Δανοί ερευνητές εκτιμούν ότι βρίσκονται κοντά στο να προσφέρουν μια νέα οριστική θεραπεία για τον ιό HIV του ΑΙDS, η οποία θα έχει χαμηλό κόστος και θα μπορούσε να διατεθεί ευρέως.

Η νέα φιλοσοφία

Οι ειδικοί διαφορετικών κέντρων στη Δανία διεξάγουν αυτή τη στιγμή κλινικές δοκιμές της νέας θεραπευτικής στρατηγικής, φιλοσοφία της οποίας είναι να «εξοστρακίζεται» ο ιός από το ανθρώπινο DNA και στη συνέχεια να καταστρέφεται από το ανοσοποιητικό σύστημα.

Η συγκεκριμένη μέθοδος αφορά την απομάκρυνση του ιού HIV από τα «ρεζερβουάρ» που δημιουργεί εντός των ανθρωπίνων κυττάρων και τη μεταφορά του στην επιφάνειά τους. Μόλις ο ιός βρεθεί στην επιφάνεια των κυττάρων το ανοσοποιητικό σύστημα του ασθενούς θα τον εξολοθρεύει έχοντας λάβει «ώθηση» από ένα «εμβόλιο».

Τα πρώτα πειράματα in vitro (σε κύτταρα στο εργαστήριο) της τεχνικής ήταν τόσο ελπιδοφόρα ώστε τον περασμένο Ιανουάριο το Ερευνητικό Συμβούλιο της Δανίας επιβράβευσε τους ερευνητές που βρίσκονται πίσω από τη συγκεκριμένη μελέτη χρηματοδοτώντας τους με 12 εκατομμύρια κορώνες (περίπου 1,6 εκατομμύρια ευρώ) προκειμένου να ξεκινήσουν κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους.

Αισιόδοξα αποτελέσματα κλινικών δοκιμών

Και τα πρώτα αποτελέσματα των κλινικών δοκιμών είναι «αισιόδοξα», όπως ανέφερε ένας εκ των ερευνητών, ο δρ Ολε Σέγκααρντ από το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ωρχους στη Δανία. «Είμαι σχεδόν σίγουρος ότι η μέθοδος θα καταφέρει να εκλύσει τον ιό από τα ρεζερβουάρ του εντός των κυττάρων. Η πρόκληση είναι να κάνουμε το ανοσοποιητικό σύστημα των ασθενών να αναγνωρίσει τον ιό και να τον καταστρέψει. Αυτό εξαρτάται από τη δύναμη και την ευαισθησία του κάθε οργανισμού».

Αυτή τη στιγμή συμμετέχουν δεκαπέντε ασθενείς στις δοκιμές και αν αποδειχθεί ότι η νέα θεραπευτική προσέγγιση είναι αποτελεσματική θα διεξαχθούν δοκιμές σε μεγαλύτερη κλίμακα.

Στο πλαίσιο της νέας μεθόδου χρησιμοποιούνται φάρμακα που ονομάζονται αναστολείς HDAC και τα οποία χρησιμοποιούνται συχνά στην αντιμετώπιση του καρκίνου. Τα συγκεκριμένα φάρμακα «διώχνουν» τον HIV από το DNA του ασθενούς. Οι δανοί επιστήμονες χρησιμοποιούν μάλιστα έναν πολύ ισχυρό αναστολέα HDAC που ονομάζεται Panobinostat.

Στόχος των δανών ειδικών είναι να προσφέρουν με τη μέθοδό τους μια οριστική θεραπεία για τον ιό σώζοντας τους ασθενείς από την εφ’όρου ζωής λήψη φαρμάκων.

Η περίπτωση του ασθενούς του Βερολίνου

Πριν από περίπου μια πενταετία οι ειδικοί πίστευαν ότι ο HIV δεν μπορεί να ιαθεί. Τότε όμως έγινε γνωστή η περίπτωση ενός ατόμου, του Τίμοθι Ρέι Μπράουν – έγινε γνωστός ως ασθενής του Βερολίνου – ο οποίος έπασχε από τον HIV και εμφάνισε συγχρόνως λευχαιμία. Ο συγκεκριμένος ασθενής έλαβε μόσχευμα μυελού των οστών από έναν δότη με μια σπάνια γενετική μετάλλαξη που έκανε τα κύτταρά του ανθεκτικά στον HIV. Το 2007 μετά τη μεταμόσχευση ο κύριος Μπράουν έγινε ο πρώτος άνθρωπος παγκοσμίως που θεραπεύθηκε από το AIDS.

Παρότι περιπτώσεις σαν και αυτές είναι μεμονωμένες και δεν μπορούν τα αποτελέσματα να αναπαραχθούν σε μεγάλη κλίμακα, η περίπτωση του Βερολίνου έκανε τους επιστήμονες να δουν με άλλο μάτι το ενδεχόμενο οριστικής θεραπείας για τον HIV.

Σε αυτό το πλαίσιο διαφορετικές ομάδες κυνηγούν δύο διαφορετικές προσεγγίσεις. Η μια αφορά γονιδιακή θεραπεία έχει ως στόχο να κάνει το ανοσοποιητικό σύστημα του ασθενούς ανθεκτικό στον HIV. Η δεύτερη προσέγγιση είναι αυτή που ακολουθεί η ομάδα από τη Δανία καθώς και άλλες ομάδες σε Ευρώπη και ΗΠΑ.