Περπατώντας στην Βουκουρεστίου λίγα χρόνια πριν, τότε που όλα ήταν ή φαίνονταν αλλιώτικα, είδα την τυπική εικόνα της κυρίας από «το πρώην Ανατολικό μπλοκ» (τι χαρακτηρισμός κι αυτός!) να απευθύνεται στη φιλευσπλαχνία ημών των περαστικών προνομιούχων, για τα προς το ζην. Η εικόνα αυτή θα είχε μπερδευτεί με χιλιάδες παρόμοιές της μέσα στο φωτογραφικό άλμπουμ του αμφιβληστροειδούς , αν δεν καθόταν δίπλα της ένα νεαρό αγόρι. Δέκα, δώδεκα χρόνων το πολύ το μελαχρινό παιδί καθόταν σε μια ξύλινη καρέκλα εκεί κοντά, μα όχι δίπλα της. Μου έκανε εντύπωση το βλέμμα του. Σε αντίθεση με τα συνήθη συμπαρομαρτούντα του κάδρου αυτής της κοινότοπης εικόνας , το αγόρι δε μιλούσε, δεν καθόταν εκεί, ατάλαντος ηθοποιός στον άχαρο ρόλο που του έδωσαν, δεν συμμετείχε . Ντρεπόταν. Είχε φαντάζομαι σπρώξει σιγά σιγά το ξύλινο καρεκλάκι τόσο πιο πίσω ώστε να μη θεωρηθεί ταυτισμένος με τη μάνα του και το έργο της αλλά παράλληλα να αποτελεί –οπτικά τουλάχιστο- προέκτασή της. Κι εκεί, καθισμένος και σιωπηλός ο ακούσιος μετανάστης κοιτούσε πότε εκείνη, πότε τους περαστικούς , πότε κάτω το πεζοδρόμιο, ντροπιασμένος, σχεδόν θυμωμένος. Δεν ξέρω πώς μια τέτοια ανάμνηση μπορεί να μεταφραστεί σε ενήλικο συναίσθημα. Αν ο εαυτός θελήσει να ξεχάσει και να προχωρήσει με τη δύναμη που η ζωή γλιστρά και νικά αθόρυβα τον θάνατο ή αν θυμάται με τον τρόπο που θυμάται η γη το πέρασμα του νερού που τη χάραξε . Δεν ξέρω πώς μπορεί αυτή η θύμηση να μεταμορφωθεί σε δύναμη κι ελπίδα ή πώς μπορεί να φαντάζει η ζωή ιδωμένη από αυτή τη μικρή απόσταση της ακουμπισμένης παραπίσω καρέκλας, που χωρίζει κάποιους από κάποιους άλλους. Το σίγουρο είναι πως όσο υπάρχουμε “εμείς” και οι ¨άλλοι” θα υπάρχει ένας κόσμος άδικος .

Κι ύστερα πάλι θυμήθηκα τη φωτογραφία δύο χαμογελαστών πιτσιρικάδων , που ποζάρουν σε μια συλλογή από ενσταντανέ της μεταπολεμικής Αθήνας, καθώς απαθανατίζεται ο αγώνας τους να συμπληρώσουν το εισόδημα της οικογένειας πουλώντας λαχεία. Η λεζάντα της φωτογραφίας συμπλήρωνε: « …καταφέρνοντας συχνά να πάνε και σχολείο».

Και ένιωσα πως η διαφορά ανάμεσα σε αυτά τα παιδιά και το αγόρι της οδού Βουκουρεστίου παιδιών ήταν ακριβώς αυτή.