Βιολόγοι εντόπισαν μια ορμόνη στο ήπαρ η οποία οδηγεί στην ανάπτυξη των ινσουλινοπαραγωγών κυττάρων του παγκρέατος. Η νέα ανακάλυψη ελπίζεται ότι θα ανοίξει τον δρόμο για νέες θεραπείες του διαβήτη.

Η ερευνητική ομάδα με επικεφαλής τον Ντάγκλας Μέλτον, έναν από τους δύο διευθυντές του Ινστιτούτου Βλαστικών Κυττάρων του Χάρβαρντ στη Μασαχουσέτη εντόπισε την ορμόνη β-τροφίνη (betatrophin) προκαλώντας ινσουλινοαντίσταση σε ποντίκια μέσω ενός πεπτιδίου που προσδένεται στους υποδοχείς της ινσουλίνης. Με τον τρόπο αυτό τα ινσουλινοπαραγωγά β-κύτταρα του παγκρέατος των πειραματοζώων αυξήθηκαν σε αριθμό. Στη συνέχεια οι ερευνητές αναζήτησαν γονίδια τα οποία έδειχναν αυξημένη δραστηριότητα και κατέληξαν σε ένα το οποίο ήταν σε θέση να συνδέσουν με την παραγωγή β-τροφίνης.

«Εκρηξη» των ινσουλινοπαραγωγών κυττάρων

Περαιτέρω πειράματα έδειξαν ότι ποντίκια οκτώ εβδομάδων στα οποία εγχύθηκε η ορμόνη εμφάνισαν 17πλάσια κατά μέσο όρο αύξηση στον πολλαπλασιασμό των ινσουλινοπαραγωγών κυττάρων, όπως αναφέρουν οι ερευνητές στην επιθεώρηση «Cell». Η β-τροφίνη εντοπίζεται επίσης στο ανθρώπινο ήπαρ, λένε οι επιστήμονες από το Χάρβαρντ.

«Είναι σπάνιο να ανακαλύπτεται μια ορμόνη που κάνει τόσο συγκεκριμένη δουλειά. Η β-τροφίνη δρα μόνο στα β-κύτταρα και είναι πολύ ισχυρή» ανέφερε ο δρ Μέλτον.

Τα παγκρεατικά β-κύτταρα πολλαπλασιάζονται με ταχείς ρυθμούς κατά τη διάρκεια της εμβρυϊκής και της νεογνικής ζωής τόσο στα ποντίκια όσο και στους ανθρώπους. Η ανάπτυξή τους όμως πέφτει κατακόρυφα στην ενήλικη ζωή. Η φθίση της λειτουργίας αυτών των κυττάρων αποτελεί την κύρια αιτία για τον διαβήτη τύπου 2 ο οποίος «πλήττει» περισσότερα από 300 εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως.

Κατάργηση των ενέσεων ινσουλίνης;

Ο δρ Μέλτον πιστεύει ότι ενέσεις β-τροφίνης μια φορά τον μήνα ή ακόμη και μια φορά τον χρόνο, θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε δραστηριότητα των β-κυττάρων τέτοια ώστε να παρέχεται το ίδιο επίπεδο ρύθμισης του σακχάρου του αίματος το οποίο επιτυγχάνεται με τις καθημερινές ενέσεις ινσουλίνης. Σύμφωνα με τον ειδικό μάλιστα, το σημαντικότερο όλων είναι πως με τη νέα προσέγγιση θα προκαλούνται λιγότερες παρενέργειες στους ασθενείς καθώς το σώμα θα οδηγείται στο να παράγει μόνο του την ινσουλίνη. Ο ερευνητής ελπίζει ότι η ορμόνη θα μπορεί να βοηθήσει και άτομα με διαβήτη τύπου 1 στον οποίον τα β-κύτταρα του παγκρέατος καταστρέφονται από τον ίδιο τον οργανισμό του ασθενούς με αποτέλεσμα να μην παράγεται ινσουλίνη.

Σχολιάζοντας τα νέα ευρήματα ο Ματίας Χέμπροκ, διευθυντής του Διαβητολογικού Κέντρου του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Σαν Φρανσίσκο ανέφερε ότι αυτά αποτελούν σημαντική εξέλιξη. «Τα ευρήματα είναι πολύ ενδιαφέροντα» σημείωσε ο ειδικός προσθέτοντας ωστόσο ότι θα ήταν καλό τα πειράματα να επαναληφθούν και σε μεγαλύτερα σε ηλικία ποντίκια. «Η θεραπεία με τη β-τροφίνη θα μπορούσε να έχει οφέλη και σε ποντίκια που βρίσκονται σε διαδικασία να γίνουν διαβητικά σε προχωρημένη ηλικία; Αυτό το ερώτημα πρέπει να απαντηθεί με πειράματα».

Κλινικές δοκιμές σε περίπου δύο χρόνια

Ο δρ Μέλτον αναφέρει ότι η παραγωγή αρκετής β-τροφίνης ώστε να χρησιμοποιηθεί σε κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους θα διαρκέσει περί τα δύο χρόνια. Ο ίδιος και η υπόλοιπη ερευνητική ομάδα προσπαθούν επίσης να εντοπίσουν αυτή τη στιγμή μέσα από τις μελέτες τους τον υποδοχέα της ορμόνης καθώς και τον ακριβή μηχανισμό δράσης της.