Η Ευρωπαϊκή Ένωση σε δυο εκθέσεις οι οποίες ανακοινώνονται σήμερα, εκφράζει «σοβαρή ανησυχία» για την άρνηση της Τουρκίας να καλύψει τα πολιτικά κριτήρια που απαιτούνται για την ένταξη της στην ΕΕ, υπογραμμίζοντας ιδιαίτερα τα θέματα της Κύπρου, των Κούρδων, της ελευθερίας έκφρασης, της απεριόριστης διάρκειας στην κράτηση των ύποπτων και, γενικότερα, στην καθυστέρηση που παρατηρείται στον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των μειονοτήτων.

Πρόκειται για την πιο σκληρή και συγκεκριμένη κριτική στην Τουρκιά από την ΕΕ, κατά τις εκτιμήσεις αρμόδιων πηγών στις Βρυξέλλες και στην Άγκυρα.

«Ανησυχούμε όλο και περισσότερο από την απουσία ουσιαστικής προόδου σε ο,τι αφορά την ικανοποίηση των πολιτικών κριτηρίων» για την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ, αναφέρει η έκθεση για την Στρατηγική της Διεύρυνσης.

Η έκθεση αναφέρεται στο Κυπριακό και ζήτα από την Άγκυρα να αποφευχθεί κάθε είδους απειλή, να μη υπάρξουν αφορμές έντασης που θα υπονόμευαν τις σχέσεις καλής γειτονίας, την καλεί να εκπληρώσει στο ακέραιο τις υποχρεώσεις της που απορρέουν από το Πρωτόκολλο (της Άγκυρας) και να προχωρήσει στην εξομάλυνση των διμερών σχέσεων με την Κυπριακή Δημοκρατία.

Η δημοκρατική πρόοδος της χώρας καθυστερεί, ιδιαίτερα λόγω των περιορισμών στην ελευθερία της έκφρασης, τονίζει η έκθεση, ενώ πληθαίνουν οι επεμβάσεις στα μέσα ενημέρωσης, οι φυλακίσεις δημοσιογράφων και οι διώξεις των πανεπιστημιακών, των συγγραφέων και των δασκάλων που γράφουν σε κουρδική γλωσσα. Το δικαίωμα της ελευθερίας και της ασφάλειας όπως και της λειτουργίας της Δικαιοσύνης παραβιάζεται.

«Ανησυχούμε», γράφει η έκθεση, για τις διώξεις των μη φιλικών στην κυβέρνηση προσώπων και αναφέρει συγκριμένες περιπτώσεις. «Δυο χιλιάδες οκτακόσιοι και πλέον σπουδαστές είναι υπό κρατησιν, οι περισσότεροι με την κατηγορία του τρομοκράτη».

Η έκθεση σημειώνει ιδιαίτερα τρία «κεφάλαια»–το Κουρδικό, την δίκη των αξιωματικών και την πολιτική της κυβέρνησης για τις μειονότητες.

Η ΕΕ δεν διαπιστώνει καμιά πρόοδο στην λύση του προβλήματος των Κούρδων, καθώς πολλαπλασιάζονται οι τρομοκρατικές επιθέσεις και οι στρατιωτικές ενέργειες. Η φυλάκιση εκλεγμένων πολιτικών και υπερασπιστών των ανθρώπινων δικαιωμάτων «αποτελεί λόγο σοβαρών ανησυχιών» ενώ «επεισόδια» όπως η ομαδική δολοφονία αθώων παραμένουν ατιμώρητα.

Σχετικά με την δίκη των αξιωματικών που καταδικάστηκαν για την συμμετοχή τους σε σχεδιαζόμενα πραξικοπήματα η έκθεση σημειώνει ότι παραμένει η ανησυχία για το δικαίωμα της υπεράσπισης και για την παρατεταμένη κράτηση των κατηγορούμενων. «Μπαρ’ όλο που η δίκη έδωσε την ευκαιρία να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη σε ο,τι άφορα τη σωστή λειτουργία των δημοκρατικών θεσμών στην Τουρκία και στην τήρηση του νόμου» η δίκη σκιάστηκε από την ποιότητα της όλης διαδικασίας, σημειώνει η έκθεση. Και συνεχίζει. Η δική «τείνει να συμβάλει στην πόλωση της τουρκικής πολιτικής σκηνής», γεγονός που δημιουργεί νέα προβλήματα στη χωρά και επιτείνει την «ανησυχία» στην ΕΕ.

Αναφορικά με τις μειονότητες και τη Σχόλη της Χάλκης η έκθεση αναφέρει ότι «οι μη μουσουλμανικές κοινότητες εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν προβλήματα λόγω της μη νομικής κάλυψης τους, γεγονός που έχει αρνητικές συνέπειες σε δικαιώματα ιδιοκτησίας και προσφυγής στη Δικαιοσύνη. Οι περιορισμοί στην εκπαίδευση κληρικών παραμένουν και πάρα τις εξαγγελίες των Αρχών η Σχόλη της Χάλκης παραμένει κλειστή».

Η έκθεση υπογραμμίζει τη «ζωηρή ανησυχία» που προκαλεί ο αντισημιτισμός που εκφράζεται στα μέσα ενημέρωσης άλλα και σε λόγους πολιτικών, «η κουλτούρα της άρνησης των μειονοτήτων στην Τουρκιά, η καταδίωξη κληρικών οι οποίοι χαρακτηρίζονται απειλή στην ενότητα του κράτους και στη μουσουλμανική θρησκεία».

«Η όλη προσέγγιση της Τουρκίας στο θέμα των μειονοτήτων ρημώνει ελλειμματική και θα πρέπει να γίνουν απολύτως σεβαστά η προστασία της γλώσσας, της κουλτούρας και των βασικών δικαιωμάτων των μειονοτήτων, σύμφωνα με τα ευρωπαία μετρά», τονίζει η έκθεση.