%).

Όπως ανέφερε ο κ. Βλασταράκος, «εν όψει των περιοριστικών συνθηκών και της συνεχώς μειούμενης δαπάνης υγείας που επιβάλλει η προσπάθεια δημοσιονομικής προσαρμογής της χώρας και η τριμερής επιτήρηση, ο θεσμός του χειρουργείου ημέρας οφείλει να εξετασθεί σοβαρά και να ενταχθεί σε ένα ευρύτερο μεταρρυθμιστικό πλαίσιο του Εθνικού Συστήματος Υγείας».

Ο κ. Κανελλόπουλοςαναφέρθηκε στις επεμβάσεις οφθαλμολογικού τομέα λέγοντας πως «αποτελούν μία από τις κατηγορίες επεμβάσεων οι οποίες έχουν μελετηθεί αρκετά ως χειρουργεία ημέρας». Σύμφωνα με στοιχεία από την ετήσια έκθεση τουMedicare, ο όγκος των επεμβάσεων καταρράκτη που πραγματοποιούνται σε αυτόνομες δομές ημερήσιας νοσηλείας έναντι των εντασσόμενων σε νοσοκομεία δομών ημερήσιας νοσηλείας αγγίζει σε ποσοστό το 70% του συνόλου των επεμβάσεων καταρράκτη για το 2010 στις ΗΠΑ, καθώς η εξοικονόμηση η οποία προκύπτει από τη διαχείριση της επέμβασης καταρράκτη σε αυτόνομη δομή ανέρχεται σε 671 δολάρια.

Ο κ. Δατσέρης διευκρίνισε ότι «η διενέργεια συγκεκριμένων χειρουργικών ιατρικών πράξεων διαγνωστικού και θεραπευτικού χαρακτήρα μέσα σε ημερήσιο χρονικό πλαίσιο το οποίο δεν απαιτεί την εισαγωγή και παραμονή του ασθενούς στη μονάδα υγείας για διάστημα μεγαλύτερο της μίας ημέρας, αναδεικνύεται σε ιδιαίτερα διαδεδομένη πρακτική καθώς αποτελεί υψηλής ποιότητας, ασφαλή και οικονομικά αποδοτική προσέγγιση της χειρουργικής φροντίδας υγείας και σε θεσμό ευρέως αποδεκτό από τους χρήστες των υπηρεσιών υγείας. Προκαλεί ερωτηματικά όμως το γεγονός πως, ενώ η πολιτεία έχει στη διάθεσή της ένα μέσο εξοικονόμησης πόρων με παράλληλη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών, και, ενώ το νομοθετικό πλαίσιο είναι έτοιμο εδώ και ενάμιση χρόνο, το προεδρικό διάταγμα για την εφαρμογή του θεσμού, κωλυσιεργεί ως προς την έκδοσή του ακόμη και σήμερα».

Από την πλευρά του ο κ. Πατούλης τάχθηκε κατά των οριζόντιων περικοπών με λογιστικά κριτήρια και υπέρ της εξοικονόμησης πόρων με επιστημονικά κριτήρια πάντα προς όφελος του ασθενούς πολίτη.

Αναφερόμενος ιδιαίτερα στην καθιέρωση της ημερήσιας νοσηλείας στις οφθαλμολογικές επεμβάσεις είπε ότι έχει πολλά οφέλη, αφενός γιατί ανακουφίζει οικονομικά τα ασφαλιστικά ταμεία και τον ίδιο τον ασθενή, αλλά ταυτόχρονααπλοποιεί τη διαδικασία των οφθαλμολογικών επεμβάσεων, ελαχιστοποιεί το χρονικό διάστημα παραμονής του ασθενούς στο νοσοκομείο και την πιθανότητα εκδήλωσης νοσοκομειακών λοιμώξεων.

Σύμφωνα με τον κ. Σκρουμπέλο, το 9% των Κλειστών Ενοποιημένων Νοσηλίων (ΚΕΝ) δύναται να διαχειριστούν σε χειρουργείο ημέρας. Το 2011, σε αυτά τα ΚΕΝ αντιστοιχούσε περισσότερο από το 17% του συνόλου των εισαγωγών εκ των οποίων τουλάχιστον το 65% (262.000 εισαγωγές) θα μπορούσε να είχε μεταφερθεί σε χειρουργεία ημέρας. Δεδομένου ότι το 96% της διακύμανσης της νοσοκομειακής δαπάνης εξηγείται από τις ημέρες νοσηλείας και ότι το οριακό κόστος που επιφέρει κάθε αύξηση της διάρκειας νοσηλείας κατά μία ημέρα εκτιμήθηκε στα 563 ευρώ, καθίσταται σαφές ότι το μέγεθος της εξοικονόμησης που δύναται να προκύψει για τον ΕΟΠΥΥ είναι ιδιαίτερα σημαντικό καθώς αγγίζει τις 167.000 ευρώ ημερησίως.