«Μου προκαλεί έκπληξη που θέλετε να ξεκινήσετε την επανάσταση από ένα ξενοδοχείο πέντε αστέρων!».
Αυτή την εκρηκτική παρατήρηση έκανε η Ισπανίδα Beatriz Talegόn προς τη νομενκλατούρα της Σοσιαλιστικής Διεθνούς, που προσερχόταν με τα πολυτελή της αυτοκίνητα σε ένα εξωτικό πορτογαλικό θέρετρο για να συζητήσει τα ζητήματα της φτώχειας, της ανεργίας και της πείνας(!), που βασανίζουν τους απλούς ευρωπαίους πολίτες λόγω των σκληρών προγραμμάτων λιτότητας.
Βεβαίως, από πρώτη άποψη θα πίστευε κανείς ότι η προσέγγιση με ένα τέτοιο ζήτημα εκφράζει μια «χαμηλή» ενασχόληση με την πολιτική, γιατί ζούμε στην εποχή της ανεκτικότητας και συστάσεις για το μοντέλο της ζωής των «άλλων» (άρα και των ηγετών της Σοσιαλιστικής Διεθνούς) δεν μπορούν να υπάρχουν.
Σε αυτή τη ζωή ο καθένας τραβάει τον δρόμο του, όπως έλεγε και ο μεγάλος Φλωρεντίνος (Δάντης).
Ισως μάλιστα ένα τέτοιο θέμα να θυμίζει πικρά και το περίφημο ανέκδοτο της σταλινικής περιόδου που μας αναφέρει ο Ζίζεκ, δηλαδή ότι οι «αντιπρόσωποι του λαού» (οι σοβιετικοί ηγέτες) κυκλοφορούσαν με Μερσεντές, ενώ ο ίδιος ο λαός με πολύ φθηνότερα αυτοκίνητα.
Ομως το ζήτημα είναι πιο σοβαρό. Τι εννοώ; Υπάρχει ένας τομέας που πρέπει απαραίτητα να προσέχουν οι πολιτικοί. Είναι ο τομέας της συμβολικής λειτουργίας.
Ετσι, η τήρηση μιας υποδειγματικής συμπεριφοράς θα έπρεπε να είναι ο κανόνας για το κρατικό ή κομματικό προσωπικό, κυρίως όταν αυτό αντιπροσωπεύει τα συμφέροντα των αδυνάτων, όπως είναι –θεωρητικά –οι Σοσιαλιστές.
Υπό αυτή την έννοια, ο πολιτικός είναι μια μορφή αντιπροσωπευτική και εκπροσωπεί με πρόδηλο τρόπο, δηλαδή με τη ζωή του, κάποιες αξίες. Η προκλητικότητα και ο απωθητικός τρόπος ζωής ακυρώνουν ολοκληρωτικά αυτή τη λειτουργία της πολιτικής αντιπροσώπευσης!
Εν τούτοις το βασανιστικό ερώτημα παραμένει: Γιατί άραγε μια τέτοια φρικτή επιδειξιομανία από τους ηγέτες της Σοσιαλιστικής Διεθνούς, όταν μάλιστα ένα υπολογίσιμο μέρος των Ελλήνων ή των Ισπανών δεν μπορεί να αγοράσει πλέον ούτε τα βασικά είδη διατροφής;
Μία απάντηση σε αυτό το ερώτημα θα ήταν η εξής: Οσο περισσότερο ανέρχεται ένας πολιτικός στις βαθμίδες της κρατικής ιεραρχίας, τόσο περισσότερο απομονώνεται στον δικό του κόσμο.
Και η απάντηση του Γιώργου Παπανδρέου, ως ηγέτη της Σοσιαλιστικής Διεθνούς, προς την παραπάνω θαρραλέα ισπανίδα Σοσιαλίστρια αντανακλά, δυστυχώς, αυτή την προσέγγιση.
Τι ακριβώς απάντησε ο πρώην πρωθυπουργός; Δίνουμε τη μάχη στους δρόμους της χώρας μας!
Φοβάμαι, λοιπόν, ότι ο πρώην πρωθυπουργός μάλλον βρίσκεται πολύ μακριά από τα πραγματικά δεδομένα του τόπου του!
Ο κ. Γρηγόρης Καλφέλης είναι καθηγητής της Νομικής Σχολής του ΑΠΘ.
kalfelis@law.auth.gr
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ