Υπό τη δαμόκλειο σπάθη της τρόικας θα βρεθεί η κυβέρνηση το προσεχές δεκαπενθήμερο, με την αγωνία να κορυφώνεται έπειτα από τις εξελίξεις στην Κύπρο. Τα μηνύματα που φθάνουν στο Μέγαρο Μαξίμου και στα κόμματα από την πλευρά των εταίρων είναι παραπάνω από ανησυχητικά. Η τρόικα εκτιμά ότι η κυβέρνηση βρίσκεται σε κατάσταση παράλυσης και επιπλέον, όπως εκμυστηρεύονται τα στελέχη της σε έλληνες συνομιλητές τους, οι υπουργοί έχουν αναπτύξει ένα αίσθημα θυματοποίησης το οποίο εμποδίζει την επιτάχυνση της προσπάθειας. Στο Μέγαρο Μαξίμου και στο υπουργείο Οικονομικών έχει χτυπήσει κόκκινος συναγερμός τις τελευταίες ημέρες, αλλά και το ΠαΣοΚ και η ΔΗΜΑΡ κάθονται σε αναμμένα κάρβουνα. Στα παλαιά προβλήματα προστέθηκε ένα ακόμη μεγάλο και δυσεπίλυτο, το τραπεζικό, το οποίο απειλεί την ίδια την υπόσταση της χώρας. Την ίδια ώρα αναδιατάσσονται οι εσωτερικοί συσχετισμοί στην τρικομματική κυβέρνηση.

Η συνάντηση των κκ. Ευ. Βενιζέλου και Φ. Κουβέλη την Τετάρτη το μεσημέρι στη Βουλή παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον, όχι μόνο γιατί αποκαθίσταται η απευθείας επικοινωνία των δύο πολιτικών αρχηγών αλλά επειδή θα μπορούσε να εξελιχθεί στη δημιουργία δεύτερου πόλου στην κυβέρνηση απέναντι στη ΝΔ.

Οι εκπρόσωποι της τρόικας στις ιδιωτικές συνομιλίες τους δεν αφήνουν περιθώρια για παρερμηνείες. Τον Ιούνιο, αν δεν υπάρχει προσέγγιση των στόχων, θα ληφθούν νέα μέτρα. Αλλά και από την ελληνική πλευρά, από την Ιπποκράτους τουλάχιστον, η απάντηση είναι εξίσου τελεσίδικη. «Ουκ αν λάβοις παρά του μη έχοντος» λένε εννοώντας ότι οι τσέπες των ελληνικών νοικοκυριών δεν αντέχουν περαιτέρω περικοπές σε μισθούς και συντάξεις. «Θα δημιουργηθεί πολιτικό και οικονομικό αδιέξοδο αν βρεθούμε μπροστά στο ενδεχόμενο να λάβουμε πρόσθετα μέτρα που θα περιορίζουν τα εισοδήματα» προσθέτουν κύκλοι της Ιπποκράτους. Το αδιέξοδο, κατά την εκτίμησή τους, δεν θα είναι μόνο ελληνικό αλλά θα αφορά άμεσα και την ευρωζώνη εντείνοντας την κρίση.
Οι τράπεζες μετατρέπονται σε εκρηκτικό πρόβλημα και η κυπριακή κρίση έχει επιδεινώσει την κατάσταση επειδή έχει μειώσει τη ρευστότητα. Ταυτόχρονα η απόφαση του Eurogroup έχει εισαγάγει ένα στοιχείο αβεβαιότητας για τις καταθέσεις στην ευρωζώνη και γι’ αυτό ο κ. Βενιζέλος πρότεινε να επανέλθει η συζήτηση στην πρόταση του κ. Μάριο Μόντι για έναν πανευρωπαϊκό μηχανισμό εγγύησης των καταθέσεων.
Βεβαίως οι τρεις κυβερνητικοί εταίροι δέχονται ότι θα πρέπει να επιτευχθεί ο δημοσιονομικός στόχος ώστε σε περίπτωση αποκλίσεων να ενεργοποιηθεί η ρήτρα βαθύτερης ύφεσης, να προχωρήσουν οι ιδιωτικοποιήσεις, να γίνουν οι αλλαγές στη δημόσια διοίκηση και στο φορολογικό σύστημα. Το πρόβλημα όμως είναι ότι η κυβέρνηση δεν πατάει σταθερά και στους τρεις πυλώνες της.
Στο ΠαΣοΚ υπάρχει μεγάλη δυσφορία, η οποία εκδηλώνεται εντονότερα στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του κόμματος, για το γεγονός ότι οι υπουργοί της ΝΔ καταθέτουν σχέδια νόμου και τροπολογίες αιφνιδιαστικά, χωρίς να προηγείται όχι διαβούλευση αλλά ούτε καν απλή ενημέρωση. Η ΔΗΜΑΡ, από την άλλη πλευρά, είτε αρνείται να ψηφίσει είτε ζητεί την απόσυρση τροπολογιών και νομοσχεδίων που ενδέχεται να προκαλέσουν κραδασμούς. «Γιατί να ψηφίζουμε μόνο εμείς τα νομοσχέδια της ΝΔ χωρίς να κερδίζουμε τίποτα;» διαμαρτύρονται οι βουλευτές του ΠαΣοΚ. Η ψηφοφορία για την τροπολογία του σχεδίου Αθηνά την Πέμπτη στη Βουλή είναι ενδεικτική: η ΔΗΜΑΡ καταψήφισε την τροπολογία και το ίδιο έπραξαν δύο βουλευτές του ΠαΣοΚ.
Η ισορροπία της ακινησίας και η ασυνεννοησία δεν θα οδηγήσουν πολύ μακριά την τρικομματική κυβέρνηση. Παρ’ ότι ο πρωθυπουργός κ. Αντ. Σαμαράς απωθεί για το μέλλον τη συζήτηση περί ανασχηματισμού και ο κ. Κουβέλης αρνείται ότι έχει τεθεί τέτοιο θέμα παρουσία του, υπάρχει η εκτίμηση ότι έπειτα από την αξιολόγηση της τρόικας θα ανοίξει ο δρόμος για αλλαγές στην κυβέρνηση. Πηγές της Ιπποκράτους επισημαίνουν ότι χρειάζεται άμεσα να επικαιροποιηθεί η προγραμματική συμφωνία των τριών εταίρων, να αναδειχθεί το Εθνικό Σχέδιο Ανασυγκρότησης, να τεθούν εκ νέου κανόνες για τη λειτουργία της κυβέρνησης και να γίνουν αλλαγές σε πρόσωπα.
Ασφαλώς η συμβολική αλλά και ουσιαστική αλλαγή θα επιτευχθεί με την είσοδο του κ. Βενιζέλου στην κυβέρνηση. Ο κ. Κουβέλης, από την πλευρά του, έχει αποκλείσει κατηγορηματικά το ενδεχόμενο να διεκδικήσει θέση αντιπροέδρου επισημαίνοντας στους συνομιλητές του: «Δεν ενδιαφέρομαι, δεν θα είμαι αντιπρόεδρος». Ο πρόεδρος της ΔΗΜΑΡ σκέπτεται να προτείνει τη δημιουργία ενός άτυπου συντονιστικού οργάνου ώστε να ομαλοποιηθούν οι σχέσεις των τριών εταίρων, να βελτιωθεί η προετοιμασία και να υλοποιούνται εγκαίρως οι στόχοι του προγράμματος.
Η μυστική συνάντηση των κκ. Βενιζέλου και Κουβέλη έχει τη σημασία της. Ο στόχος της ανασυγκρότησης της Κεντροαριστεράς δεν προχωρεί με τον ρυθμό που θα ήθελε το ΠαΣοΚ αλλά δεν είναι στάσιμος. Στη σκιά της επικαιρότητας γίνονται συναντήσεις, συζητήσεις, ζυμώσεις ανάμεσα σε πολιτικά στελέχη και σε προσωπικότητες του χώρου. Η άμεση επικοινωνία των δύο αρχηγών ενδεχομένως να άρει την αμοιβαία καχυποψία ανάμεσα στο ΠαΣοΚ και στη ΔΗΜΑΡ, σίγουρα όμως θα διευκολύνει τη συνεννόηση σε κυβερνητικό επίπεδο για σειρά ζητημάτων, από την αντιμετώπιση των συνεπειών της κυπριακής κρίσης και την ΑΟΖ ως τα εκκρεμή ζητήματα με την τρόικα.
Το ΠαΣοΚ πιέζει να ολοκληρωθεί η διαδικασία για την κινητικότητα των δημοσίων υπαλλήλων, ενώ το ΕΕΤΗΔΕ (ειδικό τέλος για τα ακίνητα) βρίσκει την Ιπποκράτους και την Αγ. Κωνσταντίνου στην ίδια όχθη, υπέρ του ενιαίου φόρου στα ακίνητα, απέναντι στην εισήγηση του υπουργείου Οικονομικών για τη διατήρησή του και το 2013. Η τρόικα, πάντως, επιμένει σταθερά στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, στην αναμόρφωση του φορολογικού συστήματος, στις μεταρρυθμίσεις στο κράτος και στις αποκρατικοποιήσεις.

Η στάση του ΠαΣοΚ
Η Ιπποκράτους επιδιώκει διακριτό στίγμα
Ο πρόεδρος του ΠαΣοΚ δεν ανοίγει τα χαρτιά του για τις προσωπικές του επιδιώξεις ούτε στους στενότερους συνεργάτες του. «Ο ανασχηματισμός είναι αρμοδιότητα του Πρωθυπουργού. Η ύπαρξη και η λειτουργία της κυβέρνησης όμως είναι ευθύνη των τριών πολιτικών αρχηγών» είναι το μόνο που επαναλαμβάνει. Η πραγματικότητα του ΠαΣοΚ δεν τον διευκολύνει. Στο Πολιτικό Συμβούλιο την Τετάρτη, τρεις εβδομάδες έπειτα από το συνέδριο του κόμματος, το οποίο αποφάσισε ομόφωνα την πιο ενεργό συμμετοχή του ΠαΣοΚ στην κυβέρνηση, άνοιξε από την αρχή η συζήτηση περί διαχωριστικών γραμμών με τη ΝΔ από τους κκ. Κ. Σκανδαλίδη, Μιχ. Καρχιμάκη και την κυρία Φώφη Γεννηματά, με διαφορετική ένταση από τον καθένα.
Ο κ. Βενιζέλος όμως βρίσκεται σε άλλη σελίδα. Θεωρεί δεδομένες τις αποφάσεις του συνεδρίου του ΠαΣοΚ και εκτιμά ότι η επιδίωξη όλων των στελεχών του κόμματος θα πρέπει να είναι η υιοθέτηση των προτάσεών του από την κυβέρνηση. «Τις θεωρούμε αναπτυξιακά και κοινωνικά αναγκαίες. Δεν θέλουμε να κάνουμε τον πιο καλό ή τον πιο ευαίσθητο. Θέλουμε να είμαστε εθνικά και κοινωνικά χρήσιμοι και αποτελεσματικοί» παρατηρούν πηγές της Ιπποκράτους, προσθέτοντας ότι μέσα από αυτές τις προτάσεις (π.χ., για τις ευπαθείς ομάδες ή για την αντιμετώπιση της ανεργίας) γίνεται ιδιαίτερα διακριτό το στίγμα του ΠαΣοΚ. «Λίγο είναι να συμφωνήσουμε οι πολιτικές δυνάμεις σε ένα Σχέδιο Ανασυγκρότησης; Αν δεν καταφέρουμε να πείσουμε για τις απόψεις μας, θα καταρρεύσει η χώρα. Και αν αφήσουμε τη χώρα να καταρρεύσει, τι θα λέμε; Οτι ήμασταν πιο αριστεροί από τη ΝΔ;» διερωτώνται οι ίδιες πηγές.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ