Μία συνθετική ναρκωτική ουσία εμφανίζεται κάθε εβδομάδα στην Ευρώπη, όταν τα έτη 2000-2005 έβγαιναν πέντε τον χρόνο. Τα παραπάνω στοιχεία έδωσαν στη δημοσιότητα οι εκπρόσωποι του Κέντρου Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων (ΚΕΘΕΑ). Σύμφωνα με την έκθεση του ΟΗΕ, τα συνθετικά ναρκωτικά, «νόμιμα ψυχοτρόπα» ή «ψυχοτρόπα βότανα» αποτελούν μία όλο και πιο σημαντική πρόκληση για τη δημόσια υγεία σε πολλές χώρες. Ο αριθμός των περιστατικών από τη χρήση τέτοιων ουσιών αυξάνεται σημαντικά, το ίδιο και οι τηλεφωνικές κλήσεις στα Κέντρα Δηλητηριάσεων. Επίσης έχουν σημειωθεί και θάνατοι ύστερα από χρήση των συγκεκριμένων ουσιών.
Στην Ελλάδα, η συνθετική ουσία που είναι «δημοφιλής» μεταξύ των χρηστών είναι η «σίσα», η οποία περιλαμβάνει στη σύστασή της ακόμη και υγρά μπαταρίας.
Όπως ανέφεραν ο πρέοδρος του ΚΕΘΕΑ κ. Γεράσιμος Νοταράς και ο διευθυντής κ. Χαράλαμπος Πουλόπουλος, οι oυσίες αυτές ανήκουν, κυρίως, σε τέσσερις βασικές κατηγορίες, στα συνθετικά κανναβινοειδή, στις συνθετικές καθινόνες, στις πιπεραζίνες και στις φαινεθυλαμίνες. Υπάρχουν ενδείξεις ότι πολλές νέες ουσίες κατασκευάζονται στην Κίνα και την Ινδία. Ένα σημαντικό εμπόδιο στην αντιμετώπιση του προβλήματος είναι η διακίνηση των ουσιών μέσω Διαδικτύου αλλά και η εσφαλμένη εντύπωση του κοινού ότι ουσίες αυτές, επειδή δεν είναι απαγορευμένες, δεν είναι και επιβλαβείς.
Επικίνδυνη χρήση ηρεμιστικών
Οι εκπρόσωποι του ΚΕΘΕΑ αναφέρθηκαν και στην κατάχρηση συνταγογραφούμενων φαρμάκων (ηρεμιστικά κ.ά.) η οποία έχει αυξηθεί αισθητά τα τελευταία χρόνια στη Βόρεια Αμερική, στη Νότια και Νοτιοανατολική Ασία, καθώς και σε ορισμένες χώρες της Ευρώπης και της Νοτίου Αμερικής. Στις ΗΠΑ, για παράδειγμα, η κατάχρηση συνταγογραφούμενων φαρμάκων υπερβαίνει την κατάχρηση όλων των ελεγχόμενων ουσιών, με εξαίρεση την κάνναβη.
Επιπλέον σε διάφορες χώρες, ιδίως στη Νότια Ασία, γίνεται ενέσιμη χρήση συνταγογραφούμενων ουσιών, κάτι το οποίο αυξάνει τον κίνδυνο εξάπλωσης της HIV λοίμωξης, της ηπατίτιδας Β και της ηπατίτιδας C. «Η κατάχρηση συνταγογραφούμενων κερδίζει έδαφος επειδή είναι λιγότερο στιγματιστική από τη χρήση παράνομων ουσιών. Τα συνταγογραφούμενα μπορούν να αποκτηθούν νόμιμα και υπάρχει συχνά η εσφαλμένη εντύπωση ότι δεν προκαλούν βλάβες στην υγεία» σημείωσαν. Σε κάποιες χώρες το πρόβλημα αντιμετωπίζεται με απόσυρση των φαρμάκων από την αγορά και αντικατάστασή τους με λιγότερο εθιστικά σκευάσματα.
Στην έκθεση του ΟΗΕ γίνεται ιδιαίτερη αναφορά και στη χρήση διεγερτικών, όπως η μεθυλφαινιδάτη, που σε ορισμένες χώρες χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία του συνδρόμου ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας. Στη Βόρεια Αμερική, για παράδειγμα, επειδή η χρήση των διεγερτικών αυτών συνδέεται με βελτίωση των σχολικών επιδόσεων και άμβλυνση των προβλημάτων συμπεριφοράς, υπάρχουν αναφορές ότι σχολεία και γονείς ασκούν μερικές φορές πιέσεις για συνταγογράφησή τους σε μαθητές στους οποίους δεν έχει γίνει κανονική διάγνωση του συνδρόμου.
