Οι τελευταίες «άκομψες» δηλώσεις περί κατώτατου μισθού βρίσκονται σε αντίθεση με τη ρήση του Ουίνστον Τσώρτσιλ, σύμφωνα με την οποία «όταν πρέπει να σκοτώσεις έναν άνθρωπο (τον κατώτατο μισθό στη δική μας περίπτωση) δεν κοστίζει τίποτα να είσαι ευγενικός». Το ερώτημα που τίθεται είναι το εξής: Σε τι επίπεδο θα πρέπει να κινείται ο κατώτατος μισθός σήμερα;
Όπως έχουμε αναφέρει και στο παρελθόν, ο κατώτατος μισθός δημιουργεί στρεβλώσεις στην οικονομία και πυροδοτεί την ανεργία ή επηρεάζει αρνητικά την ανταγωνιστικότητα όταν είναι υψηλός σε σχέση με τον μέσο μισθό. Σύμφωνα με στοιχεία του ΟΟΣΑ, ο κατώτατος μισθός τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ισπανία βρίσκονται στο 35% του μέσου μισθού, ποσοστό σαφώς μικρότερο από το 39% στην Πορτογαλία, το 44% στην Ιρλανδία και το 43% στο Βέλγιο. Επειδή βέβαια πολλοί μιλάνε για μισθούς Ρουμανίας, αναφέρουμε ότι ο κατώτατος μισθός στη Ρουμανία βρίσκεται στο 33% του μέσου μισθού. Με άλλα λόγια, δε διαφέρουμε και πολύ από τη Ρουμανία.
Το χαμηλό ποσοστό του κατώτατου μισθού σε σχέση με τον μέσο μισθό σημαίνει, σε πρακτικό επίπεδο, ότι η ανεξέλεγκτη αύξηση της ανεργίας από το 11,3% το 2000 στο τρέχον 27% στην Ελλάδα κάθε άλλο παρά σχετίζεται με τον κατώτατο μισθό.
Εκείνο όμως που ενδιαφέρει εργαζόμενους και κυβερνώντες είναι εάν το τρέχον επίπεδο του κατώτατου μισθού συμβαδίζει με τα πραγματικά δεδομένα της οικονομίας. Ο κατώτατος μισθός επηρεάζεται θετικά από τον μέσο μισθό, το επίπεδο τιμών, την παραγωγικότητα εργασίας και βέβαια την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας. Εκτιμάμε, μέσω ενός ποσοτικού μοντέλου που εξετάζει την μακροχρόνια σχέση όλων των παραπάνω (long–run cointegrating analysis) ότι ο κατώτατος μισθός σήμερα υπολείπεται κατά 9% σε σχέση με το επίπεδο που συμβαδίζει με τις οικονομικές εξελίξεις στην Ελλάδα.
Με άλλα λόγια, αντι να μιλάμε για περαιτέρω μείωση, θα έπρεπε να σκεφτόμαστε την άμεση αύξηση κατά 9% του κατώτατου μισθού.
* Ο Κώστας Μήλας είναι Καθηγητής Χρηματοοικονομικών στο University of Liverpool
