Μια μαζική διαδήλωση έχει ξεκινήσει στο Twitter εις μνήμην του Ααρον Σουόρτς, του προγραμματιστή και ακτιβιστή υπέρ της ελεύθερης πρόσβασης στην πληροφορία, που αυτοκτόνησε την περασμένη εβδομάδα. Εκατοντάδες επιστήμονες «ανοίγουν» όλες τις μελέτες τους στο Διαδίκτυο σε μια πρωτοφανή κίνηση που φαίνεται να παίρνει μη αναμενόμενες διαστάσεις.

Η αρχή μιας επανάστασης;

«Βρισκόμαστε στην αρχή μιας επανάστασης στα εργαλεία με τα οποία δημιουργούμε και κοινωνούμε την επιστήμη. Σε ευχαριστούμε, Ααρον» έγραψε στο Twitter η Τζέσικα Ρίτσμαν, ειδικός της πληροφορικής στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης η οποία μαζί με την Εύα Βιβάλτ, οικονομολόγο της Παγκόσμιας Τράπεζας, ξεκίνησαν την πρωτοβουλία ανοίγοντας το hashtag #pdftribute στο Twitter την περασμένη Κυριακή.

Όπως ανακοίνωσε η τελευταία, νωρίτερα σήμερα τα σχετικά tweets ξεπέρασαν τις 30.000. Η μεγάλη ανταπόκριση οδήγησε στη δημιουργία μιας ειδικής ιστοσελίδας, της pdftribute.net, στην οποία μαζεύονται όλα τα links για το υλικό που έχει αναρτηθεί σε ανοιχτή πρόσβαση.

«Εδώ είναι όλα τα άρθρα μου δωρεάν, αναπαύσου εν ειρήνη Ααρον» γράφουν διάσημοι αλλά και λιγότερο γνωστοί ερευνητές στο σχετικό hashtag, παραθέτοντας ο ένας μετά τον άλλον συνδέσμους προς τις δημοσιευμένες – και δεσμευμένες ως προς τα πνευματικά δικαιώματα από τους εκδοτικούς οίκους – δουλειές τους στην «πιο συγκινητική κίνηση που έχει γίνει ως τώρα στο Twitter» όπως την έχουν χαρακτηρίσει πολλοί χρήστες.

Στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας, η οποία υποστηρίζεται και από τους «χακτιβιστές» Anonymous, έχουν δοθεί επίσης links προς «εργαλεία» που σπάζουν τους κωδικούς επιστημονικών ψηφιακών βιβλιοθηκών, και κυρίως της JSTOR, η οποία στάθηκε αφορμή για την καταδίκη του Σουόρτς.

Ενας σοφός του Internet

Στα 14 του ο Ααρον Σουόρτς (ο οποίος αυτοκτόνησε σε ηλικία 26 ετών) ήταν ένας από τους συνδημιουργούς του RSS ενώ αργότερα έγινε συνιδρυτής της Reddit. Εκτός από ιδιοφυΐα στους υπολογιστές ήταν επίσης ένας από τους σοβαρούς και με ξεχωριστό κύρος υπέρμαχους της ελεύθερης πρόσβασης στο Internet.

Το 2011 μπήκε κρυφά με το laptop του στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης (ΜΙΤ) και άρχισε να κατεβάζει εκατομμύρια αρχεία από τη JSTOR, την ψηφιακή βιβλιοθήκη που διαθέτει επί πληρωμή επιστημονικές εργασίες. Ως αποτέλεσμα σε κάποια στιγμή οι σέρβερ έπεσαν και η JSTOR «μπλόκαρε» το πανεπιστήμιο. Οι υπεύθυνοι της ψηφιακής βιβλιοθήκης κατέθεσαν μήνυση εναντίον του αλλά την απέσυραν όταν τους παρέδωσε τον δίσκο με όλα τα δεδομένα που είχε υποκλέψει.

Στη συνέχεια ωστόσο ασκήθηκε εναντίον του δίωξη για χάκινγκ και απάτη από την αμερικανική κυβέρνηση, με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζει ποινή φυλάκισης ως και 35 χρόνων και πρόστιμο 1 εκατ. δολαρίων. Μετά την αυτοκτονία του οι κατηγορίες φυσικά αποσύρθηκαν, ωστόσο οι γονείς του επέκριναν έντονα τη Γενική Εισαγγελεία της Μασαχουσέτης επειδή κινήθηκε εναντίον του γιου τους αλλά και το ΜΙΤ επειδή δεν τον υποστήριξε.

Ο Ααρον Σουόρτς ήταν ήδη σύμβολο πριν από τον θάνατό του, το τραγικό τέλος του όμως ήρθε, όπως φαίνεται, να κάνει τον συμβολισμό πολύ πιο δυνατό. Μια ιδέα ίσως συνοψίζεται στο tweet με το οποίο τον αποχαιρέτισε ο Τιμ Μπέρνερ Λι, ιδρυτής του Παγκόσμιου Ιστού: «Ο Ααρον πέθανε. Περιπλανώμενοι του κόσμου, χάσαμε έναν σοφό πρεσβύτερο. Χάκερς υπέρ του δικαίου, χάσαμε έναν δικό μας. Γονείς, χάσαμε ένα παιδί. Ας θρηνήσουμε».