Μέσα σε μια περιρρέουσα ξενοφοβική ατμόσφαιρα στην ελληνική κοινωνία και υπό την πίεση της Ακροδεξιάς, κάθε άλλο παρά παράδοξο είναι ότι έχει λάβει πολιτικές διαστάσεις το ζήτημα του δικαίου της ιθαγένειας. Μετά την απόφαση του ΣτΕ που έκρινε αντισυνταγματικές διατάξεις του νόμου Ραγκούση (3838/2010) έχει ξεσπάσει ένας πόλεμος μεταξύ των πολιτικών δυνάμεων – και ενδοκυβερνητικός – που βρίσκει στη μέση και τα παιδιά που γεννήθηκαν στην Ελλάδα από γονείς μετανάστες και τα παιδιά μεταναστών που δεν γεννήθηκαν στην Ελλάδα αλλά ζουν για χρόνια στη χώρα μας. Μάλιστα, ο θόρυβος καλύπτει με πέπλο σιωπής το πρόβλημα της διαμόρφωσης μιας συνολικής μεταναστευτικής πολιτικής, που να προστατεύει στο πνεύμα της ισονομίας τα δικαιώματα όλων των μεταναστών, μικρών και μεγάλων.
Η ΝΔ επιχειρεί να χρησιμοποιήσει ως «λάφυρο», υπό τον φόβο της Χρυσής Αυγής, την αυστηροποίηση των όρων απονομής ιθαγένειας αλλά και των προϋποθέσεων πολιτογράφησης (αίτηση ενηλίκου αλλοδαπού για απόκτηση ελληνικής ιθαγένειας). Η απόφαση του ΣτΕ τής έδωσε το προκάλυμμα για να το πράξει. Από την άλλη, οι κυβερνητικοί εταίροι, ΠαΣοΚ και ΔΗΜΑΡ, που στήριξαν τον νόμο Ραγκούση, βλέπουν ότι δεν μπορούν να αποφύγουν την αλλαγή του, μια και η κρίση του ΣτΕ την επιβάλλει. Πιέζουν όμως τον πρωθυπουργό κ. Αντώνη Σαμαρά –προβάλλοντας ότι δεν εκρίθη συλλήβδην αντισυνταγματικός ο νόμος –να γίνουν σημειακές τροποποιήσεις που να μην οδηγούν στην αναδίπλωση του δικαίου για ιθαγένεια σε συντηρητική κατεύθυνση. Εξ ου και οι… χλιαρές, νομικού ύφους, δηλώσεις του κ. Ευάγγελου Βενιζέλου –ότι από το σκεπτικό της απόφασης δεν προκύπτει ανάγκη ριζικής αλλαγής, δηλαδή εγκατάλειψης της φιλοσοφίας της ισχύουσας νομοθεσίας -, σε συνδυασμό με τις πιο μαχητικές, αλλά στο ίδιο πνεύμα, δηλώσεις του πρώην πρωθυπουργού κ. Γ. Παπανδρέου, αλλά και του πρώην υπουργού Εσωτερικών κ. Γιάννη Ραγκούση.
Παράλληλα, ο πρόεδρος της ΔΗΜΑΡ κ. Φώτης Κουβέλης διαμηνύει ότι δεν θα ψηφίσει τον νέο νόμο αν δεν αναγνωρίζεται το δικαίωμα στην ιθαγένεια των παιδιών των μεταναστών που γεννήθηκαν και μεγαλώνουν στη χώρα μας και αν τεθούν υποκειμενικές κρίσεις (τεστ ελληνομάθειας, επιτροπές χωρίς επιστημονικά εχέγγυα κ.ά.) με διατάξεις που υποβαθμίζουν τα τυπικά κριτήρια.
Μαζί με Χρυσή Αυγή
Τα διλήμματα στις πολιτικές αποφάσεις βρίσκουν τη ΝΔ να «κινδυνεύει» να βρεθεί να ψηφίζει στη Βουλή έναν αυστηροποιημένο νόμο, μαζί με τη Χρυσή Αυγή, έχοντας απέναντί τους τους κυβερνητικούς εταίρους, αλλά και τον ΣΥΡΙΖΑ και το ΚΚΕ. Το ερώτημα είναι αν θα δουλέψουν τα αντανακλαστικά της προσέλκυσης ψηφοφόρων από το ακροδεξιό ακροατήριο ή από τη συντηρητική δεξαμενή της αντίληψης «για όλα φταίνε οι ξένοι». Πιο… χαλαρά τα ηγετικά επιτελεία του ΠαΣοΚ και της ΔΗΜΑΡ, που δεν θα έχουν να αντιμετωπίσουν δίλημμα για ζήτημα που δεν άπτεται μνημονιακών δεσμεύσεων ή δημοσιονομικής προσαρμογής. Επιδιώκουν να δώσουν το στίγμα της διαφοροποίησής τους, μετά τη συνεχή σύμπλευσή τους στα μείζονα της οικονομικής πολιτικής.
Ολα αυτά τα έχουν κατά νουν οι συγκυβερνώντες. Οπως δήλωσε στο «Βήμα» ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών κ. Χαράλαμπος Αθανασίου, «το νομοθέτημα θα είναι εναρμονισμένο με την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, την οποία πρέπει να εφαρμόσουμε γιατί σε ένα κράτος δικαίου η συνταγματικότητα ενός νόμου κρίνεται από τα δικαστήρια. Το νομοσχέδιο θα τεθεί υπόψη των κομμάτων που στηρίζουν την κυβέρνηση και θα ενημερωθούν όλα τα κόμματα της Βουλής».
Οι πρώτες ρυθμίσεις…
Ο νόμος Ραγκούση όριζε ότι παιδί αλλοδαπών που γεννιέται και συνεχίζει να ζει στην Ελλάδα από γονείς που διαμένουν μόνιμα και νόμιμα και οι δύο στη χώρα επί τουλάχιστον πέντε συνεχή έτη, αποκτά από τη γέννησή του την ελληνική ιθαγένεια εφόσον το ζητήσουν με αίτηση οι γονείς του. Σύμφωνα με το κυβερνητικό επιτελείο, αφού το ΣτΕ έκρινε ότι μόνο η γέννηση δεν αρκεί ως κριτήριο για να δοθεί ιθαγένεια, αλλά προϋποθέτει να υπάρχουν χαρακτηριστικά ουσιαστικής ένταξης στην ελληνική κοινωνία, πρέπει να αλλάξει η διάταξη του νόμου Ραγκούση. Αν και οι «σκληροί» της ΝΔ επιμένουν να δίδεται η ιθαγένεια με την ενηλικίωση, δηλαδή με τη συμπλήρωση του 18ου έτους των παιδιών που γεννήθηκαν στην Ελλάδα, εξετάζεται μια εναλλακτική πρόταση: το παιδί που γεννήθηκε στην Ελλάδα από νόμιμους μετανάστες, εφόσον έχει πάει στο ελληνικό σχολείο και έχει ολοκληρώσει την 9χρονη υποχρεωτική εκπαίδευση, να μπορεί να αποκτήσει την ιθαγένεια.
Η δεύτερη διάταξη του νόμου Ραγκούση την οποία έκρινε αντισυνταγματική το ΣτΕ αναφερόταν σε παιδιά μεταναστών τα οποία μπορεί να μην είχαν γεννηθεί στην Ελλάδα αλλά ζουν στη χώρα μας. Οριζε ότι «τέκνο αλλοδαπών που έχει ολοκληρώσει επιτυχώς την παρακολούθηση έξι τουλάχιστον τάξεων ελληνικού σχολείου στην Ελλάδα και κατοικεί μόνιμα και νόμιμα στη χώρα αποκτά την ελληνική ιθαγένεια από τη συμπλήρωση του εξαετούς χρόνου φοίτησης», ύστερα από αίτηση των γονιών του.
… και οι αλλαγές
Η ηγεσία του υπουργείου Εσωτερικών, καθώς η απόφαση του ΣτΕ έκρινε ότι δεν αρκεί η εξαετής φοίτηση στο ελληνικό σχολείο, προτάσσει για τα παιδιά μεταναστών τα οποία δεν γεννήθηκαν στη χώρα μας γενική διάταξη που να επιβάλλει τη χορήγηση ιθαγένειας μετά την ηλικία των 18 ετών. Επομένως, να περνούν στη διαδικασία της πολιτογράφησης. Παράλληλα, εξετάζεται η αύξηση των ετών νόμιμης παραμονής στη χώρα για την πολιτογράφηση αλλοδαπών και αντί για 7 χρόνια που ισχύει σήμερα να αυξηθούν σε 8-10 έτη. Ωστόσο διερευνάται να δίδεται αυτοδικαίως η ιθαγένεια σε παιδιά που δεν γεννήθηκαν στην Ελλάδα, εφόσον φοίτησαν στο ελληνικό σχολείο και πέρασαν στο Πανεπιστήμιο, μέσω των πανελλαδικών εξετάσεων. Για τα υπόλοιπα, παρ’ ό,τι ζουν για χρόνια στην Ελλάδα, θα περνούν από εξετάσεις με τεστ τα οποία θα καθορίζονται από επιστημονική επιτροπή που θα αξιολογεί τους αιτούντες.
Τέλος, η κυβέρνηση εξετάζει να περάσει διάταξη που να ορίζει είτε την απονομή τιμητικής ιθαγένειας είτε τη χορήγηση μόνιμης άδειας παραμονής σε επενδυτές που συμβάλλουν στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ