Ο Ντέιβιντ Κάμερον εξήγγειλε πρόσφατα δημοψήφισμα για την παραμονή (ή μη) της Μεγάλης Βρετανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με τις δηλώσεις του Βρετανού Πρωθυπουργού, το δημοψήφισμα πρόκειται να λάβει χώρα μεταξύ του 2015 και του 2017 εαν βέβαια το Συντηρητικό κόμμα του Κάμερον κερδίσει τις εκλογές του 2015. Πρόκειται περί μεγάλου «εαν» και τούτο διότι οι τελευταίες δημοσκοπήσεις «δείχνουν» τους Εργατικούς να προηγούνται με 43%, 10 ολόκληρες ποσοστιαίες μονάδες περισσότερες από το κόμμα του Κάμερον. Ακολουθούν οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες με 10% και, από τα δεξιά του Κάμερον, το κόμμα UK Independence Party (UKIP) με 9% το οποίο έχοντας ως μοναδική σημαία την έξοδο από την Ευρωπαϊκή Ένωση, έχει «ψαλιδίσει» σημαντικά την εκλογική επιρροή του Κάμερον.
Η εξαγελία Κάμερον δεν έπεσε ως κεραυνός εν αιθρία κάτι που εξηγεί τόσο την σχετικά αδιάφορη αντίδραση της Γερμανίας όσο και την σαρκαστική αντίδραση της Γαλλίας, η οποία δια στόματος του Γάλλου Υπουργού Εξωτερικών Λοράν Φαμπιύς απάντησε ότι κόκκινο χαλί θα στρωθεί στην πόρτα της εξόδου (αν βέβαια η Μεγάλη Βρετανία αποφασίσει να τη διαβεί).
Η εξαγγελία Κάμερον έχει πολιτικά και οικονομικά κίνητρα. Αφενός μεν, ο Βρετανός Πρωθυπουργός προσπαθεί να κατευνάσει μέρος των Συντηρητικών βουλευτών οι οποίοι παραμένουν έντονα Ευρω-σκεπτικιστές αλλά και να μειώσει την επιρροή του δεξιού UKIP με το σκεπτικό ότι από την στιγμή που θα διεξαχθεί δημοψήφισμα, δεν υφίσταται πια λόγος ύπαρξης του δεξιού κόμματος!
Τα κίνητρα είναι επιπλέον οικονομικά: Βλέποντας ότι οι χώρες της Ευρωζώνης συγκλίνουν σε ένα νέο δημοσιονομικό σύμφωνο και συνεπώς περισσότερο ενοποιημένη φωνή, ο Κάμερον φοβάται ότι θα μειωθεί, εκ των πραγμάτων, η επιρροή των υπόλοιπων μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Σημειώνουμε επίσης ότι ο Κάμερον θέλει να υψώσει την φωνή του στο ζήτημα του «φόρου Tobin» στις χρηματοοικονομικές συναλλαγές. Η επιβολή του φόρου αυτού έλαβε πρόσφατα το «πράσινο φως» από χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (και βεβαίως της Ελλάδας). Σε αυτόν τον φόρο αντιδρούν έντονα οι Βρετανοί οι οποίοι φοβούνται ότι, εαν εφαρμοσθεί, θα επηρεάσει αρνητικά τον τομέα των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών ο οποίος παράγει περίπου το 10% του ΑΕΠ της χώρας.
Δυστυχώς όμως για το, αλλά και για εμάς τους υπόλοιπους που ζούμε στην Μεγάλη Βρετανία, η εξαγγελία του δημοψηφίσματος συμπίπτει με την δημοσιοποίηση των τελευταίων οικονομικών στοιχείων σύμφωνα με τα οποία η οικονομία της χώρας παρουσίασε συρρίκνωση 0,3% το τελευταίο τρίμηνο του 2012 και συνεπώς βρίσκεται με το ένα πόδι στην παγίδα της «τριπλής ύφεσης». Πράγματι, καθώς η οικονομία της Μεγάλης Βρετανίας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από εκείνη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ήτοι 50% των εξαγωγών της Μεγάλης Βρετανίας καταλήγει στην Ευρωπαϊκή Ένωση), ο Κάμερον δε θα έπρεπε να «κραδαίνει», σε αυτή τουλάχιστον την χρονική στιγμή, το «χαρτί» της εξόδου. Και τούτο διότι το θέμα του δημοψηφίσματος, λόγω της αβεβαιότητας που δημιουργεί τουλάχιστον μέχρι το 2015 (ή το 2017), αναμένεται να υπονομεύσει τις επενδυτικές διαθέσεις των ξένων επενδυτών. Πόσο μάλλον όταν οι επενδύσεις στην Μεγάλη Βρετανία βρίσκονται, επί μια πενταετία «κολλημένες» στο 14,5% του ΑΕΠ. Υπό αυτές λοιπόν τις συνθήκες, η εξαγγελία Κάμερον στρώνει κόκκινο χαλί στους επενδυτές προκειμένου αυτοί να διαβούν, το ταχύτερο δυνατό, την πόρτα της εξόδου από τη χώρα.
*O Κώστας Μήλας είναι Καθηγητής Χρηματοοικονομικών στο University of Liverpool